رامین پرتو

در چند هفته گذشته شاهد آن بودیم که منازعه در غزه نسبت به گذشته تاحدودی شیب نزولی به خود گرفته اما با این وجود نقل و انتقال‌ نظامیان اسرائیل و حملات گاه و بیگاه در صحنه میدانی به وضوح قابل رویت است. اینکه طی 24 ساعت حدود 18 نفر از افسران ارتش اسرائیل کشته می‌شوند و حملاتی هم از سوی حماس دریافت می‌کنند، شاید یک موضوع تکراری و فاقد اهمیت به حساب بیاید اما واقعیت این است که آثار و تبعات این اقدامات به وضوح بر وضعیت انسانی غزه مشهود است و هر روز هم این روند خطرناک‌تر می‌شود. به عنوان مثال روز گذشته (چهارشنبه) مدیر اجرایی اتحادیه بین‌المللی جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر اعلام کرد که با افزایش خطر گرسنگی و قحطی در غزه وخامت وضعیت غذایی به یک نقطه بحرانی رسیده است. نیاز شدیدی به اتخاذ اقدامات فوری برای ممانعت از تلفات بیشتر در غزه به دلیل گرسنگی وجود دارد. وی از حمله اخیر به نزدیکی دفتر کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در غزه که منجر به خسارت‌هایی شد و زندگی صدها غیرنظامی آواره در چادرها را در معرض خطر قرار داد، ابراز نگرانی کرد. او همچنین اذعان کرد که تمام طرف‌های درگیر باید به تعهدات خود بر اساس قوانین بشردوستانه بین‌المللی و تضمین حمایت از غیرنظامیان و کارکنان در زمینه پزشکی عمل کنند. 

بدون شک جنوب لبنان هدف بعدی اسرائیل خواهد بود و ژنرال‌های تل‌آویو حالا به این می‌اندیشند که چگونه مقابل نتانیاهو برای حمله به لبنان بایستند و در دقیقه 90 اگر نتانیاهو از حمله به لبنان منصرف نشد، با کمترین هزینه آن را انجام دهند

از سوی دیگر برنامه جهانی غذا اعلام کرده که درگیری‌ها در نوار غزه ارسال کمک‌ها را تقریبا محال می‌کند. استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل نیز گفته است که خطرات علیه امدادگران در غزه دیگر غیرقابل تحمل شده است. دوجاریک از واکنش به گزارش‌هایی مبنی بر اینکه سازمان ملل به اشغالگران اطلاع داده که در صورت عدم اتخاذ اقدامات فوری برای حمایت از امدادگران روند کمک رسانی در غزه را متوقف می‌کند، امتناع کرد. در این راستا نتایج تحلیل ناامنی غذایی شدید در نوار غزه نشان داده که ساکنان این منطقه با خطر واقعی به دلیل پایین بودن سطح امنیت غذایی و رسیدن آن به میانگین‌های فاجعه بار مواجه هستند. بر اساس گزارش «طرح طبقه‌بندی مرحله‌ای امنیت غذایی یکپارچه» بیش از ۴۹۵ هزار نفر یعنی بیش از یک پنجم ساکنان نوار غزه با سطح فاجعه باری از ناامنی غذایی مواجه هستند. این روند به حدی بحرانی شده که در آخرین حوادث قربانیان قحطی و گرسنگی در غزه، خبرنگار الجزیره اعلام کرد «عزام الشاعر» کودک فلسطینی به دلیل سوء تغذیه به خاطر سیاست قحطی در نوار غزه از کشته شده است. 

بحران انسانی در جبهه جنوبی به حدی بالا رفته که برنامه جهانی غذا اعلام کرده درگیری‌ها در نوار غزه، ارسال کمک‌ها را تقریبا محال کرده و هیچ راهی برای جلوگیری از این بحران وجود ندارد جز پایان جنگ

فارغ از این مسائل اما باید توجه داشت که هر زمان چنین گزارش‌هایی از سوی ملل متحد منتشر می‌شود، اسرائیل سعی می‌کند با ایجاد یک وقفه مشخص در روند میدانی غزه بتواند در این راستا نوعی از سکوت نظامی را برقرار کند. تل‌آویو بارها تلاش کرده تا با کم کردن حملات خود در غزه دو هدف را دنبال کند؛ نخست آنکه سعی می‌کند در این راستا به هر ترتیب بر انتقادهای بین‌المللی فائق آید و از این طریق یک نوع فریب اطلاعاتی- عملیاتی را اجرایی کند که در وضعیت فعلی این فریب را باید مشمول پرونده لبنان دانست! 

آرام آرام تا جنگ جدید؟!

بدون شک جنوب لبنان و حزب‌الله هدف بعدی اسرائیل در عرصه میدانی خواهد بود و ژنرال‌های تل‌آویو حالا به این میندیشند که چگونه می‌توانند اولاً مقابل نتانیاهو برای حمله به لبنان بایستند و دوماً در دقیقه 90 اگر نتانیاهو از حمله به لبنان منصرف نشد، با کمترین هزینه آنرا انجام دهند. اینکه چرا نتانیاهو بر حمله به لبنان اصرار دارد موضوعی است که دلایل بیشماری دارد. دلیل اول ان است که او در شرایط فعلی در مقابل موجی از اعتراض‌ها و انتقادهای داخلی قرار دارد. به عنوان مثال در روزها و هفته‌های اخیر چندین و چند بار معترضان روبرو اقامتگاه وی و ساختمان وزارت دفاع اسرائیل در تل‌آویو تجمع کردند که اتفاقاً خانواده اسرای اسرائیلی هم در میان آنها حضور داشتند و خواستار پایان جنگ و تبادل اسرا شده بودند. به موازات این روند، بنی گانتس، عضو جدا شده از کابینه جنگ اسرائیل هم در میان معترضان حضور داشت و به نوعی علیه سیاست‌های نتانیاهو خودی نشان داد. به غیر از گانتس، سایر اعضای اپوزیسیون اسرائیل هم در حال سر و سامان دادن به اقدامات خود علیه نتانیاهو و کابینه وی هستند. دلیل دوم هم انتقادهای بین‌المللی از روند فعلی و رفتارهای اسرائیل است؛ چراکه با گذشت حدود 9 ماه از جنگ در غزه هیچ دستاوردی برای تل‌آویو رقم نخورده و حالا نتانیاهو عزم حمله به لبنان را کرده است. در این میان باید توجه کرد که به نظر می‌رسد اسرائیل آرام آرام در حال کلید زدن جنگ با حزب‌الله و لبنان است؛ به گونه‌ای که روز گذشته (چهارشنبه) خبرنگار المیادین اعلام کرد 

توپخانه‌ ارتش اسرائیل به اطراف ۲ شهرک الخیام و کونین در جنوب لبنان حمله کرده و همچنین جنگنده‌های ارتش اسرائیل ۲ مرتبه دو شهر «عیتا الشعب» و «الخیام» را هدف قرار دادند. 

همچنین گفته شده که ارتش اسرائیل خانه‌ای در شهرک شبعا در جنوب لبنان را بمباران کرده است و تعدادی از کارگران سوری در جریان حمله توپخانه‌ای به یکی از پروژه‌های کشاورزی در دشت «سردا» در الوزانی زخمی شدند که با پشتیبانی ارتش لبنان از این منطقه خارج شدند. در این راستا نجیب میقاتی، نخست وزیر دولت موقت لبنان هم اعلام کرد که لبنان نباید به میدان درگیری‌های مسلحانه از جنوب کشور تبدیل شود و ما در این راستا تلاش می‌کنیم که جلوی این تنش را بگیریم. آنچه در میانه هشدارهای بین‌المللی در مورد حمله گسترده اسرائیل به لبنان باید مرد نظر قرار بگیرد این است که حملات مذکور در حالی رخ داده که یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل در سفری سه روزه در واشنگتن حضور دارد تا بتواند مقامات سیاسی و نظامی ایالات متحده را با خود برای هرگونه حمله به لبنان همراه کند. در این بین لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا در جریان ملاقات با یوآو گالانت،‌ همتای اسرائیلی خود در پنتاگون، هشدار داد که درگیری میان اسرائیل و حزب الله می‌تواند جرقه‌ای برای آغاز یک جنگ منطقه‌ای باشد. حال باید دید نتانیاهو خط قرمز را برای ادامه حیات سیاسی خود در لبنان رد می‌کند 

یا خیر؟!