فرار موقت از رفح در کشاکش مذاکرات آتش‌بس

رامین پرتو

اوضاع در غزه آنهم با گذشت 243 روز از جنگ میان اسرائیل و حماس به حدی بحرانی است که نه تنها نهادهای بشردوستانه و امدادی در این خصوص هشدار داده‌اند، بلکه حالا به نظر می‌رسد در تل‌آویو هم اولویت‌ها در حال تغییر است. 

در این راستا منابع پزشکی فلسطینی به الجزیره گفتند میزان تلفات حملات اسرائیل به اردوگاه‌های البریج، المغازی و دیر البلح در مرکز نوار غزه طی یک روز به بیش از ۷۵ کشته و ۲۲۵ زخمی افزایش یافت که به بیمارستان شهدای الاقصی منتقل شدند. 

خبرنگار الجزیره همچنین از دستگیری فلسطینی‌ها  (از جمله زنان) پس از محاصره خانه‌ای در جنوب شرق دیرالبلح توسط اسرائیل خبر داد.از سوی دیگر ارتش اسرائیل، جاده بین شهرهای خان یونس و دیرالبلح را مسدود کردند و این در حالیست که رادیو و تلویزیون اسرائیل پیشتر گزارش داد لشکر ۹۸ ارتش اسرائیل حمله به اردوگاه البریج را آغاز کرده است. 

در همین حال، خبرنگار شبکه ۱۴ تلویزیون اسرائیل هم گزارش داد که تیپ هفتم ارتش، عملیات زمینی را در مناطق اردوگاه‌های مرکزی آغاز کرد و در حال حاضر تمرکز روی منطقه البریج است. پس از این گزارش‌ها ارتش اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کرد که هواپیماهای جنگی نیروی هوایی به همراه نیروهای زمینی در منطقه البریج عملیات دقیق و تحت هدایت اطلاعاتی را علیه «اهداف متعلق به حماس» انجام دادند.

نتانیاهو برای فرار از جبهه جنوبی و مسکوت نگه داشتن تحولات این منطقه و به دلیل عدم توان درگیری در دو جبهه، قصد دارد تا جبهه شمال را فعال کند و با بهانه ضربه به حزب‌الله لبنان همچنان در قدرت باقی بماند

مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین هم اعلام کرد که از عصر سه‌شنبه منطقه مرکزی غزه به ویژه مناطق شرقی شهر دیرالبلح، روستای المصدر، اردوگاه‌های المغازی و البریج و شمال اردوگاه النصیرات در معرض حمله قرار گرفتند و حتی حملات توپخانه‌ای و هوایی شدید ارتش اسرائیل منجر به کشته شدن ۶۶ نفر و زخمی شدن ده‌ها شهروند شده است. 

تمامی این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که منابع خبری همچنین اعلام کرده‌اند در حملات به مناطق جنوب غزه توپخانه ارتش اسرائیل منطقه القراره در شمال شرق شهر خان یونس در جنوب نوار غزه را هدف قرار داده است. گردان‌های القدس هم اعلام کردند که مبارزان این گروه در خط مقدم جبهه در شهر رفح وارد درگیری‌های شدید با سربازان و خودروهای زرهی ارتش اسرائیل شده‌اند اما این اتفاق پس از آن رخ داد که ارتش اسرائیل صبح روز گذشته (چهارشنبه) تهاجم خود را به رفح گسترش داد. 

اسکای نیوز در خبری آورده است که تانک‌های ارتش اسرائیل برای اولین بار از زمان حمله به شهر رفح در جنوب، وارد مرکز این شهر شدند. این حملات در حالی صورت می‌گیرد که هنوز هم مذاکرات آتش‌بس درباره غزه در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و بسیاری از کارشناسان معتقدند این روند با بن بست روبرو است. در این راستا جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا روز گذشته (چهارشنبه) در مورد این مذاکرات اعلام کرد که «ما منتظر پاسخ حماس به پیشنهاد آتش‌بس از طریق میانجی‌های قطری هستیم و از سوی دیگر ویلیام برنز، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) به دوحه سفر خواهد کرد تا در مورد این پیشنهاد با مقامات قطری و در رأس آن وزیر خارجه این کشور گفت‌وگو کند». او همچنین گفت که پیشنهاد آتش‌بس که اسرائیل پیشتر قبول کرد، امروز نیز همچنان قبول دارد اما ایالات متحده به فشار بر اسرائیلی‌ها درخصوص استراتژی کامل و منسجم در زمینه پایان عملیات نظامی ادامه خواهد داد. 

مذاکره میان دو طرف جنگ در غزه به یک مساله لاینحل تبدیل شده و عملاً مشخص نیست که چه اتفاقی قرار است رخ دهد؛ چراکه اسرائیل با وجود آنکه بایدن صریحا بر اجرایی شدن طرح آتش‌بس تاکید دارد، باز هم از این روند سر باز می‌زند

فرار از جنوب به سمت شمال؟

اساساً موضوع مذاکره میان دو طرف جنگ در غزه به یک مساله لاینحل تبدیل شده و عملاً مشخص نیست که چه اتفاقی قرار است در این راستا رخ دهد؛ چراکه اسرائیل با وجود آنکه بایدن به صورت علنی بر اجرایی شدن طرح آتش‌بس تاکید کرده باز هم از این روند سر باز می‌زند و نمی‌خواهد در این خصوص یک اقدام عملی را در دستور کار خود قرار دهد. این در حالیست که نتانیاهو حالا از دو جناح داخلی و خارجی زیر فشار قرار دارد و نمی‌خواهد در شرایط فعلی از قدرت کنار برود و حالا چشم به شروع یک جنگ جدید در مرزهای شمالی یعنی لبنان دوخته است. از چند روز پیش حملات حزب‌الله لبنان علیه اراضی اشغالی شدت گرفت و حتی در این راستا یک آتش‌سوزی بسیار گسترده رخ داد که نه تنها وحشت را به جان ساکنان انداخت، بلکه مقامات اسرائیل یکی پس از دیگری نتانیاهو را عامل اصلی این وقایع دانستند و سعی کردند به هر ترتیب که شده او را مجاب کنند تا به مرزهای شمالی حمله کند. بر همین اساس روز گذشته (چهارشنبه) نتانیاهو در جریان بازدید از کریات شمونه و با اشاره به حملات اخیر حزب‌الله لبنان گفت که اسرائیل آماده عملیات بسیار قوی در شمال است. نخست‌وزیر اسرائیل همچنین اعلام کرد که تل‌آویو متعهد به بازگرداندن افراد ربوده شده (اسرای اسرائیلی در غزه) به هر قیمتی است و این روند را تا آخر ادامه خواهیم داد. 

در این راستا شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل نیز گزارش داد که کابینه جنگ تصمیمی را تصویب کرد که به ارتش اجازه می‌دهد تعداد سربازان ذخیره را به ۳۵۰ هزار نفر افزایش دهد و این تصمیم تا ۳۱ اوت (۱۰ شهریور) معتبر است. وزارت جنگ اسرائیل نیز در اینباره اعلام کرد که این افزایش نفرات، یک اقدام طبیعی و معمولی در آرایش رزمی بوده و فقط به دلیل تشدید تنش در جبهه شمال نیست؛ چراکه فعالیت در رفح شمار زیادی از نیروها را خسته و از دور خارج می‌کند و باید جایگزین آن پیدا شود. به موازات این تحولات و مواضع اتخاذ شده از سوی نخست‌وزیر اسرائیل، یائیر لاپید، رئیس جریان اپوزیسیون اسرائیل در جریان بازدید از شمال اراضی اشغالی اظهار کرد که تنها شمال در آتش نسوخت، بلکه بازدارندگی و آبروی اسرائیل هم در آتش سوخت. او در بخشی از سخنان خود اعلام کرد که کابینه نتانیاهو اسرائیل را رها کرده و باید آنرا تغییر دهیم. 

در این راستا صدها شهرک‌نشین صبح روز گذشته (چهارشنبه) قبل از آغاز راهپیمایی پرچم در پنجاه و هفتمین سالروز اشغال قدس شرقی به مسجد الاقصی یورش بردند. در این راستا اداره اوقاف اسلامی گزارش داد که باب المغاربه پس از یورش ۱۱۸۴ شهرک‌نشین به مسجد‌الاقصی در حضور نیروهای امنیتی بسته شد. نکته نهایی آنکه به نظر می‌رسد نتانیاهو برای فرار از جبهه جنوبی و مسکوت نگه داشتن تحولات این منطقه و به دلیل عدم توان درگیری در دو جبهه، قصد دارد تا جبهه شمال را فعال کند و با بهانه ضربه به حزب‌الله لبنان همچنان در قدرت باقی بماند.