تمرینی برای «تسخیر قدرت» در جزیره

رامین پرتو

پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری 2016 آمریکا، زمانی که او وارد اتاق بیضی کاخ سفید شد و پشت میز ریاست جمهوری نشست، در اولین اقدام با مقامات تایوان تماس گرفت و به صورت علنی اعلام کرد که واشنگتن به صورت صد درصدی از تایپه در قبال تهدیدات چین حمایت خواهد کرد. همانموقع دولت چین با صدور بیانیه‌ای این اقدام را یک حرکت تنش‌زا از سوی واشنگتن قلمداد کرد و به صورت مستقیم به ترامپ و تیم وی هشدار داد تا از هرگونه تشدید تنش در این جزیره خودداری کند و حاکمیت این جزیره توسط پکن را به رسمیت بشناسد. این موضوع تا جایی ادامه پیدا کرد که در اواخر دولت ترامپ، واشنگتن نسبت به ارسال انواع تسلیحات به تایوان اقدام کرد و در این راستا باز هم چین این اقدام را یک نوع تهدید علنی علیه پکن دانست. بسیاری معتقد بودند که با روی کارآمدن دولت جو بایدن در واشنگتن به صورت کلی بسیاری از مشکلات در خصوص تایوان و با محوریت چین حل و فصل خواهد شد اما این اقدام صورت نگرفت و حتی تنش میان دو قدرت اصلی این پرونده یعنی چین و آمریکا بالا گرفت؛ تا جایی که نانسی پلوسی، رئیس پیشین مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان سفر کرد و کمی بعد هم کوین مک کارتی، جانشین پلوسی به تایوان سفر رفت و چندی بعد هم برکنار شد . این حجم از اهمیت به تایوان از سوی ایالات متحده نشان دهنده آن است که واشنگتن به نوعی در حال تهدید پکن بر اساس منافع خود است و در این رابطه چین هم سعی دارد آرام آرام پیام‌های اخطار خود را به آمریکا مخابره کند. در این خصوص تلویزیون دولتی چین (سی‌.سی.‌تی‌وی) اعلام کرد که این کشور در چارچوب یک رزمایش نظامی حملات موشکی ساختگی در نزدیکی تایوان انجام داده و جت‌های جنگنده حامل موشک‌ به همراه با بمب‌افکن‌ها را به پرواز در آورده است. این رزمایش نظامی که روز گذشته (جمعه) ۲۴ مه برای دومین روز ادامه داشت به گفته پکن با هدف «تنبیه» لای چینگ ته، رئیس جمهور جدید تایوان برگزار شده است. بر اساس داده‌های موجود، این بمب‌افکن‌ها با ایجاد حملات ساختگی در آب‌های شرق تایوان توانایی ارتش چین را برای اشغال این جزیره و کنترل مناطق کلیدی آن به آزمون گذاشتند. مانورهای دو روزه در تنگه تایوان و محدوده اطراف تنها سه روز پس از روی کار آمدن لای در روز دوشنبه هفته گذشته آغاز شد و در مقابل تایوان اقدامات چین را محکوم کرده است. در این راستا ارتش آزادی‌بخش خلق چین  اعلام کرد که این رزمایش‌ نظامی با مشارکت ارتش، نیروی دریایی، نیروی هوایی ساعت ۷:۴۵ دقیقه صبح روز پنجشنبه به وقت محلی در اطراف تایوان آغاز شده است. در بیانیه‌ای که این نهاد چینی منتشر کرده آمده است که رزمایش‌ها در تنگه تایوان، شمال، جنوب و شرق تایوان و همچنین مناطقی در اطراف جزایر کینمن، ماتسو، ووکیو و دونگین تحت کنترل تایوان انجام می‌شود. هم‌زمان رسانه‌های دولتی چین گفتند که ده‌ها جت جنگنده حامل موشک‌ همراه با کشتی‌های جنگی برای شرکت در این رزمایش به منطقه فرستاده شده‌‌اند. 

تایوان بارها به چین پیشنهاد داده تا مذاکراتی میان طرفین صورت گیرد اما پکن می‌گوید مذاکره‌ای در کار نیست و تایوان بخشی از سرزمین چین به شمار می‌رود. تایپه نیز این اظهارات را نوعی مداخله در امور خود می‌داند

ارتش چین دیروز جمعه درباره برگزاری رزمایش گسترده اطراف جزیره تایوان تاکید کرد که رزمایش ما در اطراف تایوان تمرینی برای «تسخیر قدرت» در این جزیره است.

رد صریح ادعای تملک چین بر تایوان از سوی «لای»

ناظران بین‌المللی معتقد بودند با روی کارآمدن دولت بایدن در واشنگتن به صورت کلی بسیاری از مشکلات در خصوص تایوان و با محوریت چین حل و فصل خواهد شد اما نه‌تنها این پیش‌بینی محقق نشد، بلکه تنش میان دو قدرت اصلی این پرونده بالا گرفت

 در این راستا چین تایوان را که به صورت دموکراتیک اداره می‌شود، قلمرو خود می‌داند و لای را به عنوان یک «جدایی طلب» محکوم می‌کند. این کشور به شدت از سخنرانی لای در مراسم تحلیف انتقاد کرد؛ چراکه رئیس‌جمهور جدید تایوان از پکن خواسته بود تهدیداتش را علیه این جزیره متوقف کند و اضافه کرده بود که دو طرف تنگه تحت تابعیت یکدیگر نیستند. وو کیان، سخنگوی وزارت دفاع چین در توضیحاتی در خصوص برگزاری این رزمایش تاکید کرد که این اقدام با هدف آزمایش توانایی‌های چین در کنترل قدرت در تایوان و همچنین انجام حملات مشترک و اشغال مناطق کلیدی این جزیره صورت گرفته است. او همچنین در ادامه گفت که این اقدام برای مبارزه با استقلال تایوان و جلوگیری از مداخله نیروهای خارجی کاملا منطقی، قانونی و ضروری بوده است. فرمانده ارتش چین هم در اظهاراتی گفته است که این مجازاتی قوی برای اقدامات جدایی طلبانه تایوان و هشداری شدید در برابر مداخله و تحریک نیروهای خارجی است. از آن سو یک مقام ارشد امنیتی تایوان به رویترز گفته که چندین بمب افکن چینی حملات ساختگی به کشتی‌های خارجی در نزدیکی انتهای شرقی کانال باشی، که تایوان را از فیلیپین جدا می‌کند، انجام دادند. این مقام که به‌طور ناشناس با رویترز صحبت کرده همچنین اضافه کرد که چندین قایق گارد ساحلی چین نیز تمرین‌های را در سواحل شرقی تایوان انجام دادند که از آن جمله می‌توان به بازرسی ساختگی از کشتی‌های غیرنظامی اشاره کرد. در این بین ناوگان هفتم نیروی دریایی آمریکا در واکنش به این رزمایش به رویترز گفته است که نیروی دریایی آمریکا همچنان به حفظ نظم بین‌المللی مبتنی بر قوانین متعهد است و تلاش می‌کند امنیت و ثبات منطقه‌ای در اقیانوس‌های هند و آرام را برقرار سازد. این ناوگان از اظهار نظر مستقیم یا اشاره به رزمایش‌های چین خودداری و تنها به بیان این نکته بسنده کرد که ناوگروه ضربتی «تئودور روزولت» به تمرینات عادی، ایمن و مسئولانه خود به عنوان بخشی از ماموریت معمول در منطقه عملیاتی ناوگان هفتم ادامه می‌دهد. این اقدامات چین با واکنش رسمی تایوان هم رو به رو شد و لن چیا لونگ، وزیر امور خارجه تایوان در سخنرانی تاکید کرد که تایپه تسلیم فشارهای چین نخواهد شد. او همچنین در ادامه گفت که ما قرار نیست چون چین چنین رزمایش نظامی را انجام داده امتیازی به آنها بدهیم و ما همچنان به توسعه دموکراسی در تایوان متعهد هستیم. نکته نهایی این است که تایوان بارها به چین پیشنهاد داده تا مذاکراتی میان طرفین صورت گیرد اما پکن می‌گوید مذاکره‌ای در کار نیست و تایوان بخشی از سرزمین چین به شمار می‌رود. این در حالیست که رئیس جمهور جدید تایوان چنین موضعی را نمی‌پذیرد و معتقد است تنها مردم تایوان هستند که می‌توانند برای آینده خود تصمیم بگیرند و ادعاهای حاکمیت پکن را رد می‌کند. حال باید دید که نزاع در تنگه تایوان به کدام سمت خواهد رفت و واکنش واشنگتن چه خواهد بود.