سرمایه‌گذاری در بستر امنیت

فرشاد گلزاری

در طول بیش از یکسال و نیم که از جنگ اوکراین می‌گذرد، بارها و بارها شاهد سفر مقامات کشورهای مختلف به این کشور بودیم که هر کدام از این سفرها اهداف خاص خود را دنبال کرده‌اند. به عنوان مثال در روزهای ابتدایی حمله روسیه به شرق اوکراین و ادامه پیشروی‌های نظامی این کشور، شاهد آن بودیم که یکباره تصاویر بوریس جانسون، نخست‌وزیر پیشین بریتانیا در تمام رسانه‌های دنیا منتشر شد. جانسون در حالی که دست‌هایش را به پشت خود گره کرده بود بیح گوشِ روس‌ها در خیابان‌های کی‌یف و همراه با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین با قدم آهسته در مقابل دوربین رسانه‌ها به تشریح وضعیت جنگ از سوی زلنسکی گوش می‌داد و کمی بعد در بازگشت به لندن قول حمایت حداکثری در حوزه سیاسی و تسلیحاتی را به زلنسکی داد. اقدام آن روزهای جانسون بدون شک به این دلیل بود که لندن به صورت واضح در حال مخابره پیام حضور و تهدید خود  برای مسکو از داخل خاک اوکراین بود که البته این دشمنی بریتانیا با روسیه ریشه در جنگ سرد داشته و خواهد داشت. حالا اما از آن روزها بیش از یک سال و نیم می‌گذرد و اوضاع سیاسی و میدانی در پرونده اوکراین به یک بن‌بست مشهود رسیده که دو طرف به نظر می‌آید تنها راه برون رفت از این وضعیت را ادامه و تشدید درگیری نظامی می‌دانند. در این میان باید تحلیل‌ها نشان از آن دارد که در شرایط کنونی، جنگ به نفع اوکراین پیش نرفته است. ایالات متحده و بسیاری از کشورهای اروپایی که فکر می‌کردند حملات بهاره ارتش اوکراین قرار است برای آنها دستاوردهایی را در حوزه میدانی داشته باشند تا بتوانند کمک‌های میلیارد دلاری به کی‌یف را نزد افکار عمومی خود توجیه کنند، حالا معتقدند که این حملات نتوانسته دستاورد نظامی خاصی را رقم بزند و در نهایت چندین حمله به شبه جزیره کریمه انجام شده که روس‌ها هم به سرعت پاسخ آن را داده‌اند. در این میان اما چالش دیگر در داخل خاک اوکراین و در دو محور اساسی مطرح است. چالش اول وضعیت سربازان اوکراینی و تبعات عمیق جنگ بر جسم و روح آنها است. در همین راستا هفته گذشته روزنامه نیویورک‌تایمز به نقل از مقام‌های آمریکایی مدعی شد تعداد مجروحان و کشته‌شدگان روسی و اوکراینی از زمان آغاز جنگ تاکنون چیزی حدود نیم میلیون نفر است. مقام‌های آمریکایی ادعا کردند که تخمین زدن تعداد کشته‌شدگان روسی همچنان دشوار است؛ چراکه روسیه این تعداد را کمتر از میزان واقعی آن اعلام می‌کند. آنها گفته‌اند تعداد مجروحان و کشته‌شدگان از زمان آغاز ضد حمله اوکراین بسیار بیشتر شده است؛ به گونه‌ای که تعداد کشته‌شدگان روسی چیزی حدود 120 هزار نفر و تعداد مجروحان این کشور قریب به 180 هزار نفر است. آنها همچنین تعداد کشته‌شدگان اوکراینی را چیزی نزدیک به 70 هزار نفر و مجروحان این کشور را حدود 100 تا 120 هزار تن تخمین زده‌اند که در نوع خود آمار بالایی است. اما چالش دوم که منبعث از چالش اول محسوب می‌شود، اعتراض غیرنظامیان در جای جای اوکراین است. بسیاری از غیرنظامیان در گفت‌وگو با برخی رسانه‌های غربی اعلام کرده‌اند که «نمی‌دانند روسیه چگونه و چه زمانی به آنها حمله خواهد کرد اما به خوبی می‌دانند که ادامه این وضعیت توان ارتش اوکراین برای محافظت از غیرنظامیان را کاهش می‌دهد» و حالا صدای اعتراضات علیه زلنسکی آرام آرام به گوش می‍‌‌رسد.

اینکه وزیر خارجه اوکراین کمک یک میلیارد دلاری واشنگتن را سرمایه‌گذاری بر بستر امنیت می‌خواند و از سوی دیگر بحث اعطای تسلیحات حاوی اورانیوم ضعیف شده مطرح می‌شود؛ دو مقوله متضاد به شمار می‌آیند که خروجی آن‌ها تشدید تقابل با روسیه است

بلینکن  و   وعده یک  میلیارد   دلاری! 

بلینکن در کنفرانس خبری با همتای اوکراینی خود اعلام کرد که ما از کمک‌های جدید به ارزش یک میلیارد دلار خبر دادیم که شامل ۶۶۵ میلیون دلار کمک نظامی و کمک امنیتی غیرنظامی جدید و نیز کمک برای مین‌روبی در سراسر اوکراین هم می‌شود.»

با توجه به این مولفه‌ها حالا شاهد سفر وزیر خارجه ایالات متحده به کی‌یف و دیدار وی با مقامات اوکراین هستیم. آنتونی بلینکن در سومین سفرش به کی‌یف از زمان آغاز حمله روسیه به اوکراین، بامداد چهارشنبه وارد پایتخت این کشور شد اما این دیدار یک سوغات بسیار ارزشمند برای زلنسکی و یارانش داشت. دیمیتری کولبا، وزیر خارجه اوکراین در دیدار همتای آمریکایی خود مدعی شد حمایت نظامی که به ما ارائه می‌شود، «سرمایه‌گذاری آمریکا در زمینه امنیت» است و در همین حال، بلینکن از کمک‌های جدید به اوکراین به ارزش بیش از یک میلیارد دلار خبر داد. کولبا در کنفرانس خبری خود با بلینکن اعلام کرد که «با وزیر خارجه آمریکا در مورد سلاح‌های جدید و آنچه که به آن نیاز داریم و در مورد افزایش حمایت با سامانه‌های پدافند هوایی صحبت کردم و در این راستا از ایالات متحده به صورت ویژه برای آموزش خلبانان اوکراینی جهت استفاده از جنگنده‌های اف-۱۶ قدردان هستیم». وی مدعی شد که روسیه با بازداشت ده‌ها هزار غیرنظامی فقط به این دلیل که اوکراینی هستند، دست به گسترده‌ترین عملیات تاریخی در جنگ می‌زند اما در مقابل ساختار و فرمول صلحی که ما مطرح کرده‌ایم، فرمول اصلی برای توقف جنگ است». در واقع وزیر خارجه اوکراین تلویحاً بحث مذاکرات صلح را مورد اشاره قرار داده و حتی در بخشی از سخنان خود افتتاح کریدور جدید صادرات غلات را به میان می‌آورد. اما در این بین باید به سخنان وزیر خارجه آمریکا هم توجه ویژه‌ای داشته باشیم. بلینکن در کنفرانس خبری با همتای اوکراینی خود اعلام کرد که ما از کمک‌های جدید به ارزش یک میلیارد دلار خبر دادیم که شامل ۶۶۵ میلیون دلار کمک نظامی و کمک امنیتی غیرنظامی جدید و نیز کمک برای مین‌روبی در سراسر اوکراین هم می‌شود؛ چراکه در ۳۰ درصد از اراضی اوکراین مین‌هایی وجود دارد که جان اوکراینی‌ها را تهدید می‌کند». این سخنان بلینکن در حالی مطرح می‌شود که برخی رسانه‌ها و منابع خبری غرب از احتمال اعطای تسلیحات حاوی اورانیوم ضعیف شده از سوی واشنگتن به کی‌یف خبر دادند. در همین راستا دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین هشدار داد که تصمیم واشنگتن برای تامین تسلیحات حاوی اورانیوم ضعیف شده به اوکراین عواقبی خواهد داشت. بر همین اساس آنچه از سفر بلینکن به عنوان نکته نهایی باید مورد نظر قرار بگیرد این است که ایالات متحده به عنوان رهبر ناتو و گرداننده اصلی جنگ اوکراین به دنبال آن است که در شرایط فعلی جنگ را تشدید کند. اینکه وزیر خارجه اوکراین کمک یک میلیارد دلاری واشنگتن به کی‌یف را سرمایه‌گذاری بر بستر امنیت می‌خواند و از سوی دیگر بحث اعطای تسلیحات حاوی اورانیوم ضعیف شده مطرح می‌شود؛ دو مقوله متضاد به شمار می‌آیند که خروجی آنها تشدید تقابل با روسیه است؛ آن هم در زمانی که قرار است جنگنده‌های اف-16 آمریکا به کلکسیون تسلیحات نظامی اوکراین اضافه شود.