آماده‌باش نظامیان بلاروس در مرز مشترک، در کشاکش ضد حمله اوکراین به عمق روسیه؛
مینسک وارد میدان می‌شود؟!
رامین پرتو
ارتش اوکراین از سه‌شنبه هفته پیش تا روز گذشته (شنبه) یکی از پیچیده‌‌ترین و بزرگترین ضد حمله‌های خود را علیه روسیه اجرایی کرد که محوریت آن با استان کورسک بود. بسیاری از ژورنال‌های نظامی و امنیتی و همچنین تحلیلگران حوزه ژئوپلیتیک و حتی استراتژیست‌های نام‌آشنای دنیا این اقدامِ ارتش اوکراین را تلاش برای نفوذ به عمق خاک روسیه در کشاکش جنگی دانستند که گویی مسکو خود را پیروز آن می‌دانست. در مورد این عملیات نفوذ که بسیاری آنرا یک ضد حمله موفق از سوی اوکراین می‌دانند نکات بسیار زیادی وجود دارد. اولین نکته این است که هیچکدام از نظامیان و مقامات امنیتی روسیه نمی‌دانستند که اوکراین قرار است در این شرایط یکباره وارد خاک روسیه شود و به این شکل آنها را غافلکیر کند. به باور بسیاری از نظامیان مستقر در مسکو، اوکراین به دلیل آنکه بخشی از خاکش در نواحی شرقی مانند لوهانسک، دونتسک و غیره تحت اشغال روس‌ها قرار دارد، اگر به دنبال یک ضد حمله مشخص بود، می‌بایست با ارتش روسیه در همین منطقه وارد جنگ میشد و آنها را به عقب میراند. همین تئوری باعث شد تا فضای سیاسی و تحلیلی از سوی کی‌یف و علیه مسکو به گونه ای مهندسی شود که گویی اوکراین قرار است آرام آرام و با پایان دوره ریاست جمهوری بایدن به سمت صلح با روسیه برود.
با توجه به شدت حملات اوکراین و پیشروی این کشور در خاک روسیه، به نظر می‌رسد حامیان غربی کی‌یف که زمانی سعی داشتند مانع گسترش تنش‌ها با روسیه شوند، اکنون سکوت کرده و به حملات اوکراین به خاک روسیه چراغ سبز نشان داده‌اند
در تحلیل‌هایی که قبل و پس از کنفرانس صلح اوکراین در سوئیس منتشر شد، غالباً رسانه‌های غربی به خصوص رسانه‌ها و مطبوعات انگلیس و آمریکا به این موضوع پرداختند که جنگ در اوکراین از سوی دو طرف یک حالت مسکوت به خود گرفته است. این عملیات روانی تا جایی پیش رفت که روسیه و حتی بلاروس به عنوان متحد اصلی مسکو در این پرونده به همین اخبار استناد می‌کردند و بارها و بارها مساله صلح میان روسیه و اوکراین یا حداقل مذاکره برای اجرایی شدن این موضوع را یادآوری می‌کردند، در حالی که عملیات اخیر ارتش اوکراین در کورسک به خوبی نشان داد که استراتژی کی‌یف در این خصوص بر پایه دیگری استوار بوده است؛ به گونه‌ای که نه تنها صلح و مذاکره‌ای رخ نداد، بلکه اوکراین تمام نیروهای روسیه که در شرق خاک خود حضور داشت را به صورت مشخص دور زد و از نواحی شمالی که فاصله چندانی هم با بلاروس ندارد، اقدام به نفوذ علیه خاک روسیه کرد.
نکته دوم این است که اساساً آمارهای منتشر شده طی روزهای اخیر در مورد این جنگ چندان قابل استناد نیست و اصولاً همین موضوع به «جنگ روایت‌ها» بدل شده است. به عنوان مثال وزارت دفاع روسیه در بیانیه اخیرالصدور خود که روز جمعه منتشر شد اعلام کرده که اوکراین فقط در ۲۴ ساعت حدود ۲۸۰ سرباز و ۲۷ خودروی نظامی را از دست داده و در مجموع، از زمان آغاز درگیری‌ها در کورسک، تلفات اوکراین به ۹۴۵ نفر نیروی نظامی و ۱۰۲ دستگاه خودروی زرهی رسیده و ۱۲ ارابه تانک، ۱۷ نفربر زرهی، ۶ خودروی رزمی پیاده‌نظام و ۶۷ خودروی رزمی زرهی از بین رفته است. از سوی دیگر اوکراینی‌ها مدعی آن هستند که توانسته‌اند ضربات عمیقی به مواضع و استحکامات و همچنین تسلیحات روسیه در کورسک وارد کنند و حتی اعلام کرده‌اند که تلفات روس‌ها بیش از آن چیزی است که رسانه‌های آنها اعلام می‌کنند. این ادعای اوکراینی‌ها تا حد زیادی درست است، چراکه وزارت دفاع روسیه اعلام کرده که برای مقابله با حمله اوکراین به کورسک، نیروهای کمکی شامل چندین موشک‌انداز، توپخانه، تانک، و وسایل نقلیه سنگین به این منطقه اعزام شده که نشان از پیشروی ارتش اوکراین در خاک روسیه دارد و به نوعی می‌توان آنرا یک تهدید امنیت ملی و شکست بسیار مهم
برای مسکو دانست.
صف‌آرایی برای خنثی‌سازی ضربه به مسکو
در این میان کرملین به شدت عصبانی و حتی غافلگیر شده است و این در حالیست که خبرگان امور نظامی و سیاسی هم به این موضوع اذعان دارند. در این راستا روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی با پرداختن به حمله اوکراین به منطقه «کورسک» در غرب روسیه، آن را بزرگترین چالش کنونی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در خلال جنگ کنونی توصیف کرد. واشنگتن‌پست در گزارش خود آورده است که «درحالیکه روسیه به شدت به دنبال خنثی کردن این حمله غافلگیرانه است که اکنون در پنجمین روز خود قرار دارد، پرسش‌هایی در مورد شکست اطلاعاتی و راهبردی مسکو مقابل کی‌یف مطرح شده که براساس برآورد تحلیلگران روس، سبب عبور سربازان اوکراینی از مرز و تصرف چیزی حدود ۱۰۰ مایل مربع (۲۵۸ کیلومتر مربع) از قلمرو کورسک شده است؛ وضعیتی که بزرگترین ضدحمله در خاک روسیه از زمان آغاز جنگ اوکراین بشمار می‌رود».
به باور بسیاری از مفسران سیاسی- امنیتی ورود تسلیحات آمریکا و اروپا به خاک روسیه به معنای عبور از خطوط قرمز مسکو در مساله امنیت مرزی و امنیت ملی است و احتمال دارد که طی روزهای آینده شاهد یک پاسخ شدید از سوی مسکو در این خصوص باشیم
اینکه چرا این حمله را باید یک شکست جدی برای مسکو بدانیم به این دلیل است که روسیه از اولین روز جنگ مدعی شد که هیچ حمله‌ای به خاک این کشور از سوی کی‌یف رخ نخواهد داد و به همین دلیل بارها بر دست برتر زمینی خود در این جنگ تاکید کرد، اما حالا شدت و عمق این ضربه برای مسکو قابل درک و فهم نیست. در این راستا برخی تحلیلگران روس ابراز نگرانی کردند که چنانچه حمله متقابل نیروهای کمکی روسیه چند روز دیگر به تعویق بیافتد، بازپس‌گیری قلمرو تصرف شده توسط سربازان اوکراینی زمان زیادی به طول انجامد. به عقیده ناظران، تعویق در حملات متقابل می‌تواند زمان لازم را برای اوکراینی‌ها به منظور ایجاد مواضع مستحکم فراهم کند و در مذاکرات صلح آینده، ابزار چانه‌زنی قدرتمندی را در اختیار کی‌یف قرار دهد.
اما در این میان دو اتفاق بسیار مهم رخ داده است. نخست آنکه انتشار ویدئوهایی از خودروهای تهاجمی غربی و سلاح‌های اهدایی غرب که اوکراین در حمله به کورسک از ان استفاده کرده باعث شده تا کرملین باز هم عصبانی شود و علیه اروپا و آمریکا موضع بگیرد. به باور بسیاری از مفسران سیاسی- امنیتی ورود این تسلیحات به خاک روسیه به معنای عبور از خطوط قرمز مسکو در مساله امنیت مرزی و امنیت ملی است و احتمال دارد که طی روزهای آینده شاهد یک پاسخ شدید از سوی مسکو در این خصوص باشیم. همین موضوع به خوبی نشان می‌دهد که اوکراینی‌ها به هیچ وجه به صورت مستقل عمل نکرده‌اند و تمام این عملیات را باید یک کمک تمام و کمال اطلاعاتی و نظامی از سوی غرب به کی‌یف بدانیم. واقعیت این است که اوکراین فاقد ماهواره‌های نظامی است و اساساً نمی‌تواند تحرکات نیروهای روسیه را ثبت و از آن طراحی عملیات استفاده کند به همین دلیل آمریکا و متحدانش در ناتو این اقدام را برای آنها انجام داده‌اند. در این خصوص، پولیتیکو با اشاره به تغییر در رفتار سیاستمداران غربی در قبال اقدامات جنگی اوکراین، گزارش داده که حامیان غربی اوکراین به حملات اخیر این کشور به عمق خاک روسیه چراغ سبز نشان داده‌اند. در گزارش این رسانه آمریکایی آمد است: «با توجه به شدت حملات اوکراین و پیشروی این کشور در خاک روسیه، به نظر می‌رسد حامیان غربی کی‌یف که زمانی سعی داشتند مانع گسترش تنش‌ها با روسیه شوند، اکنون سکوت کرده و به حملات اوکراین به خاک روسیه چراغ سبز نشان داده‌اند؛ تا جایی که حتی آلمان نیز که برای اجتناب از برانگیختن خشم کرملین، در ارسال کمک‌های تسلیحاتی به کی‌یف احتیاط زیادی به خرج می‌داد، به نظر می‌رسد در حال حاضر در برابر حمله کنونی اوکراین به خاک روسیه سکوت کرده و برای توقف این حملات، فشار چندانی به کی‌یف نمی‌آورد».
این گزارش در حالی منتشر شده که دیمیتری مدودف، معاون شورای امنیت ملی روسیه در اظهارات اخیر خود گفته است که مسکو هر اقدامی را برای ارسال تانک‌های روسیه به برلین انجام خواهد داد». این موضع مدودف نشان می‌دهد که مسکو به شدت از حمایت اروپا به نفع اوکراین عصبانی است و حالا کار به جایی رسیده که ویکتور خرنین، وزیر دفاع بلاروس عصر روز گذشته (شنبه) اعلام کرد که الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهوری این کشور به وزارت دفاع دستور داده تا حضور نظامی را در مناطق جنوبی هم مرز با اوکراین تقویت کند و حالا واحدهای عملیات ویژه و تاسیسات موشکی به مسیرهای تاکتیکی «گومل» و «موزیر» در جنوب بلاروس و هم‌مرز با اوکراین اعزام شده‌اند.
حال باید دید که آیا این پاتک اوکراین به مسکو می‌تواند سرآغاز جنگ جدید در خاک روسیه باشد یا خیر؟!
دیدگاه تان را بنویسید