تنش نتانیاهو در «روز فلج»!

فرشاد گلزاری

چندی پس از به روی کارآمدن بنیامین نتانیاهو به عنوان نخست‌وزیر اسرائیل و ائتلاف وی با راستگرایان افراطی برای تشکیل کابینه در تل‌آویو، زمزمه‌هایی از تدوین «طرح اصلاحات قضایی» توسط وی و هم‌قطارانش به میان آمد. در آنموقع نتانیاهو و تیمش به دنبال آن بودند تا به هر ترتیبی که شده نگذارند که این طرح بیش از حد در افکار عمومی تشریح شود و اصل بر آن بود که آنها بخش‌هایی از این طرح را محرمانه نگه دارند تا بعداً و پس از افکارسنجی سراسری آنرا به سمع و نظر شهروندان خود برسانند. به هر ترتیب اوضاع آنگونه که نتانیاهو و کابینه وی انتظار داشتند جلو نرفت و در نهایت این طرح به نوعی در رسانه‌های اسرائیل با تحلیل‌های متفاوت منتشر شد و یکباره سیل انتقادهای زیادی علیه نتانیاهو، حزب لیکود و در نهایت کلیت کابینه اسرائیل به راه افتاد. روند اعتراضات به اصلاحات قضایی در تل‌آویو به سمت و سویی رسید که بارها و بارها شاهد آن بودیم که مخالفان نتانیاهو و این طرح، به خیابان‌ها ریختند و او و تمام اهداف پیدا و پنهانش در باب اصلاحات قضایی را به باد انتقاد و دشنام گرفتند و حالا هم در اسرائیل مجدداً شاهد قیام معترضان به این طرح در سراسر اراضی اشغالی هستیم؛ به گونه‌ای که صبح دیروز (سه‌شنبه) تظاهرات مخالفان نتانیاهو علیه طرح جنجالی تغییرات قضایی کابینه رژیم صهیونیستی تحت عنوان «روز فلج یا اعتصاب» برگزار شد. بر اساس گزارش رسانه‌های اسرائیل، شهرک‌نشینان صهیونیست با تظاهرات علیه طرح جنجالی مذکور ورودی شهر قدس اشغالی و جاده‌های اصلی اراضی اشغالی را مسدود کردند. آنها همچنین بزرگراه بین بیت ‌لمقدس و تل‌آویو را بستند، در حالی که چادرهایی در جاده هرتزلیا که یافا را به تل‌آویو متصل می‌کند، از سوی آنها برپا شد. ده‌ها معترض مسیر ۴۴۳ به سمت قدس را در نزدیکی ایست بازرسی مکابیم مسدود کردند که دو نفر از آنها توسط نیروهای پلیس دستگیر شدند. منابع خبری فلسطین همچنین اعلام کردند معترضان در شهر حیفا نیز با برگزاری تظاهرات ورودی‌های جنوب این شهر را مسدود کردند. همچنین صدها نفر نیز در تظاهراتی واقع در «سدروت بیل یام» در مقابل ساختمان‌های دولتی و دادگاه‌های حیفا شرکت کردند. معترضان همچنین با سر دادن شعارهایی کابینه نتانیاهو را «دیکتاتور» خطاب کردند. مخالفان طرح مذکور در تل‌آویو نیز  به عنوان بخشی از اقدامات اعتراضی خود علیه طرح اصلاحات قضایی راه‌های اصلی آن را مسدود کردند. آنها با آتش زدن لاستیک خودرو و قرار دادن موانع مانع از تردد خودروها در مسیرهای اصلی تل‌آویو شدند. برخی منابع نیز اعلام کرده‌اند که در جریان تظاهرات صهیونیست‌ها در غرب قدس اشغالی درگیری‌های فیزیکی میان نیروهای پلیس و معترضان شکل گرفته است. هاآرتص هم در گزارش ظهر دیروز خود اعلام کرد که این درگیری‌ها منجر به مجروح شدن شماری و نیز بازداشت ۴۲ معترض اسرائیلی شده است. نیروهای پلیس اسرائیل علاوه بر درگیری با معترضان از پاشیدن آب برای متفرق کردن آنها استفاده کردند. اما در این میان سوال این است که چرا یکباره صبر مخالفان نتانیاهو لبریز شد؟

تیرخلاص به استقلال دستگاه قضا

آنچه در این میان از حیث سیاسی و حقوقی باید حائز اهمیت قلمداد می‌شود، یکجانبه‌گرایی نخست‌وزیر اسرائیل است. نتانیاهو، شامگاه دوشنبه پیشنهاد اسحاق هرتزوگ، رئیس رژیم صهیونیستی در مورد «قوانین قضایی و تعویق اصلاحات آن» برای از سرگیری مذاکرات با هدف دستیابی به یک طرح توافقی برای اصلاح نظام قضایی را نپذیرفت. در همین راستا رسانه‌های عبری گزارش دادند که نتانیاهو پیامی به هرتزوگ ارسال کرده و گفته است: «من جلوی قوانین قضایی را نمی‌گیرم». البته ناگفته نماند که روز یکشنبه نیز نتانیاهو اشاره کرده بود که صبر او به دلیل آشفتگی ناشی از اعتراضات جدید علیه برنامه‌های اصلاحات قضایی سر آمده است. این سخنان وی به صورت علنی نشان از آن دارد که نتانیاهو دیگر نمی‌خواهد آنگونه که مخالفانش از وی درخواست کرده‌اند فکر و نهایتاً عمل کند. بر همین اساس باید توجه شود تظاهرات روز گذشته که مراکز شهر و حتی اتوبان‌ها را در بر گرفته پس از آن آغاز شد که پارلمان اسرائیل (کنست) دوشنبه شب در اولین جلسه مشورتی و قرائت خود، بند کلیدی لایحه بحث برانگیز «تغییرات قضایی» که اختیارات دیوان عالی را محدود می‌کند، تصویب کرد! پس ا تصویب این بند بلافاصله یائیر لاپید، رئیس اپوزیسیون و نخست‌وزیر پیشین اسرائیل در توییتی در اینباره نوشت: «مانند دزدان، کابینه تحت امر نتانیاهو به صورت شبانه و در خوانش نخست، بندی از تغییرات قضایی را تصویب و ثابت کرد که هیچ چیزی جز قوانین فاسد برای آنها اهمیتی ندارد». همچنین آویگدور لیبرمن، رهبر حزب «یسرائیل بیتنو» (اسرائیل خانه ما) نیز از دادگاه عالی اسرائیل خواست که بند تصویب شده در شور نخست جلسه دوشنبه شب کنست در چارچوب تصویب طرح اصلاحات قضایی را لغو کند. به هر ترتیب و به رغم مخالفت‌های شدید با این طرح، نتانیاهو مدعی است که هدف آن ایجاد توازن بین قوا از طریق کاهش اختیارات دیوان عالی به نفع پارلمان است! اما مخالفان وی معتقدند که این اقدام در اصل راه فرار  برای تبرئه شدن از پرونده‌های فساد اداری و سیاسی وی است.