یورش به رفح، پرده آخر نمایش نتانیاهو؟

رامین پرتو

روز یکشنبه رادیو ارتش اسرائیل اعلام کرد که لشگر ۹۸ ارتش اسرائیل با سه تیپ خود، پس از چهار ماه جنگ با نیروهای فلسطینی از جمله حماس در نزدیکی خان‌یونس، از این منطقه خارج شده‌ است. رسانه‌های عبری در این خصوص گزارش دادند که تنها لشگر باقی‌مانده در نوار غزه، لشگر ۱۶۲ و نیز تیپ «ناحال» است. تیپ ناحال بر جاده‌ای که نوار غزه را به ۲ قسمت تقسیم می‌کند و اسرائیل از طریق آن مانع از بازگشت غزه‌ای‌ها از جنوب به شمال می‌شود، کنترل دارد. هنوز چند ساعتی از انتشار این خبر نگذشته بود که نشریه یسرائیل هیوم به نقل از منابع سیاسی اعلام کرد که ماموریت ارتش اسرائیل در خان‌یونس، از بین بردن تیپ‌های حماس و بازگرداندن اسرای اسرائیلی بود اما در حال حاضر نمی‌تواند درباره آزاد کردن اسرا، به دستاورد بیشتری برسد و بر همین اساس به آنها دستور عقب نشینی داده شده است. در این راستا ایتای بلومنتال، کارشناس شبکه ۱۱ تلویزیون اسرائیل که رابطه مستقیم با ساختار نظامی- امنیتی اسرائیل دارد هم اعلام کرد که از این پس فلسطینی‌های ساکن در جنوب غزه می‌توانند آزادانه تردد کنند و از رفح تا خان یونس، مرکز غزه و هر نقطه از جنوب به خانه‌های خود بازگردند. اما در این میان پایگاه خبری العربی الجدید اعلام کرد که ارتش اسرائیل پس از ایجاد یک منطقه حائل امنیتی جدید در ماه‌های اخیر یا به اصطلاح نوار امنیتی، با استقرار نیروهای خود در اطراف نوار غزه، مجدداً صفوف خود را سازمان‌دهی کرد که به قیمت خروج از اراضی تحت اشغال نوار غزه انجام شد. برخی دیگر از رسانه‌های عبری زبان هم اعلام کردند که ارتش اسرائیل در این مرحله از مانور زمینی، عملیات نظامی در خان یونس را به پایان رسانده و سربازان نیز خروج خود را از آنجا تکمیل کردند و نیروهای چهار تیپ‌ مختلف در کریدور «نیتزانیم» در شمال نوار غزه در منطقه بیت حانون باقی ماندند. اما آنچه در این میان به شدت مهم تلقی می‌شود، موضع وزیر جنگ اسرائیل است. یوآو گالانت سحرگاه روز گذشته (دوشنبه) و پس از آنکه حدس و گمان‌ها در خصوص خروج ارتش اسرائیل از غزه بالا گرفت، مدعی شد که نیروهای اسرائیل از خان‌یونس خارج شده‌اند تا برای حمله به رفح آماده شوند. وی تاکید کرد که اسرائیل می‌خواهد به وضعیتی برسد که در آن جنبش حماس دیگر نوار غزه را کنترل نکند و دیگر تهدیدی نظامی علیه غیرنظامیان اسرائیل وجود 

نداشته باشد. 

خون به پا خواهد شد؟ 

واقعیت این است که از چند هفته گذشته بسیاری از تحلیل‌ها نشان دهنده آن بود که ارتش اسرائیل بعد از پایان ماه رمضان به رفح یورش می‌برد و بر اساس راهبرد خود سعی می‌کند تا یک عملیات مشخص را بر اساس آنچه مبارزه و ریشه‌کن کردن حماس می‌نامد را اجرایی کند. به نظر می‌رسد این تئوری در حال عملیاتی شدن است و به همین دلیل عده‌ای معتقدند که اجرای این عملیات آن هم در منطقه‌ کوچکی به نام رفح می‌تواند یک حمان خون جدید به راه بیندازد. اساساً غرب از گذشته و از چند ماه پیش تاکنون با هرگونه اجرای عملیات نظامی در رفح مخالفت کرده است. در این راستا آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد صریحا گفته که هرگونه عملیات در رفح می‌تواند به ادامه کمک‌رسانی بشردوستانه به مردم غزه و رفح به صورت کلی ضربه وارد کند. از سوی دیگر جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم در این خصوص هشدار داده که این اقدام اسرائیل نه تنها برای تل‌آویو دستاوردی نخواهد داشت، بلکه می‌تواند به پیچیده شدن اوضاع دامن بزند و واکنش‌های جهانی را افزایش دهد. در این راستا حتی غرب زودتر از موعد وارد معرکه سیاسی شده است؛ به گونه‌ای که دیروز (دوشنبه) سامح شکری، وزیر خارجه مصر در تماس تلفنی با پنی وونگ، همتای استرالیایی خود بر لزوم اجرای قوانین بشردوستانه بین‌المللی توسط اسرائیل تأکید کرد و گفت این مسئله مستلزم توقف حملات اسرائیل علیه غیرنظامیان فلسطینی است؛ چراکه اوضاع انسانی در غزه و حتی در رفح به شدت بحرانی است. از سوی دیگر باید توجه داشت که اسرائیل در این میان سعی دارد جو رسانه‌ای و سیاسی را به سمتی ببرد که وانمود کند حمله به رفح این دلیل است که در مذاکرات قاهره به حماس امتیازاتی داده شده؛ به گونه‌ای که یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل گفت ما آماده هستیم تا تصمیمات دشواری اتخاذ کنیم و هزینه بازگشت اسرای اسرائیلی را بپردازیم و پس از آن، جنگ را از سر بگیریم. او اذعان کرده که اسرائیل در یک مکان و زمان مناسب برای دستیابی به توافق برای بازگرداندن گروگان‌ها قرار دارد. حال باید دید که آیا اجرای سناریوی مرکب موردنظر گالانت، آخرین پرده نمایش نتانیاهو است یا خیر؟!