واشنگتن و تلاش برای ایجاد ائتلاف محافظت از اسرائیل

رامین پرتو

به باور بسیاری از تحلیلگران سیاسی- امنیتی غربی، وضعیت این روزهای خاورمیانه به مانند یک بشکه باروت است که هر لحظه باید انتظار انفجار آن و پرتاب ترکش‌های متعدد به این سو و آن سوی را داشته باشیم. بدون شک محور اصلی این تحولات و وضعیت کنونی را باید ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس بدانیم که واکنش تند تهران را به دنبال داشته و هر لحظه این امکان وجود دارد که پاسخ ایران به اسرائیل را شاهد باشیم. اما در این راستا ترور فواد شکر، فرمانده نظامی ارشد حزب‌الله لبنان در بیروت توسط اسرائیل و همچنین ادامه این ترورها طی سه روز اخیر گویای آن است که خاورمیانه در حال لحظه‌شماری برای به وجود آمدن یک درگیری مشخص است. 

در این راستا شبکه خبری سی‌ان‌ان در تحلیلی از وضعیت فعلی حاکم بر اسرائیل نوشته است: «در زمانی که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل دستاوردهای هفته اخیرش علیه حماس و حزب‌الله را جشن می‌گیرد، حال و هوای جشن او با فضای حاکم بر زندگی اسرائیلی‌ها در تضاد است و مردم از پاسخ احتمالی به ترورهای اخیر در ایران و لبنان به هراس افتاده‌اند». سی‌ان‌ان گزارش کرده که موضوع فراتر از اعلام آماده‌باش حداکثری ارتش اسرائیل است و آنها در حال خرید کالاهای اساسی در فروشگاه‌های بزرگ و ذخیره‌سازی اقلام حیاتی هستند. این گزارش اولین و آخرین تحلیل از وضعیت افکار عمومی در اسرائیل نیست و به نوعی در ادامه گزارش سایر رسانه‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌‌ای ارزیابی می‌شود که به نوعی نشان می‌دهد هنوز هم معلوم نیست چه اوضاعی قرار است رقم بخورد. 

اما در این بین داده‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد اسرائیل همچنان بر همان راهبرد سلبی و تهاجمی خود اصرار دارد؛ به گونه‌ای که ارتش اسرائیل در سیصد و سومین روز از جنگ غزه چادرهای آوارگان در مجاورت بیمارستان شهدای الاقصی در دیرالبلح در مرکز نوار غزه را هدف قرار داد. دفتر رسانه‌ای دولتی در غزه تاکید کرد که بامداد روز گذشته (یکشنبه) مصادف با چهار اوت ۲۰۲۴ پهپادهای ارتش اسرائیل کشتاری را در داخل دیوارهای بیمارستان شهدای الاقصی با بمباران چند چادر آوارگان انجام داد که طبق آمار اولیه سه تن کشته و بیش از ۱۸ تن مجروح شدند که ساعاتی بعد رسانه‌های فلسطینی از افزایش تعداد کشته‌ها به پنج نفر خبر دادند. دفتر رسانه‌ای دولتی در بیانیه‌ای توضیح داد که در میان مجروحان موارد جدی وجود دارد که توسط تیم‌های پزشکی در بیمارستان رسیدگی می‌شود اما خبرنگار الجزیره اعلام کرده تنها طی ۲۴ ساعت گذشته چندین منطقه در شهر غزه و شمال نوار غزه هدف قرار گرفته‌اند و در این راستا چیزی در حدود 30 نفر کشته شده‌اند که نشان از عدم توقف حملات اسرائیل دارد. 

اینکه چرا فرمانده سنتکام در این وضعیت ملتهب منطقه‌ای وارد خارومیانه شده به وضوح نشان می‌دهد که واشنگتن از تشدید تنش ترس ندارد بلکه نگران اسرائیل و میزان و عمق اتفاقاتی که قرار است در خاورمیانه رخ دهد، است

در پاسخ به این اقدامات ارتش اسرائیل، مقاومت فلسطین با نفوذ نظامیان اسرائیل به مناطق محله الزیتون در جنوب شهر غزه و الشوکه در شرق رفح مقابله کرده و اعلام کردند که نبرد در نتزاریم ادامه دارد. همچنین گردان‌های عزالدین القسام، شاخه نظامی جنبش حماس با انتشار ویدئویی اعلام کرد که با موشک‌های «رجوم» نیروهای ارتش اسرائیل مستقر در پایگاه صوفا در شرق رفح را هدف قرار داده است. از سوی دیگر روز گذشته (یکشنبه) رادیو ارتش اسرائیل گزارش داد که موشک پرتاب شده توسط حزب‌الله به یک کارخانه در منطقه صنعتی کریات شمونه اصابت کرده که موجب ترک این منطقه صنعتی از سوی کارگران و کارفرمایان اجرایی شده و تبعات و خسارات مالی فراوانی را به جای گذاشته است. در مقابل ساعاتی بعد خبرنگار شبکه خبری العربی گزارش داد که ارتش اسرائیل یک نیروگاه برق در شهرک الطیبه واقع در جنوب لبنان را هدف حمله پهپادی قرار داده است. 

آمریکا و دوگانه جدید منطقه‌ای 

رد و بدل شدن آتش میان مقاومت فلسطین و لبنان با اسرائیل شاید از حیث شکلی چندان مهم نباشد اما باید توجه کرد که از منظر ماهوی این پیام از چنین اقدامی مخابره می‌شود که اسرائیل اکنون در حال دریافت پاسخ‌های کوچک است و به زودی این روند می‌تواند به یک ضربه بزرگتر در منطقه تبدیل شود. آنچه در این میان ارزش پیدا می‌کند این است که اساساً ایالات متحده به عنوان حامی اصلی اسرائیل به دنبال آن است تا بتواند این روند را کنترل و ایزوله کند؛ چراکه واشنگتن از دیرباز خود را متحد تل‌آویو برای حفظ موجودیت آن می‌داند. 

ایالات متحده به خوبی می‌داند که پاسخ جریان‌های مقاومت در عراق، یمن، لبنان، سوریه و حتی ایران می‌تواند اسرائیل را زیر فشار عجیب روانی و امنیتی قرار دهد و به همین دلیل است که عملاً شاهد تغییر آرایش نظامی ناوهای این کشور در خلیج‌فارس هستیم

بر همین اساس منابع خبری آمریکا دیروز (یکشنبه) اعلام کردند که ژنرال مایکل کوریلا، رئیس ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) وارد خاورمیانه شده و انتظار می‌رود برای بسیج ائتلافی برای محافظت از اسرائیل، از تل‌آویو و کشورهای حاشیه خلیج فارس و اردن بازدید کند. در این خصوص وب‌سایت آکسیوس به نقل از ۲ مقام آمریکایی گزارش داد که پیش‌بینی‌ می‌شود مایکل کوریلا تلاش کند تا ائتلافی بین‌المللی و منطقه‌ای شبیه به آنچه در اواسط آوریل ایجاد کرده بود تا به ظن خود از اسرائیل در برابر حملات ایران محافظت کند، تشکیل دهد. مقامات آمریکایی گفتند که انتظار می‌رود کوریلا از چندین کشور خلیج فارس و اردن بازدید کند و همچنین به اسرائیل سفر کند. 

اینکه چرا فرمانده سنتکام در این وضعیت ملتهب منطقه‌ای وارد خارومیانه شده به وضوح نشان می‌دهد که واشنگتن از تشدید تنش ترس ندارد بلکه نگران اسرائیل و میزان و عمق اتفاقاتی که قرار است در خاورمیانه رخ دهد است. ایالات متحده به خوبی می‌داند که پاسخ جریان‌های مقاومت در عراق، یمن، لبنان، سوریه و حتی ایران می‌تواند اسرائیل را زیر فشار عجیب روانی و امنیتی قرار دهد و به همین دلیل است که عملاً شاهد تغییر آرایش نظامی ناوهای این کشور در خلیج‌فارس و حتی تنگه هرمز هستیم. 

در این راستا دولت بایدن در آخرین روزهای خود به سر می‌برد و عملاً در آمریکا ما بیش از هر چیز یک درگیری حزبی را تا انتخابات نوامبر شاهد هستیم که اتفاقاً معاون رئیس جمهور فعلی ایالات متحده هم به عنوان نامزد اصلی دموکرات‌ها در این راستا قرار است مقابل ترامپ بایستد. بسیاری از مفسران سیاسی در واشنگتن اعتقاد دارند که دولت بایدن به خوبی می‌داند که اگر این تنش را در خاورمیانه مدیریت نکند یا نقصی در آن به وجود بیاید، بدون شک دموکرات‌ها و حتی کامالا هریس با مشکل جدی در انتخابات روبرو می‌شوند که در این بین ترامپ و هم‌قطاران وی تلاش می‌کنند همین موضوع را به عنوان یک اهرم فشار علیه هریس و بایدن استفاده کنند. به عنوان نمونه، مایک پمپئو، وزیر خارجه دولت ترامپ و رئیس سابق سازمان سیا (شنبه) در مصاحبه‌ای با فاکس نیوز علیه اظهارات هریس موضع گرفت و آنها را به اقدام علیه اسرائیل متهم کرد. او در این مصاحبه اعلام کرده «هر زمان که می‌شنوم رئیس‌جمهور بایدن یا معاون رئیس‌جمهور آمریکا درباره آتش‌بس صحبت می‌کنند، آنچه واقعا می‌گویند این است که اجازه خواهند داد وحشت هفتم اکتبر دوباره تکرار شود». 

این سخنان پمپئو در این زمان که خاورمیانه منتظر یک دیگری و تنش جدید است به نوعی هریس را هدف قرار می‌دهد. معاون بایدن در اظهاراتی پس از دیدار هفته گذشته با بنیامین نتانیاهو در واشنگتن، مقابل دوربین‌ها گفت که «من همیشه تضمین خواهم کرد که اسرائیل قادر به دفاع از خود، از جمله در برابر ایران و نیروهای مورد حمایت ایران مانند حماس و حزب‌الله باشد اما در این راستا باید به آتش‌بس و تبادل اسرا با حماس هم فکر شود». 

بر این اساس باید منتظر ماند و دید که آمریکا تا چه حد می‌تواند از اسرائیل در این شرایط محافظت کند.