چرخش فلسطین از آمریکا به سمت چین

فرشاد گلزاری

دنیای سیاست این روزها به حدی از عجایب لبریز شده که هر لحظه باید آماده شنیدن اخباری غیرقابل‌پیش‌بینی باشیم. به عنون مثال اگر همین فردا اعلام شود که دیگر ترامپ قادر به شرکت در انتخابات نیست یا اینکه بشنویم روسیه تا 48 ساعت بعد دکمه پرتاپ موشک‌های حامل کلاهک هسته‌ای را خواهد فشرد، نباید چندان تعجب کنیم، چراکه نظام بین‌المللی که امروز در آن زیست می‌کنیم به نوعی در حال چند تکه شدن است. اینکه ایالات متحده و سپس شرکای اروپایی آن در یک سوی میدان ایستاده‌اند و چین و روسیه هم در شرق نیم کره زمین به دنبال منافع خود می‌گردند و در این میان قدرت‌های نوظهور دیگری مانند هند، استرالیا، کانادا و نیوزیلند هم در حال تقویت خود هستند، شاید عادی به نظر برسد اما در سطوح میانی و پایین‌تر از آن اتفاقاتی رخ می‌دهد که ناخودآگاه محاسبات در سطوح ابتدایی و نخستین را با معضل‌های دوچندان روبرو می‌کند. در این میان اخیراً و پس از آنکه اوضاع و احوال سیاسی- امنیتی در اراضی اشغالی بیش‌ازپیش آشفته شد و ارتش اسرائیل یورشی چند جهته را به جنین اجرایی کرد، شاهد آن هستیم که مقامات فلسطینی و گروه‌های مقاوت فلسطین هم دست به کار شده‌اند و حالا از اظهارنظرهای رنگارنگ به سمت تغییر سیاست‌های خود در قبال اسرائیل و شرکای آن رفته‌اند. در همین راستا ریاض المالکی، وزیر امور خارجه فلسطین از دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا انتقاد کرد و آن را ناامیدکننده توصیف کرد. او در دیدار با نمایندگان رسانه‌های خارجی در مقر وزارت خارجه فلسطین در رام الله اعلام کرد که سه سال از وعده‌های دولت آمریکا به ریاست جو بایدن می‌گذرد و ما فقط شاهد تمدید حمایت مالی از آژانس امداد و کار سازمان ملل متحد (آنروا) و ارائه برخی از حمایت‌ها برای بیمارستان‌ها در بیت‌المقدس شرقی بوده‌ایم. آنچه در سخنان وزیر خارجه فلسطین مهم قلمداد می‌شود اشاره وی به پکن بود. المالکی در این نشست خبری گفت که فلسطین به طور فزاینده‌ای برای دریافت کمک، به «چین» که از عضویت کامل دولت فلسطین در سازمان ملل حمایت می‌کند، اهتمام دارد. او اظهار کرد که چین می‌خواهد حضور خود را در خاورمیانه نه تنها از نظر اقتصادی بلکه از نظر سیاسی افزایش دهد تا ثقل داخلی خود را منعکس کند و بسیاری از کشورهای جهان به دنبال دریافت حمایت چین هستند که به یک بازیگر بسیار مهم جهانی تبدیل شده است. آنچه در مورد سخنان مالکی باید مورد توجه قرار بگیرد این است که تحلیل وی و دستگاه تحت امر او از نقش چین در نظام بین‌الملل یک تحلیل درست اما کُلی به حساب می‌آید. او همانند دیدگاه اروپایی‌ها و سایر دولت‌های خاورمیانه را بیان می‌کند با این تفاوت که فلسطین در شرایط کنونی حتی از سوی برخی کشورهای عربی به دلیل منافعی که با غرب و اسرائیل دارند، نادیده گرفته شده است.

دموکرات‌ها همواره بر

 طرح دو کشوری تاکید داشتند تا در این راستا صلح در خاورمیانه برقرار شود؛ اما این موضوع از منظر رام‌الله و جریان‌های فلسطینی صرفاً یک شعار بیهوده و غیرقابل اجرا به حساب می‌آید

پناه بردن به چین  از شر واشنگتن! 

وزیر امور خارجه فلسطین در یک نشست خبری با انتقاد از سیاست‌های آمریکا و جو بایدن؛ گفت که فلسطین به طور فزاینده‌ای برای دریافت کمک، به «چین» که از عضویت کامل دولت فلسطین در سازمان ملل حمایت می‌کند، اهتمام دارد

در خصوص سخنان وزیر خارجه فلسطین درباره چین باید به دو اظهار نظر دیگر هم توجه داشته باشیم. تیسیر نصرالله یکی از اعضای شورای انقلابی جنبش فتح در همین رابطه گفته است که اعلام رهبری سیاسی فلسطین مبنی بر روی آوردن به چین به جای ایالات متحده آمریکا برای حل بحران اشغال فلسطین توسط اسرائیل گزینه بسیار خوبی است. چراکه چین یک کشور وسیع و یک قدرت بین‌المللی بزرگ است و هیچ‌گونه جاه‌طلبی استعماری در جهان ندارد و دوست مردم فلسطین به حساب می‌آید که از اشغال و تجاوزات مستمر اسرائیل رنج می‌برند ولی واشنگتن در طول این سال‌های اشغالگری کوچکترین کاری نکرده است. تیسیر نصرالله تاکید کرد که چین می‌تواند نقش بی‌طرفی در مناقشه فلسطین و اسرائیل داشته باشد و از ایالات متحده آمریکا صادق‌تر باشد. به همین دلیل چرخش فلسطین به سمت چین در سایه تغییر جهان صورت می‌گیرد، زیرا دیگر این امکان وجود ندارد که جهان تک قطبی باقی بماند. همچنین «مشاور زید الایوبی»، رهبر جنبش فتح گفته است که مردم فلسطین از آمریکا و دولت جو بایدن، به ویژه پس از یکسری وعده‌هایی که درباره حل منازعه فلسطین و اسرائیل، راهکار تشکیل دو دولتی، تشکیل کشور مستقل فلسطین، توقف تجاوزات و جنایات اسرائیل علیه فلسطینی‌ها داده بود، احساس ناامیدی شدیدی می‌کنند. او معتقد است که دولت آمریکا آشکارا از اسرائیل جانبداری می‌کند، تمام تخلفات و جنایات آن را سرپوش می‌گذارد و حتی از دولت افراطی بنیامین نتانیاهو حمایت می‌کند، اسلحه و بودجه هنگفتی را در اختیار آن قرار می‌دهد که ارتش اسرائیل از آن برای کشتن شهروندان فلسطینی استفاده کرده که آخرین نمونه آن را باید یورش به جنین دانست. اگر به سخنان هر سه نفر نگاهی گذرا بیندازیم به این نتیجه می‌رسیم که یک عزم جدی برای چرخش فلسطینی‌ها به سمت چین به وجود آمده که این برای ایالات متحده می‌تواند بسیار زیان‌بار باشد. آنها معتقدند دولت آمریکا این توانایی را دارد که تجاوز اسرائیل به مردم فلسطین را متوقف، رژیم اشغالگر را مجبور به عقب‌نشینی از سرزمین‌های اشغالی در سال ۱۹۶۷ کرده و تمام قطعنامه‌های مشروعیت بین‌المللی را اجرا کند؛ اما در واقعیت نمی‌خواهد این کار را انجام دهد. باید توجه داشت که چرخش فلسطینی‌ها به سمت چین برای تیم بایدن آن هم در اثنای انتخابات ریاست جمهوری 2024 آمریکا چندان خوشایند نیست. دموکرات‌ها همواره با اتخاذ مواضع حقوق بشری و دموکراسی‌خواهانه بر این اصل تاکید کرده‌اند که باید برای حل و فصل مشکلات مربوط به پرونده فلسطین، طرح دو کشوری در دستور کار قرار بگیرد و در این راستا صلح در خاورمیانه برقرار شود اما این موضوع از منظر رام‌الله و جریان‌های فلسطینی صرفاً یک شعار بیهوده و غیرقابل اجرا به حساب می‌آید. این در حالیست که اختلاف نظر شدید و جدی در خصوص نحوه عملکرد اسرائیل در قبال فلسطینی‌ها میان واشنگتن و تل‌آویو وجود دارد و به نظر می‌رسد که بایدن هم دیگر نمی‌تواند راستگراهای افراطی زیر نظر نتانیاهو را کنترل کند. از منظری دیگر چینی‌ها هم با اسرائیل در ارتباط کامل هستند و مناسبات اقتصادی مهمی با یکدیگر برقرار کرده‌اند که یکی از آنها را باید اعطای یک اسکله تجاری مهم در حیفا از سوی اسرائیل به چین دانست. حال باید دید که پکن چگونه پرونده فلسطین را پیش خواهد برد.