«بندر بایدن»، به نام فلسطین و به کام تل‌آویو

فرشاد گلزاری

روز پنجشنبه جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد که کشورش یک بندر موقت در سواحل نوار غزه و در دریای مدیترانه احداث خواهد کرد تا از آن برای ارسال کمک‌های بشردوستانه به این باریکه استفاده شود. در همین راستا سخنگوی پنتاگون نیز گفت که این بندر با ارائه بیش از ۲ میلیون وعده غذایی در روز به ساکنان نوار غزه کمک می‌کند. پت رایدر خاطرنشان کرد که واشنگتن با هماهنگی طرف‌های شریک از جمله اسرائیل که مسئولیت امنیتی را برعهده خواهد داشت، به تلاش‌های خود ادامه می‌دهد. سخنگوی پنتاگون به مطبوعات توضیح داد که ارتش ایالات متحده یک اسکله شناور در سواحل غزه ایجاد می‌کند تا کشتی‌های باری بزرگ قادر باشند در آنجا پهلو بگیرند و کمک‌های خود را در قایق‌های کوچک‌تر به یک پل دریایی موقت که به ساحل غزه متصل می‌شود، منتقل کنند. بر اساس اعلام رسانه‌های آمریکا این محموله‌ها به واسطه گذرگاه شناور که تقریباً ۱۸۰۰ فوت یا ۵۰۰ متر طول دارد به خشکی منتقل شده و در نهایت در غزه توزیع می‌شوند که البته روند ساخت بندر و اسکله نیروی کاری بیش از ۱۰۰۰ سرباز آمریکایی نیاز دارد و تا ۶۰ روز طول خواهد کشید. در این خصوص هشام خریسات، کارشناس اردنی امور نظامی و راهبردی گفت که ایده ساخت بندر یا اسکله موقت چیزی حدود ۱۰ سال قبل مطرح شد و اسرائیل رسماً با آن مخالفت کرد، اما همزمان با حمله تل‌آویو به غزه مجدداً این طرح از سوی وزیر خارجه اسرائیل مطرح شده و مورد موافقت یونان و قبرس قرار گرفته است. به گفته وی مساحت این بندر ۶ کیلومتر مربع شامل بیمارستان‌ها و خانه‌های شناور خواهد بود. عمق غوطه‌ور شدن کشتی‌ها در این اسکله کمتر از ۱۷ متر نخواهد بود تا همه کشتی‌های حامل کمک را شامل شود. کشتی‌ها در وهله اول به بندر اشدود می‌روند تا مورد بازرسی قرار گیرند و آنگاه تحت کنترل دریایی اسرائیل و پهپادها روانه غزه می‌شوند. با تمام این تفاسیر روز گذشته (یکشنبه) فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) اعلام کرد که کشتی ارتش آمریکا «ژنرال فرانک اس بیسون» پایگاه مشترک لانگلی-یوستیس را به قصد حرکت به سمت شرق مدیترانه ترک کرده است. به گفته او، کشتی پشتیبانی لجستیکی بیسون در کمتر از ۳۶ ساعت پس از آنکه رئیس‌جمهور بایدن اعلام کرد که ایالات متحده از طریق دریا به غزه کمک‌های بشردوستانه ارائه خواهد کرد، این پایگاه را ترک کرد و این کشتی تجهیزات اولیه را برای ایجاد یک اسکله موقت جهت ارسال تجهیزات حیاتی بشردوستانه به غزه از طریق دریا حمل می‌کند. 

هراس   فلسطینی‌ها    از  کوچ 

آنچه در خصوص طرح بایدن برای تاسیس اسکله موقت در سواحل غزه که به «بندر بایدن» معروف شده، باید موردتوجه قرار گیرد، این است که او در این راه تنها نیست و اخبار حکایت از آن دارد که کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم در این پرونده همراه بایدن هستند. به عنوان نمونه خبرگزاری فرانسه عصر دیروز (یکشنبه) اعلام کرد که کشتی «Open Arms» درحال آماده شدن برای حرکت از قبرس به سمت نوار غزه است و اولین کشتی خواهد بود که کمک‌های بشردوستانه را مستقیماً از طریق کریدور دریایی که اتحادیه اروپا امیدوار است طی روزهای آتی افتتاح کند، به نوار غزه منتقل می‌کند. در اخبار تکمیلی آمده است که این کشتی با پرچم اسپانیا از سه هفته پیش در بندر لارناکا در جنوب قبرس، نزدیکترین کشور عضو اتحادیه اروپا به نوار غزه پهلو گرفته که حامل حدود ۲۰۰ تُن غذا، آب و لوازم حیاتی برای غیرنظامیان فلسطینی در نوار غزه است. فارغ از این جزئیات نکته مهم در خصوص پروژه بندر بایدن مخالفت تل‌آویو با آن است. در این خصوص روزنامه معاریو در مقاله جدید خود نوشته است که مقامات تل‌آویو به تصمیم جو بایدن برای ایجاد اسکله موقت در سواحل غزه حمله کرده و گفته‌اند که احداث اسکله و بندر موقت در سواحل غزه باعث تسکین لحظه‌ای خواهد شد و به انفجاری علیه اسرائیل در آینده نزدیک تبدیل می‌شود. اما فلسطینی‌ها دقیقاً نظری متفاوت با موضع اسرائیل دارند و معتقدند که این طرح بایدن تماماً به نفع اسرائیل و علیه فلسطینی‌ها و به خصوص ساکنان غزه تمام خواهد شد. در این خصوص مایکل فخری، گزارشگر ویژه سازمان ملل در زمینه حق غذا، در سخنانی این تصمیم آمریکا را محکوم و آن را منفی توصیف کرد؛ چراکه به عقیده وی هیچ جریان فلسطینی و حتی هیچ شخصی درخواست افتتاح اسکله دریایی به آمریکا ارائه نکرده و حتی این تصمیم آمریکا نگرانی فلسطینی‌ها نسبت به استفاده احتمالی از این اسکله متحرک برای کوچاندن آنها از نوار غزه را تشدید کرده است. بر همین اساس فلسطینی‌ها این طرح را اگرچه پوشش خیرخواهانه دارد، یک سناریوی سمی و خطرناک علیه موجودیت‌شان و در جهت اخراج از خانه و کاشانه خود تلقی می‌کنند.