انحلال پارلمان اسرائیل پس از ماه‌ها اختلاف میان نتانیاهو و گانتس
انتخابات چهارم و احتمال سقوط راست‌گراهای افراطی
فرشاد گلزاری
«پارلمان رژیم صهیونیستی سه‌شنبه شب در پی عدم توافق احزاب دولت ائتلافی این رژیم بر سر لایحه بودجه، به طور خودکار منحل شد». این خبر را باید بدون تردید، بمب خبرهای روزهای آخر هفته دانست که تمام اسرائیلی‌ها را در حیرت فرو برد. بسیاری از رسانه‌های داخل صرفاً به انتشار خبر انحلال کنست اکتفاء کردند ولی مساله به اینجا ختم نمی‌شود. آنچه انحلال پارلمان 120 عضوی اسرائیل را مهم می‌کند، این است که نهاد قانونگذار در تلآویو حالا دیگر وجود ندارد و تمام روندهای جاری در سرزمین‌های اشغالی، مسکوت مانده تا یک اتفاق مهم رقم بخورد: «برگزاری چهارمین دور انتخابات». اهمیت انحلال کنست دقیقاً در همین عبارت کوچک نهفته است؛ چراکه موافقان و مخالفان بنیامین نتانیاهو و بنی گانتس، که حالا دیگر نخست‌وزیر چرخشی به حساب نمی‌آید، از همین لحظه می‌ترسیدند که باز هم ناقوس سقوط کنست به صدا دربیاید و همگان به فکر برپایی انتخابات دیگر باشند؛ چراکه تاکنون سه بار این اتفاق تکرار شده و حالا مجدداً تمام احزاب برای چهارمین بار باید همة تلاش خود را بر ائتلاف‌سازی و ورود به کارزار انتخابات زودهنگام معطوف کنند.
تحقیقی که توسط موسسه کانتار انجام شده نشان می‌دهد که ۳۶ درصد از شرکت‌کنندگان خواستار نخست‌وزیری «گیدئون سعر» هم‌حزبی پیشین نتانیاهو هستند که چند روز پیش از لیکود جدا شد و حزب جدیدی تأسیس کرد و همین موضوع می‌تواند کار را برای نتانیاهو مشکل کند
ماجرای یک اختلاف
بدون تردید برای مخاطبان ما این سوال به وجود می‌آید که چرا اسرائیل در زمانی که در عرصه سیاست خارجی مشغولِ رایزنی با کشورهای عربی برای رسمی کردن روابط خود است و به نوعی روزهای شلوغی در وزارت خارجه و موساد را تجربه می‌کند، یکباره دچار یک بهم‌ریختگی در داخل می‌شود و کار به انحلال کنست و برگزاری دور چهارم انتخابات می‌کشد؟ پاسخ این سوال در اختلاف‌های ماه‌های اخیر حزب لیکود و آبی - سفید نهفته است. واقعیت این است که پس از درگیری‌های اخیر میان رهبران دو حزب، روز دوشنبه بنی گانتس، وزیر جنگ و شریک دولت ائتلافی اسرائیل از تفاهم اخیر با بنیامین نتانیاهو برای به تاخیر افتادن تصویب بودجه عقب نشینی و شروط جدیدی را اعلام کرد که پیش‌بینی میشد نتانیاهو آنرا نمی پذیرد. این اقدام گانتس در پی مخالفت اعضای حزب آبی - سفید، با رفتار و عملکرد نتانیاهو حزب لیکو. انجام شد. نتانیاهو اصرار داشت که تنها بودجه سال جاری (2020) تصویب شود اما بنی گانتس از وی خواسته بود تا همزمان بودجه سال ۲۰۲۱ را نیز ارائه کند و یک بودجه واحد تصویب شود. بر این اساس با پایان مهلت توافق بر سر بودجه، کنست اسرائیل نیمه‌شب سه‌شنبه (22 دسامبر) به طور خودکار منحل شد و قرار است انتخابات جدید در ۲۳ مارس (۳ فروردین) برگزار شود. مساله اصلی این است که انتخابات چهارم چالش‌های جدیدی را برای بنیامین نتانیاهو ایجاد خواهد. مساله اصلی که حالا پس از انحلال کنست در حال عیان شدن است، ترس نتانیاهو از فرآیند خروجش از هرم قدرت است. اگر او از چرخه قدرت اسرائیل خارج شود بدون تردید پرونده‌های فساد مالی و اداری او (موسوم به پرونده‌های ۱۰۰۰و ۲۰۰۰ و ۳۰۰۰) مجدداً به جریان خواهد افتاد و این در حالی است که حدود شش ماه در تلآویو علیه وی و مفاسدش تظاهرات به پا شده است. این تظاهرات نه تنها در میادین اصلی اراضی اشغالی، بلکه بارها در مقابل اقامتگاه نتانیاهو و خانواده‌اش در تلآویو برگزار شده که نشان از میزان فشار اجتماعی - سیاسی علیه او دارد. از منظری دیگر باید توجه داشت که خشم مردم اسرائیل صرفاً از پرونده‌های فساد وی نشأت نمی‌گیرد، بلکه سوءمدیریت وی در مقابله با کرونا و تبعات اقتصادی آن یکی دیگر از دلایل نارضایتی مردم است. نتانیاهو از این ترس دارد که مبادا همانند ایهود باراک، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل در مقابل قضات قرار بگیرد و درنهایت راهی زندان شود اما به نظر می‌رسد که او حالا مشکل دیگری دارد. همه براین عقیده‌اند که نتانیاهو یک شخصیت کاریزماتیک در اسرائیل به حساب می‌آید و جریان‌های راستگرای افراطی مذهبی او را به شدت قبول دارند. همین تحلیل باعث شده تا بسیاری فکر کنند که هیچ گزینه مقبولی برای مبارزه و رویارویی با وی در عرصه داخلی وجود ندارد اما واقعیت این است که رسانه‌های اسرائیل معتقدند «گیدئون سعر» رقیب جدی او در چهارمین دور انتخابات خواهد بود که عرصه را بر وی تنگ‌تر خواهد کرد. یک نظرسنجی منتشر شده توسط تلویزیون رژیم صهیونیستی نشان داده که محبوبیت سعر به اندازه نتانیاهو است.
اگر نتانیاهو از چرخه قدرت اسرائیل خارج شود بدون تردید پرونده‌های فساد مالی و اداری او (موسوم به پرونده‌های ۱۰۰۰و ۲۰۰۰ و ۳۰۰۰) مجدداً به جریان خواهد افتاد و این در حالی است که حدود شش ماه در تلآویو علیه وی و مفاسدش تظاهرات به پا شده است
مقصر نتانیاهو است؟!
برای اینکه بفهمیم نتانیاهو در انتخابات چهارم تا چه حد بخت و اقبال دارد کافیست به نظرسنجی که روز گذشته (چهارشنبه) توسط مؤسسه «کانتار» به سفارش شبکه «کان‌نیوز» انجام شد، نگاهی بیاندازیم. نتیجه نظرسنجی نشان می‌دهد که ۴۳ درصد از ساکنان فلسطین اشغالی، نتانیاهو را به‌عنوان مقصر برگزاری انتخابات سرزنش می‌کنند. طبق نتایج این نظرسنجی، ساکنان اسرائیل باور دارند که نتانیاهو از حفره‌ای در توافق ائتلاف کابینه مرتبط با طرح بودجه سوءاستفاده کرد تا نخست‌وزیری چرخشی را از «بنی گانتس» رئیس حزب آبی‌وسفید بگیرد و در این راستا شبکه 13 تلویزیون رژیم صهیونیستی اعلام کرد که بنی گانتس و گابی اشکنازی، وزیر خارجه اسرائیل در فکر کناره‌گیری از دنیای سیاست پس از انحلال کنست هستند. البته این خبر تاکنون توسط دو نفر تایید یا تکذیب نشده است اما نکته مهم، مساله دیگری است. تحقیقی که توسط موسسه کانتار انجام شده نشان می‌دهد که ۳۶ درصد از شرکت‌کنندگان خواستار نخست‌وزیری «گیدئون سعر» هم‌حزبی پیشین نتانیاهو هستند که چند روز پیش از لیکود جدا شده و حزب جدیدی تأسیس کرد. بر این اساس به نظر می‌رسد که اگر سعر وارد انتخابات شود و با گانتس ائتلاف کند، شاید بتواند نتانیاهو را شکست دهد. در این میان نتانیاهو در سخنانی پس از انحلال کنست اظهار کرد که بنی گانتس عامل برگزاری انتخابات دور چهارم است و همین مساله نشان می‌دهد که او در حال برانگیختن احساسات هم‌حزبی‌های خود و همچنین احزاب مذهبی و راست افراطی برای حمایت از او طی روزهای آینده است. باید توجه داشت که دولت ائتلافی بنیامین نتانیاهو و بنی گانتس کمتر از هشت ماه دوام آورد. این دولت پس از سه انتخابات بی‌نتیجه از آوریل ۲۰۱۹، در ماه مه تشکیل شده بود و به خوبی نشان می‌دهد که شکاف در بدنه سیاسی اسرائیل نه تنها ترمیم نشده، بلکه حتی عادی‌سازی روابط با اعراب هم نتوانست نتانیاهو را بحریان سیاسی بیرون بکشد. بر این اساس اگ بخواهیم خوشبینانه به موضوع انتخابات چهارم نگاه کنیم می‌‌توانیم بگوییم که شانس نتانیاهو و حزب لیکود صرفاً بیش از ۳۴ کرسی از ۱۲۰ کرسی پارلمان نخواهد بود و بسیاری بر این عقیده‌اند که بنی‌گانتس ۳۸ کرسی از مجموع آراء را می‌تواند کسب کند. این در حالی است که در صورت پیروزی، او هم مجبور به ائتلاف با احزاب چپ و عربی خواهد بود و نمی‌تواند به صورت یکجانبه تشکیل دولت دهد. بر این اساس نه تنها نتانیاهو بلکه گانتس و مابقی، دوباره با کابوس انتخابات چهارم روبرو هستند.
دیدگاه تان را بنویسید