بهرغم پافشاری اسرائیل بر ادامه جنگ، مقامات آمریکا از طرح دیگری سخن میگویند؛
دو کشوری به مثابه پیش نیاز عادیسازی
فرشاد گلزاری
طی 24 ساعت گذشته رسانههای اسرائیل با انتشار تصاویری مدعی شدهاند که ارتش اسرائیل یک تونل بزرگ زیرزمینی مربوط به حماس را کشف کرده و این تونل بزرگ در غزه، در جایی نزدیک به گذرگاهی شلوغ به سمت سرزمینهای اشغالی قرار دارد. اما این خبر سوالهای جدیدی را در مورد اینکه چگونه سازمانهای جاسوسی و نظارتی اسرائیل چنین نشانههایی را از دست داده و متوجه آن نشدهاند، به وجود آورده است. براساس گزارش رسانههای تلآویو، ورودی تونل فقط چند صدمتر از گذرگاه بسیار مستحکم «اریز» و یک پایگاه نظامی اسرائیلی در نزدیکی آن فاصله دارد. ارتش اسرائیل گفته است این تونل که بیش از ۲.۵ مایل امتداد دارد، به شبکه تونلی گسترده در سراسر غزه متصل میشود و به اندازه کافی عریض است که خودروها از آن عبور کنند.
اخیراً اسحاق هرتزوگ، رئیسجمهوری اسرائیل در گفتوگوی اختصاصی با آسوشیتدپرس اجرای طرح دوکشوری را رد کرد و این دقیقاً همان نقطه اختلاف دوم میان واشنگتن و تلآویو است که باز هم نمایانگر ابهام در پرونده جنگ غزه است
در گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس آمده است که این تونل ترانزیت وسایل نقلیه، نیروی انسانی و تدارکات را برای آمادهسازی برای حمله ۷ اکتبر تسهیل کرده است. در همین راستا ژنرال نیر دینار، سخنگوی ارتش اسرائیل گفت که سرویسهای امنیتی اسرائیل قبل از ۷ اکتبر از این تونل اطلاعی نداشتند و آنها فقط تونلهایی را شناسایی کرده بودند که قرار بود وارد سرزمینهای اشغالی شوند. او مدعی شده «این تونل از غزه به اسرائیل نمیرود و در فاصله ۴۰۰ متری از مرز متوقف میشود، به این معنی که شاخصها نشان نمیدهند که تونلی در حال ساخت است، اما ورودی این تونل یک دهانه سیمانی مدور بود که در زیر یک گاراژ قرار داشت و آنرا از پهپادهای اسرائیلی و تصاویر ماهوارهای پنهان میکرد که البته اندازه این تونل واقعه تکان دهنده بود». تفاسیری که از سوی ارتش اسرائیل در مورد این تونل بکار برده میشود نشان از به وجود آمدن یک شوک آنی به سیستم امنیتی و اطلاعاتی اسرائیل است اما در مقابل پس از آنکه اسرائیل مدعی شناسایی برخی از تونلهای متعلق به حماس شد، گردانهای عزالدین القسام، شاخه نظامی جنبش حماس پیام غیرمستقیمی را به ارتش اسرائیل منتشر و اعلام کرد که «اسرائیلیها دیر رسیدند». این مدل سخن گفتنِ حماس به خوبی نشان میدهد که دیگر این تونل از حیث کارایی میدانی و امنیتی هیچ ارزشی برای حماس ندارد؛ چراکه مقاومت فلسطین از این تونل طی بیش از دو ماه گذشته و خصوصاً طی روزهای ابتدایی جنگ فعلی استفاده کرده و در نهایت تمام تجهیزات را تخلیه و راههای منتهی به آنرا مسدود کرده است. این خبر از آن جهت اهمیت دارد که اسرائیل با انتشار تصاویر این تونل و انتشار اظهارات و مواضع نظامیان خود در مورد این تونلها به دنبال آن است که افکار عمومی خود را علیه حماس تحریک کند و به آنها بفهماند که این جنبش دشمن اول و آخر آنها است و باید نابود شود. تلآویو در مدت بیش از دو ماه که درگیر جنگ با حماس بوده، علناً ضربات زیادی را از حیث نظامی، سیاسی و حتی راهبردهای پیرامونی دریافت کرده و حالا در داخل اراضی اشغالی هم افزایش مخالفتها باعث شده تا چنین عملیات روانی را برای مشروع بودن ادامه جنگ در دستور کار خود قرار دهد و نگذارد که اوضاع در این فاز از کنترل خارج شود.
هدف آمریکا از طرح ترور رهبران حماس بحث دستاوردسازی برای نتانیاهو و در نهایت خداحافظی او با دنیای سیاست نیست، بلکه واشنگتن میخواهد درنهایت تا نیمه ژانویه سال 2024 میلادی جنگ را مهار کرده و پلان دوم یعنی «طرح دو کشوری» را اجرایی کند
اصرار بر احیای یک طرح مُرده!
وضعیت فعلی در غزه حداقل از حیث رسانهای و میدانی به نفع اسرائیل نیست و در این میان تلآویو و لابی یهود تمام تلاش خود را انجام میدهد که بتواند ایالات متحده را به سمت و سویی سوق دهند که حمایتهای جدید از تلآویو را دستور کار خود قرار دهد. در این میان باید توجه داشت که یک موج جدید از اختلاف نظر میلات کاخسفید و کابینه نتانیاهو به وجود آمده است. این اختلاف در حقیقت به شیوه مدیریت جنگی است که حالا صدای تمام جامعه ملل را به دلیل کشتار بی حد و مرز غیرنظامیان درآورده و حالا قرار بر این است تا یکبار دیگر در شورای امنیت سازمان ملل بر سر توقف درگیری در غزه رأیگیری انجام شود. توجه داشته باشید که چند روز پیش جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده اعلام کرده که اسرائیل باید به سمت تمرکز بیشتر بر روی جنگ پیش برود. منظور سالیوان این بود که تلآویو باید به هر ترتیب که شده گستردگی جنگ در خیابانهای غزه به هدف قرار دادن رهبران حماس تبدیل کند تا در این میان بتواند به هر ترتیب که شده برای خود یک دستاورد مشخص رقم بزند. هدف آمریکا از طرح چنین مسالهای صرفاً بحث دستاوردسازی برای نتانیاهو و در نهایت خداحافظی او با دنیای سیاست نیست، بلکه واشنگتن به دنبال آن است که در نهایت تا نیمه ژانویه سال 2024 میلادی بتواند جنگ را مهار کند و پلان دوم یعنی «طرح دو کشوری» را اجرایی کند.
بیش از دو هفته پیش جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا اعلام کرد که راهحل دوکشوری تنها راه تضمین امنیت بلندمدت برای اسرائیل و فلسطین است و حالا همان سخنان از سوی رقبای قسم خورده بایدن و حزبش که در اردوگاه جمهوریخواهان حضور دارند شنیده میشود. در این خصوص روز گذشته (دوشنبه) لیندسی گراهام، عضو جمهوریخواه مجلس سنای آمریکا که اساساً از جنگ در هر منطقهای از خارومیانه دفاع میکند در مصاحبهای با ان.بی.سی به نوعی عادیسازی روابط اسرائیل و کشورهای عربی را کنار طرح دو کشوری قرار داده و این دو را به یکدیگر مرتبط کرده است. او در بخشی از این مصاحبه میگوید: «من فکر میکنم اعراب برای به رسمیت شناختن اسرائیل خواستار شکلی از راهحل دو دولتی خواهند شد که به نظرم این موضوع بسیار مهم و یکی از بهترین پیشنهادهاست». اینکه مقامات ایالات متحده اخیراً و دائماً بر طبل راهحل دو کشوری میکوبند به خوبی نشان میدهد که آنها به دنبال هماهنگ کردن اعراب با واشنگتن برای یک روند جدید هستند که زیربنای آنرا باید همان توافق اسلو که در سال 1993 به امضای یاسر عرفات و اسحاق رابین رسید، دانست که به پیمان اسلو معروف است. در این میان باید متوجه بود که اخیراً اسحاق هرتزوگ، رئیس جمهوری اسرائیل در گفتوگوی اختصاصی خود با آسوشیتدپرس اجرای طرح دوکشوری را رد کرد و این دقیقاً همان نقطه اختلاف دوم میان واشنگتن و تلآویو است که باز هم نمایانگر ابهام در پرونده جنگ غزه است.
دیدگاه تان را بنویسید