تقویت احتمال قدرت‌گیری راست افراطی در سایة یک انحلال

رامین پرتو

پس از آنکه اپوزیسیون راست افراطی فرانسه با رهبری «مارین لوپن» در انتخابات پارلمان اروپا حزب حاکم این کشور را شکست داد، امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در مواجهه با این رویداد که اعتبار مردمی حزب او را زیر سوال برده، تصمیم به یک قمار پرخطر گرفت و پارلمان را منحل کرد، با این امید که در انتخابات آتی دوباره اکثریت را به دست آورده و قدرت حزب خود را تثبیت کند. حالا روز گذشته (یکشنبه) مردم فرانسه پای صندوق‌های رأی رفتند تا در انتخابات پارلمانی زودهنگام شرکت کنند اما باید توجه داشت که این انتخابات به تصاحب ۵۷۷ کرسی توسط ائتلاف میانه‌روی «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور، حزب راست افراطی «اجتماع ملی» و حزب چپ «جبهه جدید مردمی» منجر می‌شود. براساس گزارش خبرگزاری فرانسه، اگر کاندیدایی در اولین رای‌گیری اکثریت آرا را به دست آورد، کرسی از آن او می‌شود. تنها نامزدهایی مجاز به شرکت در دور دوم هستند که حداقل ۱۲.۵ درصد آرا را در دور اول کسب کرده باشند و سپس کسانی برنده می‌شوند که رای بیشتری کسب کنند. 

نکته مهم در خصوص این انتخابات این است که بجز در جنگ جهانی دوم که فرانسه به اشغال آلمان نازی درآمد، این کشور تا امروز هرگز در کنترل احزاب راست افراطی نبوده است؛ اما رأی‌دهندگان سرخورده، مخصوصاً بخش زیادی از جوانان فرانسه به مارین لوپن رهبر حزب راست افراطی «اجتماع ملی» روی آورده‌اند؛ چراکه نگران مشکلات امنیتی، دشواری‌های اقتصادی و مسئله مهاجرت در فرانسه هستند. حامیان تصمیم ماکرون برای اعلام انتخابات زودهنگام اعلام کرده‌اند که او با این پیش‌فرض وارد چنین قماری شد که شهروندان فرانسه در بزنگاه‌های حساس، راست افراطی را رها می‌کنند و شعار رسمی کشور خود، یعنی «آزادی، برابری، برادری» را در نظر می‌گیرند. در مقابل، منتقدان این تصمیم می‌گویند ماکرون اقدام پرخطری انجام داده، زیرا رهبری فرانسه نه ‌تنها بر مردم این کشور تأثیر می‌گذارد، بلکه تبعات برون‌مرزی دارد. 

نکته مهم این است که ماکرون در گذشته به لطف تمایل رأی‌دهندگان به مقابله با جریان‌های راست افراطی، در انتخابات‌ها پیروز می‌شد. اما در انتخابات آتی با ظهور ائتلاف قدرتمند جریان چپ، ممکن است رأی‌دهندگانی که تنها برای جلوگیری از قدرت‌گرفتن راست افراطی به ماکرون رأی می‌دادند، حالا به این ائتلاف رأی داده و ماکرون را تنها بگذارند. 

در این راستا نظرسنجی‌ها هم حرف خود را می‌زنند. به عنوان مثال نظرسنجی اخیر موسسه ایپسوس نشان می‌دهد که حزب راست افراطی اجتماع ملی در فرانسه با ۳۵.۵ درصد آرا پیشتاز است و رأی‌دهندگان می‌گویند به این حزب و نامزدهای حزب «جمهوری‌خواهان» فرانسه که تحت حمایت این حزب باشند، رأی خواهند داد. همچنین ائتلاف جبهه محبوب جدید که از احزاب جریان چپ تشکیل شده با ۲۹.۵ درصد آرا در جایگاه دوم قرار دارد و ائتلاف ماکرون تنها ۱۹.۵ درصد از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی‌ها را به خود جلب کرده است. در این میان و پس از انتشار این آمار، یورونیوز اعلام کرد «این احتمال وجود دارد که در مرحله دوم برخی نامزدها به نفع دیگر احزاب کنار بروند تا از پیروزی حزب راست افراطی اجتماع ملی جلوگیری کنند؛ به گونه‌ای که حزب کمونیست و حزب سبز فرانسه از همین حالا اعلام کرده‌اند که در صورت لزوم، این کار را انجام خواهند داد». 

نظرسنجی اخیر موسسه ایپسوس نشان می‌دهد که حزب راست افراطی اجتماع ملی در فرانسه با ۳۵.۵ درصد آرا پیشتاز است و رأی‌دهندگان می‌گویند به این حزب و نامزدهای حزب «جمهوری‌خواهان» فرانسه که تحت حمایت این حزب باشند، رأی خواهند داد

صف‌آرایی علیه الیزه 

بسیاری از تحلیلگران در فرانسه معتقدند که حامیان ماکرون نتوانسته‌اند جایگاه خود را بهبود بخشند و حتی بر اساس نظرسنجی‌ها، ائتلاف ریاست جمهوری ممکن است سوم شود و پس از مخالفان جناح راست و چپ قرار گیرد. حزب راست افراطی اجتماع ملی در رتبه‌بندی‌ها پیشتاز است و پس از آن جبهه جدید مردمی قرار دارد و بر همین اساس حالا ما شاهد یک صف‌بندی تمام

‌عیار علیه ماکرون و الیزه هستیم. به عنوان مثال جردن باردلا، سیاستمدار ۲۸ ساله فرانسوی از حزب «اجتماع ملی» با حمایت‌های شخص لوپن قدرت گرفته تا چهره‌ای نو به سیاست‌های این حزب داده و وجهه آن را بهبود بخشد. او که در شبکه اجتماعی «تیک‌تاک» محبوبیت زیادی دارد، یک به‌اصطلاح «آفتاب‌پرست سیاسی» است که توانسته باورهای بیگانه‌هراسانه جریان راست افراطی را تلطیف کرده و آن‌ها را در قالب «نگرانی درباره مسئله مهاجرت» ارائه کند. حزب اجتماع ملی از حزب «جبهه ملی» ریشه می‌گیرد که توسط «ژان ماری لوپن» پدرِ کارین لوپن در دهه ۷۰ میلادی تشکیل شد و اعضای ارشد آن از مقامات سابق «سپاه پاسداری» آلمان نازی یا «اِس‌اِس» بودند. از آن زمان تا امروز خاندان لوپن بر جریان راست افراطی در فرانسه حکمرانی کرده است. تحلیلگران اروپایی اعلام کرده اند این حزب به‌هیچ‌وجه آمادگی حکمرانی بر فرانسه و تشکیل دولت را ندارد. این محقق که در موسسه «ساینس پو» فعالیت دارد می‌گوید: «شاید این قمار امانوئل ماکرون است که بگذارد آن‌ها به قدرت برسند تا نشان دهد که ناتوان هستند». توجه داشته باشید که ماکرون در گذشته در ۲ انتخابات ریاست‌جمهوری توانسته لوپن را شکست دهد، زیرا ایده‌های لوپن در فرانسه از محبوبیت چندانی برخوردار نیست. با این‌حال، این روزها محبوبیت ماکرون در میان رأی‌دهندگان کاهش پیدا کرده و آن‌ها او را یک «نخبه‌پرست» می‌دانند. تصمیم او برای اعلام انتخابات زودهنگام و خطراتی که در پی دارد نیز بیش‌ازپیش به این تصویر رنگ واقعیت داده است. 

ائتلاف حزب ماکرون با یک بلوک قدرت تازه ‌تأسیس مواجه است که از احزاب جریان چپ تشکیل شده است، به گونه‌ای که این ائتلاف با حضور احزاب «سوسیالیست»، «سبز»، «کمونیست» و حزب چپ افراطی «فرانسه تسلیم‌ناپذیر» تشکیل شده که گویای حس خطر برای ماکرون است

محققان سیاسی موسسه ساینس‌پو هم می‌گویند در دورانی که فرانسوی‌ها به دموکراسی پایین به بالا (غیردستوری) نیاز دارند، ماکرون دموکراسی را از موضع قدرت تحمیل کرده است و به نوعی شاهد یک نوع از دیپلماسی تحکمی و شاهانه هستیم! این اقدام ماکرون در میان چهره‌های حزبش هم با انتقاد مواجه شده و برخی از او درخواست کردند از رهبری حزب کناره‌گیری کرده و «گابریل اتل» نخست‌وزیر فرانسه را به جای خود بگذارد. از سوی دیگر، ائتلاف حزب ماکرون با یک بلوک قدرت تازه‌تأسیس مواجه است که از احزاب جریان چپ تشکیل شده است. ائتلاف «جبهه محبوب جدید» با حضور احزاب «سوسیالیست»، «سبز»، «کمونیست» و حزب چپ افراطی «فرانسه تسلیم‌ناپذیر» تشکیل شده که در گذشته از یکدیگر جدا بودند. این ائتلاف به صورت غیرمنتظره‌ای حمایت اتحادیه‌های کارگری و سازمان‌های غیردولتی را جذب کرده است. ماکرون برای مواجهه با این ائتلاف غیرمنتظره آماده نبود و حالا این احتمال وجود دارد که نامزدهای این ائتلاف در دور دوم انتخابات پارلمان بر گزینه‌های مورد حمایت ماکرون پیروز شوند. حال باید دید که چه اتفاقی در این کشور رخ خواهد داد؛ مرگ یا تداوم حیات

 سیاسی ماکرون؟!