فرماندهان ارشد حزب‌الله؛ هدف قدرت‌نمایی اسرائیل

رامین پرتو

از حدود دو هفته پیش منابع خبری اسرائیل دائماً در حال مخابره این پیام بودند که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل قصد دارد تا یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل و سایر نظامیان ارشد ارتش را راضی کند تا به لبنان حمله کنند و حزب‌الله لبنان را هدف قرار دهند. در این راستا وزیر جنگ اسرائیل یکی از مخالفان اصلی این سناریو بود و مانع از هرگونه اقدام نظامی علیه مرزهای جنوبی این کشور میشد؛ حتی کار به جایی رسید که برخی از منابع سیاسی و خبری اسرائیل اعلام کرده بودند که نتانیاهو به دنبال برکناری گالانت است تا بتواند با انتصاب گیدون ساعر به عنوان گزینه جدید وزیر جنگ اسرائیل راه را برای حمله به لبنان باز کند. این روند تا روز سه‌شنبه و چهارشنبه هفته گذشته ادامه داشت اما انفجار هزاران پیجر و وسیله ارتباطی- الکترونیکی در لبنان و سوریه تا حدودی این پیام را مخابره میکرد که ارتش اسرائیل نمی‌‌خواهد وارد درگیری گسترده‌تر با حزب‌الله شود. حتی برخی از تحلیلگران و ناظران بین‌المللی بر این عقیده بودند که اسرائیل با این مدل از عملیات سایبری به دنبال آن بود تا دیگر دست به عملیات نظامی موضعی و یا گسترده علیه خاک لبنان نزند، اما حمله هوایی که جنگنده‌های اسرائیل روز جمعه علیه مناطق جنوبی بیروت انجام دادند، تمام این تحلیل‌ها و سناریوها را به حاشیه راند. 

نتانیاهو با چنین حملاتی به جنوب لبنان سعی دارد تا جبهه دیگری را بگشاید؛ از یک سو تهدید را با بزرگنمایی درآمیزد و از سوی دیگر به داخل و خارج از تل‌آویو القا کند که اگر روند جنگ را ادامه ندهد، موجودیت اسرائیل زیر سوال می‌رود

در این خصوص عصر جمعه، خبرنگار الجزیره اعلام کرد صدای انفجارهایی در محله الجاموس در ضاحیه جنوبی بیروت شنیده شده و دقایقی بعد هم ارتش اسرائیل مدعی شد حمله دقیقی را در بیروت انجام داده است اما تغییری در این مرحله درباره دستورات جبهه داخلی انجام نشده است. خبرنگار تلویزیون العربی اعلام کرد یک پهپاد اسرائیلی موشک‌هایی را به ساختمانی در منطقه الصفیر در ضاحیه جنوبی بیروت شلیک کرده و این در حالی است که برخی منابع ماعلام کردند این حمله با جنگنده‌های اف ۳۵ انجام شده است. خبرگزاری ملی لبنان اعلام کرد که تجاوز هوایی به جنوب بیروت با جنگنده اف-۳۵ و با ۲ فروند موشک به ساختمانی در منطقه الجاموس در ضاحیه رخ داده است. 

در این راستا جان کربی، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید ادعا کرد که آمریکا از برنامه اسرائیل برای حمله به یک ساختمان در منطقه ضاحیه در جنوب بیروت مطلع نبوده اما این مسئله غیرعادی نیست! الجزیره هم به نقل از رادیو ارتش رژیم اسرائیل گزارش داد که حمله به ضاحیه را جنگنده‌های اف ۳۵ و اف ۱۵ با استفاده از موشک‌های سنگرشکن GBU انجام دادند که متعلق به آمریکا بوده است. همچنین گفته شده که تصمیم برای حمله به ضاحیه بامداد جمعه در نشست بنیامین نتانیاهو با مقامات امنیتی و نظامی اسرائیل گرفته شده است و در نهایت چند ساعت بعد این حمله انجام شده است. در همین رابطه یک منبع امنیتی لبنانی به شبکه الجزیره گفت که ارتش اسرائیل در حمله هوایی به ضاحیه بیروت، نشست کمیته فرماندهی یگان رضوان وابسته به حزب‌الله را هدف قرار داده است و کمی بعد هم حزب‌الله بیانیه‌ای را در این خصوص صادر کرد. بر اساس این بیانیه، حزب‌الله لبنان ترور ابراهیم عقیل (حاج عبدالقادر) فرمانده ارشد خود در حمله به ضاحیه جنوبی بیروت را تائید کرد. چندی بعد هم مشخص شد که أحمد وهبی، محمود یاسین، سامر حلاوی، حسن ماضی، محمد رضا، محمد العطار، أحمد دیب، عبدالله حجازی، عارف الرز، حسن حسین، عباس مسلمانی، حسین حدرج، حسن عبدالساتر و مهدی جمول از جمله فرماندهانی بودند که در این حمله توسط اسرائیل ترور شده‌اند که مجموعاً 15 نفر می‌شوند. 

مخالفان نتانیاهو بارها به این موضوع اشاره کرده‌اند که حملات گسترده به لبنان به عنوان یکی از جبهه‌های جدی علیه اسرائیل می‌تواند برای تل‌آویو در افکار عمومی هزینه‌زا باشد و بر همین اساس بارها از وی خواسته‌اند تا جنگ در مرزهای شمالی را به اتمام برساند

ابراهیم عقیل کیست؟

اینکه چرا منابع امنیتی و رسانه‌های اسرائیل تا به این حد این عملیات را مهم می‌دانند به این دلیل است که در حمله به ضاحیه بیروت، ابراهیم عقیل، فرمانده یگان رضوان حزب‌الله لبنان (یگان نخبه این جریان) مورد هدف قرار گرفته است. بر اساس اخبار منتشر شده، او متولد 24 دسامبر 1962 در شهر بدنایل در بقاع بود و یکی از نسل‌های بنیانگذار مقاومت اسلامی محسوب می‌شود. ابراهیم عقیل یکی از فرماندهان عملیات‌های در جریان تقابل با حملات اسرائیل به بیروت در اوایل دهه 80 میلادی به شمار می‌رفت و مسئولیت آموزش مرکزی حزب‌الله را در اوایل دهه 90 بر عهده گرفت. 

عقیل نقش مهمی در توسعه توانمندی‌های انسانی در تشکیلات مقاومت داشت و در اواسط دهه 90 میلادی مسئولیت ستاد مقاومت اسلامی را عهده‌دار شد. او از سال 1997 تا بعد از آزادسازی لبنان، مسئولیت فرماندهی یگان عملیات جبل را بر عهده داشت و مستقیماً فرماندهی بسیاری از عملیات‌های پیشرفته مقاومت لبنان در آن دوره، بر عهده ابراهیم عقیل بود.

بر اساس اعلام منابع لبنانی و حزب‌الله، او ستون عملیات‌های مقاومت اسلامی لبنان ضد اسرائیلی را پایه‌گذاری کرد و از سال 2008 منصب معاون دبیر کل حزب‌الله در امور عملیاتی را بر عهده داشت و به عضویت شورای جهادی مقاومت لبنان درآمد. او همچنین یکی از فرماندهان حزب‌الله در جنگ جولای 2006 با اسرائیل بود. رسانه‌های نظامی مقاومت اسلامی در لبنان، اعلام کردند که او بر تاسیس، توسعه و فرماندهی یگان رضوان مقاومت اسلامی لبنان نظارت داشت و یکی از فرماندهان بزرگ جهادی بود که عملیات‌ها ضد گروه‌های تروریستی- تکفیری در مرزهای شرقی لبنان و در القصیر، القلمون و سایر مناطق سوریه را، برنامه‌ریزی و مدیریت می‌کرد. بر اساس این گزارش‌ها ابراهیم عقیل از ابتدای نبرد طوفان الاقصی عملیات‌های نظامی یگان رضوان حزب‌الله در جبهه حمایت از غزه را طراحی می‌کرد و بر آنها نظارت داشت. 

تشدید تنش در مرزهای شمالی

اینکه حملات اسرائیل چرا در این مقطع زمانی انجام شده و به نوعی درون‌مایه آن حذف فیزیکی ارشدترین فرماندهان حزب‌الله لبنان بود، دلایل تاکتیکی و نظامی زیادی دارد که بارها هم شاهد چنین اقداماتی از سوی آنها بوده‌ایم اما موضوع این است که نتانیاهو به دنبال آن است تا با تغییر زمین بازی خود از غزه و کرانه باختری به نوعی به افکار عمومی اسرائیل اعلام کند که در آستانه یکسالگی جنگ غزه، دست برتر را دارد. توجه داشته باشید که در مرزهای شمالی اراضی اشغالی، طی دهه‌های گذشته تعداد بسیار زیادی از شهرک‌های مسکونی ساخته شده و طی 12 ماه گذشته به دلیل تشدید تنش میان اسرائیل و حزب‌الله لبنان و تبادل آتش در مرزهای جنوبی لبنان، حجم زیادی از ساکنان این شهرک‌ها مجبور شدند تا از این مناطق خارج شوند و همین جابجایی داخلی برای اسرائیل و نتانیاهو به یک بحران مشخص تبدیل شده است. مخالفان نتانیاهو بارها به این موضوع اشاره کرده‌اند که لبنان به عنوان یکی از جبهه‌های جدی علیه اسرائیل می‌تواند باعث شود تا اوضاع و احوال داخلی بیش از این برای افکار عمومی هزینه‌زا باشد و بر همین اساس بارها از وی خواستند تا جنگ در مرزهای شمالی را به اتمام برساند. از سوی دیگر نتانیاهو به خوبی می‌داند که ریشه تمام این درگیری‌ها در غزه است و تا زمانی که جنگ در غزه تمام نشود و اسراء تبادل نشوند، نه تنها حزب‌الله لبنان دست از عملیات نخواهد کشید، بلکه جبهه‌های دیگر مانند کرانه باختری، یمن، عراق و سوریه هم علیه تل‌آویو دست به کار می‌شوند که این روند طی ماه‌های گذشته ادامه داشته است. بر همین اساس نتانیاهو با چنین حملاتی به جنوب لبنان سعی دارد تا جبهه دیگری را بگشاید و از یک سو تهدید را با بزرگنمایی درآمیخته کند و از سوی دیگر به داخل و خارج از تل‌آویو بفهماند که اگر روند جنگ را ادامه ندهد، موجودیت اسرائیل زیر سوال می‌رود.