هیات عربی - اسلامی برای پایان دادن به جنگ غزه، راهی چین شد؛
پناه بردن به پکن برای حل پرونده فلسطین
فرشاد گلزاری
این روزها در نظام بین‌الملل رویدادهایی در جریان است که ذهن هر تحلیلگری را به خود مشغول می‌کند. در یک سو زمزمه‌هایی از پایان کمک‌های گسترده غرب به اوکراین شنیده می‌شود و برخی حتی معتقدند به زودی باید منتظر پایان جنگ در کی‌یف باشیم و از سوی دیگر در غزه 45 روز شاهد حملات گسترده ارتش اسرائیل به مواضع غیرنظامی و حتی بیمارستان‌هایی هستیم که بر اساس حقوق مخاصمات مسلحانه باید به دور از هرگونه درگیری یا تیر و ترکش باشند. قدرت‌های غربی در این هنگامه صرفاً به دنبال آن هستند که منافع خود را با کمترین هزینه تامین کنند اما اسرائیل برای آنها از حیث سیاسی- اقتصادی هزینه‌تراشی می‌کند.
وزرای کشورهای مسلمان و عربی دیروز (دوشنبه) در جریان دیدار با وانگ یی، وزیر خارجه چین خواستار آتش‌بس فوری در غزه شدند. این هیات وزرای خارجی که قرار است با مقام‌های هر پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل دیدار کنند همچنین بر اعمال فشار بر غرب به منظور رد توجیه اسرائیل در اقداماتش علیه فلسطینی‌ها تاکید دارند
به عنوان مثال بعد از محاصره و یورش اخیر نظامیان اسرائیل به بیمارستان شفا در شمال غزه، نظامیان این رژیم از یکشنبه شب و بامداد دیروز (دوشنبه) بیمارستان اندونزی در غزه را هدف گلوله باران خود قرار دادند. در این راستا وزارت خارجه اندونزی با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که حمله اسرائیل به بیمارستان اندونزی در غزه را به شدت محکوم می‌کند. همچنین مروان السلطان، مدیر پزشکی بیمارستان اندونزی در گفت‌وگو با الجزیره از ازدحام بیش از حد در داخل این بیمارستان پس از اینکه افراد آواره برای فرار از بمباران به آنجا پناه بردند، خبر داد و گفت که ۷۰۰ مجروح و بیش از دو هزار نفر آواره در داخل بیمارستان هستند، اما به دلیل کمبود سوخت با بحران شدیدی مواجه هستیم و فقط یک ژنراتور کوچک برای مراقبت‌های ویژه داریم؛ این بیمارستان بسیار فراتر از ظرفیت خود در حال فعالیت است. همچنین مدیر کل وزارت بهداشت در غزه در گفت‌وگو با الجزیره تاکید کرد که اسرائیل همچنان بیمارستان اندونزی و سایر مراکز درمانی را بمباران می‌کند و از هر طرف به آن تیراندازی می‌شود. این موارد گوشه‌ای از هزینه‌هایی است که تل‌آویو برای ایالات متحده، انگلیس و اروپا طی 45 روز گذشته تراشیده است و همین موضوع موجب شده تا قدرت جناح شرقی یا به عبارت دیگر بازیگران مطرح شرقی نظام بین‌الملل مانند چین و روسیه بتوانند فضای بیشتری برای تنفس خود بیابند که این موضوع حالا ابعاد جدیدی به خود گرفته است. اینکه در ابتدای این سطور به پرونده اوکراین به موازات تحولات غزه اشاره کردیم به این دلیل است که بدانیم بازیگران اصلی هر دو سوژه، یکی هستند که عبارتند از ایالات متحده، روسیه، چین، اتحادیه اروپا و حتی اسرائیل. واقعیت فعلی این است که در عرصه میدانی جنگ اوکراین، پس از شروع جنگ میان حماس و اسرائیل بر سر غزه، تحول خاصی به نفع کی‌یف رخ نداده و برخی معتقدند که با نزدیک شدن انتخابات ریاست جمهوری 2024 آمریکا، جو بایدن و تیمش به دنبال بستن این پرونده هستند؛ چراکه جمهوریخواهان در خصوص ادامه کمک به اوکراین توسط ایالات متحده و اروپا با دموکرات‌ها دچار اختلاف شدید شده‌اند.
چینی‌ها در رابطه با پرونده غزه به نوعی می‌خواهند یک موج جدید سیاسی ایجاد کنند. اگر این اقدام آنها به آتش‌بس منجر شود، نگاه کشورهای اسلامی و عربی به پکن نسبت به گذشته تفاوت پیدا خواهد کرد. همچنین می‌توانند با نقش‌آفرینی در این میان، منافع خود به‌ویژه در قبال تایوان را از آمریکا طلب کنند
پکن گره کور غزه را باز می‌کند؟
با این تفاسیر چینی‌ها از همان میانه راه، اگرچه با روسیه پیمان مشترک بر سر همکاری نظامی، اقتصادی و سیاسی بستند اما سعی کردند خود را در پرونده اوکراین به نفع روسیه درگیر نکنند و در نهایت این کره‌شمالی بود که تسلیحات خود را با اجازه پکن به مسکو تحویل داد! عدم دخالت مستقیم چینی‌ها در اوکراین را باید حالا در کنار مواضع پکن در قبال پرونده فلسطین و به خصوص جنگ فعلی در غزه قرار داد. اگر این دو مولفه را حالا در کنار دیدار چند روز پیش روسای جمهور چین و آمریکا بگذاریم، تقریباً می‌توان گفت که پازل ما در حال تکمیل است. در مذاکره بایدن و شی بدون تردید به هر دو پرونده اوکراین و غزه اشاره شده و بدیهی است که واشنگتن نمی‌خواهد امور به نفع روسیه باشد یا اینکه به صورت مستقیم با مسکو وارد گفت‌وگو شود. بر همین اساس است که چینی‌ها مجدداً و پس از دیدار بایدن و شی با یکدیگر در محور غزه فعال شدند و حالا شاهد سفر یک هیأت دیپلماتیک بلندپایه عربی- اسلامی به پکن برای حل و فصل مجادله غزه هستیم. بر اساس گزارشی که رویترز منتشر کرده، وزرای کشورهای مسلمان و عربی دیروز (دوشنبه) در جریان دیدار با وانگ یی، وزیر خارجه چین خواستار آتش‌بس فوری در غزه شدند. این هیات وزرای خارجی که قرار است با مقام‌های هر پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل دیدار کنند همچنین بر اعمال فشار بر غرب به منظور رد توجیه اسرائیل در اقداماتش علیه فلسطینی‌ها تاکید دارند. هیات مذکور شامل وزرای خارجی مصر، عربستان، اردن، اندونزی، فلسطین و سازمان همکاری اسلامی می‌شود که همین آرایش نشان می‌دهد شرکای آمریکا و انگلیس حالا به سمت چین چرخش کرده‌اند. در این میان فیصل بن فرحان آل سعود، وزیر خارجه عربستان اعلام کرد که «ما در پکن هستیم تا یک پیام واضح ارسال کنیم که باید فوراً به درگیری در غزه و کشتار پایان دهیم و هرچه سریعتر کمک‌های بشردوستانه به غزه ارسال کنیم». سامح الشکری، وزیر خارجه مصر هم در دیدار با همتای چینی‌اش تاکید کرد که موضع قاطع مصر و اعراب در رد آوارگی فلسطینیان از غزه خطوط قرمز است؛ چراکه آوارگی فلسطینیان صلح، امنیت و ثبات در منطقه و جهان را تهدید می‌کند. نکته نهایی این است که تمام این تحولات به خوبی نشان می‌دهد که چینی‌ها در رابطه با پرونده غزه به نوعی می‌خواهند یک موج جدید سیاسی ایجاد کنند. اگر این اقدام آنها به آتش‌بس منجر شود، نگاه کشورهای اسلامی و عربی به پکن نسبت به گذشته تفاوت پیدا خواهد کرد. اگر هم در پشت پرده با آمریکایی‌ها در خصوص پرونده غزه و اوکراین به برخی توافق‌ها دست یافته باشند نیز می‌توانند با نقش‌آفرینی در این میان، منافع خود به‌ویژه در قبال تایوان را از آمریکا طلب کنند. حال باید دید که پکن در این پرونده چگونه خود را به دنیا عرضه می‌کند؟
دیدگاه تان را بنویسید