رامین پرتو

تنش در نیم کره شرقی و به خصوص در شبه‌جزیره کره موضوع جدید به حساب نمی‌آید و عموماً این روند بر پایه مجادله سیاسی استوار بوده اما حالا چند سالی است که این تقابل به سوی محور نظامی میل کرده است. واقعیت این است که پس از جنگ کره که از 1950 تا 1953 به مدت سه سال درگرفت، پیمان ترک مخاصمه میان دو طرف به امضا رسید اگرچه جنگ میان کره شمالی و جنوبی منجر شد تا مدار 38 درجه به عنوان نقطه تنش به دنیا معرفی شود، اما مساله اصلی این است که ایالات متحده در این جنگ از کره جنوبی حمایت کرد و چین و اتحاد جماهیر شوروی سابق از کره‌شمالی حمایت کردند و این تقابل تا به امروز در مدل‌های مختلف ادامه دارد و به چشم می‌خورد. حالا با تمام این تفاسیر به نظر می‌رسد که این تقابل در حال عمیق و گسترده‌تر شدن است. 

در این راستا کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی بامداد جمعه هشدار داد که اگر کشورش از سوی دشمنان مورد حمله قرار بگیرد، پیونگ یانگ بدون هیچ تعللی از سلاح هسته‌ای استفاده خواهد کرد. خبرگزاری مرکزی کره (KCNA) بامداد جمعه به نقل از وی نوشت: اگر دشمن از نیروهای مسلح خود برای نقض حاکمیت جمهوری دموکراتیک خلق کره استفاده کند، کشور ما بدون هیچ تعللی از همه نیروهای تهاجمی از جمله سلاح‌های هسته‌ای را به کار خواهد گرفت». وی همچنین از اظهارات یون سوک یئول، رئیس جمهور کره‌جنوبی درباره کره شمالی انتقاد کرد؛ چراکه یون سه‌شنبه درباره استفاده کره شمالی از سلاح هسته‌ای هشدار داد و گفت که پیونگ یانگ با پاسخ قاطع و کوبنده ارتش ما و آمریکا مواجه خواهد شد و آن روز، روز پایان کره شمالی است». کیم در واکنش به یون همچنین گفت که این اظهارات نشان می‌دهد کدام طرف در حال نابود کردن صلح و امنیت منطقه‌ای است. رهبر کره شمالی افزود، رئیس جمهوری کره جنوبی در دروازه‌های کشوری که دارای سلاح‌های هسته‌ای است، درباره زور نظامی کوبنده خود لاف‌زنی می‌کند! 

از این اظهارات کیم جونگ اون در حالی انجام می‌شود که سه روز قبل از این مواضع وی، کیم کانگ ایل، معاون وزیر دفاع کره شمالی، با انتقاد از اقدامات آمریکا، استقرار اخیر یک زیردریایی هسته‌ای و پرواز بمب‌افکن  بی1 در کره جنوبی را به عنوان نمایش نظامی بی‌پروا و عامل تشدید تنش‌ها توصیف کرد. در همین حال، وزارت دفاع کره شمالی سه‌شنبه استقرار تسلیحات هسته‌ای استراتژیک آمریکا در کره جنوبی را محکوم کرد. کیم کانگ ایل، معاون وزیر دفاع کره شمالی با انتقاد از اقدامات آمریکا، استقرار اخیر یک زیردریایی هسته‌ای و پرواز بمب‌افکن بی1 در کره جنوبی را به عنوان نمایش نظامی بی‌پروا و عامل تشدید تنش‌ها توصیف کرد. وی همچنین گفت که نمایش قدرت آمریکا نشان‌دهنده ضعف استراتژیک این کشور در شبه‌جزیره کره و همچنین ترس مزمن کره جنوبی از توانایی‌های هسته‌ای کره شمالی است. وی همچنین بر لزوم اتخاذ تدابیر جدید در پاسخ به این اقدامات تاکید کرد و گفت: ما هر لحظه آماده‌ایم تا پاسخ خود را بررسی و اجرا کنیم. آنچه در این میان به نظر می‌رسد که کره شمالی و رهبر آنرا عصبانی کرده، صرفاً موضوعات مذکور نیست بلکه مجموعه‌ای از عواملی است که پیونگ‌یانگ را به حاشیه برده و یا دستکم آنرا در مورد تحرکات در سئول نگران کرده است. 

رزمایشی که سیرک خوانده شد!

روز سه‌شنبه رژه نظامی ارتش کره‌جنوبی در این کشور برگزار شد و همین موضوع باعث شده تا همسایه شمالی آن به شدت عصبانی شود. در این رژه که در پایگاه هوایی سئول برگزار شد حدود ۵ هزار و ۳۰۰ سرباز، ۳۴۰ نوع تجهیزات نظامی حضور داشتند و رژه نظامی دیگری در مقیاس کوچکتر در مرکز شهر سئول برگزار شد که هزاران تماشاگر را به خود جلب کرد. در همین راستا کیم یو جونگ، خواهر «کیم جونگ اون»، رهبر کره شمالی، در بیانیه‌ای که روز پنجشنبه توسط رسانه دولتی این کشور منتشر شد، از رژه نظامی این هفته کره‌جنوبی که به مناسبت روز نیروهای مسلح در سئول برگزار شد انتقاد کرد و آن را یک سیرک خواند! او همچنین توانایی‌های نظامی کره‌جنوبی را که به نمایش گذاشته شده بود و همچنین هواپیمای بمب‌افکن بی1 آمریکا را نادیده گرفت. طبق گزارش خبرگزاری رویترز خواهر رهبر کره‌شمالی با اشاره به نمایش موشک جدید قدرتمند «هیونمو-۵» کره‌جنوبی که قادر به حمل کلاهک هشت تنی است، گفت: «چه کسی می‌تواند با نشان دادن چنین سلاح بزرگ بی فایده‌ای درباره پایان دادن به یک رژیم صحبت کند؟».

رهبر کره شمالی: اگر دشمن از نیروهای مسلح خود برای نقض حاکمیت جمهوری دموکراتیک خلق کره استفاده کند، کشور ما بدون هیچ تعللی از همه نیروهای تهاجمی از جمله سلاح‌های هسته‌ای استفاده خواهد کرد

طبق گزارش رسانه‌های آمریکا، موشک بالستیک هیونمو-۵ قادر به حمل حدود هشت تُن کلاهک معمولی است که می‌تواند به عمق زمین نفوذ کرده و پناهگاه‌ها و انبارهای تسلیحات زیرزمینی در کره‌شمالی را نابود کند. این اولین باری است که کره‌جنوبی وجود چنین موشکی را در کشورش فاش می‌کند. مقامات نظامی گفته‌اند که رژه روز سه‌شنبه تا حدودی برای نمایش قدرت نظامی کره‌جنوبی به عنوان یک عامل بازدارنده در برابر کره‌شمالی بوده است. 

این روند به اینجا ختم نشد، بلکه نیروی دریایی آمریکا و کره‌جنوبی رزمایشی دو روزه را از روز چهارشنبه در آب‌های پوهانگ، در حدود ۲۷۰ کیلومتری جنوب شرقی سئول، با حضور چهار کشتی دریایی، که کشتی‌های تهاجمی آبی خاکی هستند، برگزار کردند. براساس گزارش یونهاپ، یو اس اس باکسر که یک کشتی کلاس واسپ ( Wasp-class ) است، می‌تواند حدود ۴۰ هواپیما از جمله جنگنده‌های رادارگریز اف35 را حمل کند. این کشتی ۴۰۵۰۰ تنی همچنین در رزمایش سانگ یونگ با شرکت نیروی دریایی و تفنگداران دریایی کره‌جنوبی و آمریکا شرکت کرد. کاپیتان کیم کیونگ هو، فرمانده اسکادران ۵۳ آبی خاکی نیروی دریایی کره‌جنوبی گفت: دو نیروی دریایی توانایی ما را برای انجام عملیات ترکیبی و قابلیت همکاری و پاسخ قاطعانه به هر شکلی از تحریکات دشمن خواهند داد. 

در این راستا باید توجه داشت که وضعیت فعلی در شبه جزیره کره صرفاً به تنش دو کره ربط ندارد بلکه در این راستا باز هم رد پای قدرت‌ها به وضوح دیده می‌شود. واقعیت این است که جدال آمریکا و چین به عنوان اصل این نزاع باید مورد نظر باشد اما موضوع این است که در این راستا نمی‌توان از نقش روس‌ها چشم‌پوشی کرد. مرکز پژوهشی «نشنال اینترست» در تحلیلی نوشت که سیاست‌های غلط ایالات متحده، روسیه و کره شمالی را به سمت یکدیگر سوق داده و در واقع واشنگتن دلایل زیادی را برای نزدیکی مسکو و پیونگ‌یانگ در جهت همکاری علیه منافع ایالات متحده ارائه کرده است. 

سیاست‌های غلط ایالات متحده، روسیه و کره شمالی را به سمت یکدیگر سوق داده و در واقع واشنگتن دلایل زیادی را برای نزدیکی مسکو و پیونگ‌یانگ در جهت همکاری علیه منافع ایالات متحده ارائه کرده است که یکی از آنها نیازمندی‌های دوجانبه تسلیحات در قبال غذا است 

تد گالن کارپنتر، کارشناس این موسسه مدعی است که همکاری نظامی رو به افزایش میان جمهوری دموکراتیک خلق کره و روسیه موجب حساسیت نهادهای سیاست خارجی آمریکا شده است، به ویژه اینکه امضای معاهده امنیتی دوجانبه آن‌ها در ژوئن ۲۰۲۴ هشدارهایی را در زمینه افزایش تهدید امنیتی برای ایالات متحده و متحدانش در اروپا و شرق آسیا به همراه دارد. طبق این تحلیل، همانند بیشتر اتحادها، عاملی که موجب نزدیکی کشورها می‌شود، وجود دشمن مشترک است. در این مورد نیز آمریکا و شرکای نظامی آن، دشمن مشترک روسیه و کره شمالی هستند زیرا کاخ سفید و متحدانش خط‌مشی «ناشیانه» و «ناقصی» را در قبال دو کشور در پیش گرفته‌اند و همین امر انگیزه پرقدرتی را به مسکو و پیونگ‌یانگ برای تقویت همکاری امنیتی دوجانبه داده است. حال باید دید که تهدید کره شمالی علیه سئول و آنهم به دلیل نزدیکی آن به آمریکا تا کجا پیش خواهد رفت.