وزیر خارجه آمریکا در سفر به اسرائیل بر پذیرش آتشبس از سوی تل‌آویو تاکید کرد؛
تلاش برای جهت دهی نتانیاهو به پایان جنگ
رامین پرتو
سفر آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده به اسرائیل در حالی انجام می‌شود که پنجشنبه و جمعه هفته گذشته مذاکرات آتشبس غزه در دوحه کلید خورد اما خروجی آن تا به این لحظه مبهم و حتی می‌توان گفت که منفی است. بر اساس اعلام وزارت خارجه آمریکا، رئیس دستگاه دیپلماسی این کشور، در نهمین سفر خود به منطقه از زمان آغاز جنگ در غزه میان حماس و اسرائیل با اسحاق هرتزوگ، رئیس جمهوری اسرائیل دیدار کرد و محوریت این دیدار موضوع آتشبس در غزه گزارش شده است. بر اساس گزارش منتشر شده از سوی الجزیره، هر دو طرف در این دیدار درباره توافق آتشبس در نوار غزه و تبادل اسرا میان اسرائیل و جنبش حماس رایزنی کردند و بلینکن در این دیدار هشدار داد که مذاکرات درباره نوار غزه ممکن است آخرین فرصت برای بازگرداندن اسرای اسرائیل باشد. بلینکن همچنین اعلام کرد که مذاکرات درباره غزه در یک لحظه حساس قرار دارد و حماس و اسرائیل نباید تلاش‌های مذاکره‌کنندگان و میانجی‌ها را از مسیر اصلی این روند خارج کنند. او در بخشی از سخنان خود به این موضوع اشاره کرد که زمان دستیابی به توافق فرا رسیده و درگیری در غزه و سایر جبهه‌ها نباید تشدید شود.
بلینکن که شامگاه یکشنبه وارد تل‌آویو شد، علاوه بر هرتزوگ با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل هم دیدار و گفت‌وگو داشت. دفتر نخست‌وزیری اسرائیل اعلام کرد که نتانیاهو در جریان دیدار با آنتونی بلینکن بر پایبندی اسرائیل به پیشنهاد جدید ایالات متحده درخصوص آزادی اسرا با توجه به نیازهای امنیتی تل‌آویو تاکید کرده است. به نوشته روزنامه الاخبار، دفتر نخست‌وزیر اسرائیل دیدار وی با وزیر خارجه آمریکا در تل‌آویو را مثبت ارزیابی کرد و همچنین در بیانیه دفتر نتانیاهو آمده است که این نشست سه ساعت به طول انجامید و فضای خوبی بر آن حاکم بود. در این راستا رسانه‌های اسرائیل اعلام کردند که وزیر خارجه آمرکیا قرار است با یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل هم دیدار کند اما نکته اصلی دیگر این است که بلینکن صرفاً به منطقه نیامده تا با مقامات اسرائیل دیدار کند، بلکه او در حال رایزنی‌های گسترده منطقه‌ای در مورد آتشبس غزه و همچنین حواشی آن است.
در این خصوص، وزارت خارجه عربستان با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد فیصل بن فرحان، وزیر خارجه این کشور تماسی تلفنی از آنتونی بلینکن، همتای آمریکایی خود دریافت کرد و دو طرف درجریان این گفت‌وگوی تلفنی بر تلاش‌ها برای خاتمه بخشیدن به جنگ غزه تأکید کردند. براساس گزارش دستگاه دیپلماسی عربستان، وزرای خارجه سعودی و آمریکا در جریان این تماس تلفنی در خصوص تحولات غزه، سودان و یمن رایزنی کردند که این نشان از اهمیت ریاض برای آمریکا در این پرونده دارد؛ چراکه بر اساس طرحی که در گذشته از سوی این کشور مطرح شده بود، اصلی‌ترین راهکار حل و فصل بحران جنگ غزه، تایید و اعمال طرح دو کشوری خواهد بود که از سال‌ها پیش این طرح از سوی ریاض مطرح شده بود و حالا هم دولت جو بایدن بر اجرای این طرح تاکید دارد.
آنچه در این میان باید موردنظر قرار بگیرد این است که وزیر خارجه ایالات متحده قرار برود تا هفته گذشته و قبل از شروع مذاکرات آتش بس غزه وارد خاورمیانه شود و با مقامات اسرائیل و سایر کشورهای منطقه در این خصوص گفت‌وگو کند اما این اتفاق رخ نداد و برخی از منابع خبری هم علت تاخیر در سفر وی را اوضاع و احوال امنیتی منطقه اعلام کردند. اما نکته اینجاست که دقیقاً در همان فضای امنیتی که رسانه‌های غربی از منطقه انعکاس دادند، ویلیام برنز، رئیس سیا به همراه برت مک‌گورک، فرستاده و نماینده ویژه جو بایدن در امور خاورمیانه به منطقه سفر کردند؛ به گونه‌ای که رئیس سیا برای اداره جلسه مذاکرات آتشبس غزه به دوحه رفت و مک‌گورک هم برای چانه‌زنی و گفت‌وگو با مقامات مصر در مورد مسائل امنیتی مربوط به گذرگاه رفح، وارد قاهره شد که اقدام این دو نفر به خوبی نشان می‌دهد که کاخ‌سفید از خروجی منفی و بلاتکلیفی در نشست دوحه با خبر بوده و بنا داشته تا پس از این مذاکره بلینکن را راهی منطقه و به خصوص تل‌آویو کند!
اینکه بلینکن در دیدار با اسحاق هرتزوگ، رئیس جمهوری اسرائیل اعلام می‌کند که مذاکرات درباره غزه در یک لحظه حساس قرار دارد و حماس و اسرائیل نباید تلاش‌های مذاکره‌کنندگان و میانجی‌ها را از مسیر اصلی این روند خارج کنند نشان از هشدار واشنگتن به مقامات تل‌آویو دارد
ادامه زد و خورد
نکته بسیار مهم در این راستا این است که سفر بلینکن به منطقه در حالی انجام می‌شود که دو اتفاق مهم در محور میدانی و سیاسی رخ داده است. نخست، ادامه حملات ارتش اسرائیل به مناطق مختلف غزه است. بر اساس اعلام الجزیره، در نتیجه حملات روز گذشته (دوشنبه) ارتش اسرائیل به مرکز و جنوب غزه ۱۳ فلسطینی کشته شدند و حتی اعلام شد که بمب‌افکن‌های ارتش اسرائیل ظهر دیروز (دوشنبه) یک خانه را در محله «الصبره» جنوب شهر غزه بمباران کردند. یک حمله دیگر نیز به تاسیسات تجاری در اطراف مدرسه «الحریه» در محله «الزیتون» شهر غزه انجام شده و همچنین یک خانه در جنوب «دیرالبلح» واقع در مرکز نوار غزه از سوی جنگنده‌های اسرائیل هدف قرار گرفته شده است. منابع رسانه‌ای محلی همچنین از کشته سه فلسطینی و زخمی شدن شماری دیگر در حمله به جنوب «النصیرات» در مرکز نوار غزه خبر دادند. سه فلسطینی نیز در نتیجه حمله هوایی ارتش اسرائیل به یک خانه در شهرک «عبسان» واقع در شرق شهر «خان یونس» کشته شدند و ۲ کودک نیز در حمله به منطقه «التعلیم» در مرکز شهر خان‌یونس کشته شدند. این آمارها صرفاً بخش کوچکی از حملاتی است که اسرائیل روز گذشته انجام داده که به نوعی نشان می‌دهد تل‌آویو و شخصِ نتانیاهو حتی در شرایطی که آمریکایی‌ها در حال پیش بردن مذاکرات هستند، دست از اعمال فشار نظامی علیه غیرنظامیان بر نمی‌دارند.
اما در محور سیاسی یک اتفاق بسیار مهم دیگری رخ داد که به نوعی می‌تواند چراغِ راهِ وضعیت فعلی و به خصوص خروجی نهایی مذاکرات آتشبس غزه باشد و آنهم چیزی نیست جز انتشار جزئیات طرح پیشنهادی جدید آمریکا در مورد آتشبس غزه! در این خصوص منابعی به تلویزیون العربی اعلام کردند که در پیشنهاد جدید آمریکا تصریح شده است که آتشبس در یک سقف مشخص مورد بررسی قرار بگیرد و برقراری آتشبس دائمی در مذاکرات مرحله دوم بررسی شود و در مرحله دوم درباره بازسازی غزه مذاکره شود. همچنین در این پیشنهاد عقب‌نشینی اسرائیل از نوار غزه در مرحله دوم تصریح نشده است. منابع مذکور اذعان کردند در این پیشنهاد گفته شده که در خصوص محور فیلادلفیا مرز بین نوار غزه و مصر مذاکرات فنی انجام شود و عملیات امدادرسانی هم زمانی شروع می‌شود که تمامی بندها مورد توافق قرار بگیرد.
سفر بلینکن به اسرائیل در حالی انجام می‌شود که در نتیجه حملات روز دوشنبه ارتش اسرائیل به مرکز و جنوب غزه ۱۳ فلسطینی کشته شدند و حتی اعلام شد که بمب‌افکن‌های ارتش اسرائیل یک خانه را در محله «الصبره» جنوب شهر غزه بمباران کرده‌اند
از سوی دیگر در این پیشنهاد ذکر شده که تا زمانی که حماس با خواسته‌های اسرائیل موافقت نکند، ارتش اسرائیل در مرحله دوم به جنگ بازمی‌گردد که در حقیقت این موضوع تکذیب خبر اخیر مبنی بر توقف اقدامات نظامی اسنرائیل در غزه به حساب می‌آید. همچنین گفته شده که پیشنهاد آمریکا شامل خروج همه‌جانبه و کامل اسرائیل از نوار غزه نمی‌شود و تسلط اسرائیل بر «فیلادلفیا» هم ادامه دارد و تنها حضور ارتش اسرائیل کاهش می‌یابد. به در حاشیه این طرح آمده است که «اسرائیل حق دارد با آزادی دستکم ۱۰۰ اسیر فلسطینی مخالفت کند و تعداد زیادی از اسرای فلسطینی آزاد شده در توافق مبادله را به خارج از فلسطین تبعید کند.
با نگاهی به جزئیات مذکور باید توجه شود که تلاش بلینکن در این فضا می‌تواند خروجی جامعی نه تنها بر جای نگذارد بلکه به نوعی موجب تمسخر ایالات متحده و تیم بایدن در فضای داخلی و خارجی آمریکا شود؛ چراکه هیچ روزنه امیدی در خصوص آتشبس غزه در محور سیاسی و میدانی به چشم نمی‌خورد!
دیدگاه تان را بنویسید