نخست‌وزیر دولت موقت لبنان از آمادگی بیروت برای اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ سازمان ملل خبر داد؛
تلاش دیپلماتیک برای توقف ماشین جنگ اسرائیل
رامین پرتو
اوضاع و احوال لبنان در وخیم‌ترین حالت خود قرار دارد و حالا این کشور نه تنها با تحریم و بحران‌های زیرساختی، بلکه با موج جابه‌جایی‌های داخلی روبرو است که می‌تواند یک بحران جدید را بدان تحمیل کند. در این راستا زیاد المکاری، وزیر اطلاع‌رسانی لبنان روز گذشته (یکشنبه) گفت در جلسه کابینه لبنان موضوعات و ابعاد مختلف بحران سیاسی، نظامی و انسانی که در حال حاضر کشور درگیر آن است، مطرح شد و باید بگویم که کابینه دولت مسئول آوارگان و پناهگاه‌ها است و دولت برای هماهنگی با سرویس‌های امنیتی و شهروندان در سراسر لبنان در حال تلاش است تا بتواند این وضعیت را مهار کند. المکاری در جمع خبرنگاران گفت تلاش‌های دیپلماتیک ادامه دارد و هیچ قصوری از سوی نجیب میقاتی، نخست‌وزیر دولت موقت لبنان در این باره وجود ندارد. این مقام لبنانی گفت که «پر واضح است که دولت لبنان خواهان آتش‌بس است اما همه می‌دانند که «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با این مبنا به نیویورک رفت که آتش‌بسی برقرار است اما دستور ترور «سید حسن نصرالله» دبیرکل حزب‌الله لبنان را از ساختمان سازمان ملل صادر کرد. بنابراین، طرفی که خواهان آتش‌بس است و طرفی که آتش‌بس نمی‌خواهد، مشخص است». وی افزود میقاتی در این جلسه نتایج رایزنی‌های خود در نیویورک را مطرح کرد و سپس وضعیت لبنان توسط رهبران سرویس‌های امنیتی و وزیران بررسی و نیازها مشخص شد. او همچنین بر اهمیت اتحاد مردم لبنان در این لحظات که در این کشور می‌گذرد، تاکید کرد.
نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت لبنان پس از نشست کمیته امور اضطراری گفت که «ما خواستار آتش‌بس در همه جبهه‌ها برای ایجاد امنیت و ثبات در منطقه هستیم و ارتش لبنان آماده اجرای قطعنامه شماره ۱۷۰۱ شورای امنیت است». اما آیا اسرائیل می‌پذیرد این قطعنامه که 18 سال پیش و پس از جنگ 33 روزه میان حزب‌الله و اسرائیل تصویب شد، اجرایی شود؟
همچنین سازمان امدادرسانی لبنان اعلام کرد ۷۸۰ پناهگاه‌ها در حال حاضر پذیرای آوارگان لبنانی هستند و قرار است پناه‌گاه‌های بیشتری تأمین شود. این در حالیست که از زمان شروع حملات اسرائیل به لبنان و طبق اعلام مقامات این کشور، ۸۱۶ تن کشته و ۲ هزار و ۵۰۷ تن دیگر زخمی شده‌اند.
آنچه در این میان مهم به نظر می‌رسد اما اظهارات نجیب میقاتی است. نخست‌وزیر موقت لبنان در اظهاراتی پس از نشست کمیته امور اضطراری گفت که اولویت کار بر توقف تجاوزات جاری اسرائیل علیه لبنان متمرکز است. وی همچنین اعلام کرد که برآوردها حاکی از آن است که تعداد آوارگان این بمباران به یک میلیون نفر رسیده است. میقاتی در این باره اضافه کرد «جابه‌جایی کنونی بزرگترین جابه‌جایی در تاریخ لبنان است. ما ورود کمک‌های مالی را تسریع خواهیم کرد اما شرط آن این است که اهدا کننده را بشناسیم». او گفت که تعداد آوارگان در لبنان به یک میلیون نفر می‌رسد و آنها به سرپناه، کمک و مراقبت‌های بهداشتی نیاز دارند. میقاتی همچنین تاکید کرد که ما خواستار آتش‌بس در همه جبهه‌ها برای ایجاد امنیت و ثبات در منطقه هستیم. نخست‌وزیر لبنان همچنین تصریح کرد که ما هیچ گزینه‌ای جز دیپلماسی نداریم و ارتش لبنان آماده اجرای قطعنامه شماره ۱۷۰۱ شورای امنیت است. این در حالیست که پیش از این اسرائیل با ادعای نقض این قطعنامه از سوی حزب‌الله، خواهان اجرای آن از سوی لبنان شده و این مسئله را بهانه اصلی برای حملات مکرر به حزب‌الله قرار داده است.
آنچه در خصوص این قطعنامه باید مورد نظر قرار بگیرد این است که بر اساس قطعنامه شماره ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل، حزب‌الله لبنان باید به ساحل شمالی رودخانه لیتانی عقب‌نشینی کند تا راه را برای استقرار ارتش ملی لبنان و نیروهای حافظ صلح (یونیفل) هموار سازد.
همچنین ارتش اسرائیل موظف است با آغاز استقرار این نیروها، نیروهای خود را از مناطق جنوبی لبنان خارج کند اما سوال مهم در این شرایط این است که آیا اسرائیل می‌پذیرد این قطعنامه که 18 سال پیش و پس از جنگ 33 روزه میان حزب‌الله و اسرائیل تصویب شد، اجرایی شود؟
تاکید اسرائیل بر ادامه روند جنگ
پاسخ به این سوال که آیا قطعنامه 1701 شورای امنیت سازمان ملل از سوی تل‌آویو پذیرفته می‌شود یا خیر، موضوعی است که بدون شک به عوامل مهمی بستگی دارد. نخستین مورد، تحولات میدانی است. اسرائیل از دو هفته پیش تاکنون شدیدترین حملات را علیه لبنان انجام داده که هدفش حزب‌الله لبنان و مقامات ارشد آن بودند اما در این میان صدها غیرنظامی هم کشته شدند. نکته این این است که اسرائیل قصد دارد با هدف قرار دادن نفرات ارشد حزب‌الله به این موضوع تاکید کند که حزب‌الله در حال دریافت ضربات سنگین است. اسرائیل با این اقدام در داخل تل‌اویو افکار عمومی را برای ادامه جنگ حتی در غزه و کرانه باختری آماده می‌کند اما ترور سیدحسن نصرالله صرفاً یک اقدام میدانی برای تضعیف حزب‌الله از دیدگان اسرائیل بود اما خروجی آن همان چیزی نیست که نتانیاهو می‌خواهد.
اسرائیل در داخل تل‌آویو، افکار عمومی را برای ادامه جنگ حتی در غزه و کرانه باختری آماده می‌کند. ترور سیدحسن نصرالله صرفاً یک اقدام میدانی برای تضعیف حزب‌الله از دیدگان اسرائیل بود، اما خروجی آن همان چیزی نیست که نتانیاهو می‌خواهد
در این مسیر واشنگتن‌پست در گزارش خود در روز گذشته (یکشنبه) نوشت: «بعید است که ترور نصرالله برای حزب‌الله لبنان ضربه‌ای سهمگین بوده باشد، زیرا حزب‌الله در عمق جامعه مردم لبنان ریشه دوانده و با تار و پود آنان عجین شده است». این روزنامه همچنین یادآور شد که سیدعباس موسوی، دبیرکل سابق حزب‌الله لبنان نیز در حمله هوایی اسرائیل به کشته شد، اما این گروه نه تنها از بین نرفت، بلکه با روی کار آمدن نصرالله به عنوان دبیرکل جدید، به قدرتمندترین نیروی غیردولتی در جهان بدل شد.
واشنگتن‌پست در این گزارش اذعان کرده است: «به احتمال زیاد، جانشین نصرالله که احتمالاً هاشم صفی‌الدین باشد، به همین اندازه توانمند است». به گفته امل سعد، مدرس سیاست و روابط بین لملل در دانشگاه کاردیف، در حالی که بعید است هدف قرار دادن نصرالله تداوم عملیاتی این جنبش را مختل کند، اما «بدیهی است که یک ضربه بزرگ و تضعیف روحیه در میان صفوف و حامیان آن و وحشت مطلق است که به طور موقت مردم عادی را در جنبش تحت تاثیر قرار خواهد داد». بر همین اساس اسرائیل باز هم بر این موضوع تاکید می‌کند که باید حزب‌الله را مورد هدف قرار دهد و همین تفکر می‌تواند سد راه اجرای قطعنامه 1701 شورای امنیت از سوی اسرائیل باشد.
دومین مورد اما انتخابات ایالات متحده است. حدود 6 هفته تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده است و هر دو نامزد یعنی کامالا هریس و دونالد ترامپ به صورت علنی از اقدام اسرائیل علیه غزه و حتی حزب‌الله و سپس ترور دبیرکل حزب‌الله لبنان حمایت کردند و این اقدامات را حق مشروع اسرائیل دانستند. بدون تردید دولت بایدن نه تنها تا روز انتخابات، بلکه تا ژانویه 2025 که تعویض قدرت انجام خواهد شد، جلوی اسرائیل و نتانیاهو را نخواهد گرفت و به همین دلیل اولاً حملات به لبنان ممکن است قطع یا به غزه منتقل شود، و ثانیا اینکه ایالات متحده هیچ قصد و عزمی برای پایان این منازعه از خود نشان نخواهد داد.
اما سومین و آخرین موضوع هم آرایش ایالات متحده در منطقه است. لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده به ارتش این کشور دستور داده است تا قوای هوایی آمریکا در غرب آسیا را افزایش دهند و دیگر نیروهای مسلح آمریکا هم در وضعیت آماده‌باش قرار گرفته‌اند. پاتریک رایدر، سخنگوی پنتاگون در بیانیه‌ای اعلام کرد وزیر دفاع این کشور به تعداد بیشتری از نظامیان این کشور دستور آماده‌باش داده تا برای مواجهه با تحولات مختلف در منطقه غرب آسیا آمادگی کافی داشته باشند. این اقدام پنتاگون به خوبی نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها هم در حال افزایش حضور خود در منطقه هستند و همین موضوع می‌تواند برای اسرائیل یک دلگرمی به جهت ادامه دادن به حملاتش علیه بحران و فرار از پذیرش و اجرای قطعنامه 1701 شورای امنیت باشد. حال باید دید جامعه ملل می‌تواند از اهرم‌های دیگر علیه تل‌آویو استفاده کند یا خیر؟
دیدگاه تان را بنویسید