ترکیبِ اوباما - بایدن در کاخ‌سفید

فرشاد گلزاری

هرچه به ماه ژانویه نزدیکتر می‌شویم، دامنه اظهارنظرها و همچنین اقدامات برنده و بازنده انتخابات ریاست جمهوری اخیر آمریکا بیشتر می‌شود.

دونالد ترامپ همچنان در شوکِ باخت خود قرار دارد و در سوی دیگر میدان، «جو بایدن» در حال کار کردن بر تشکیل کابینه‌اش است. در این میان بسیاری از تحلیلگران معتقد بودند که ترامپ در فرآیند انتقال قدرت سنگ‌اندازی خواهد کرد، اما جالب اینجاست که روز گذشته (سه‌شنبه) تمام این تحلیل‌ها به یکباره فروریخت؛ چراکه رئیس اداره کل خدمات عمومی آمریکا (جی‌اس‌ای)، در نامه‌ای رسماً جو بایدن را به عنوان پیروز انتخابات شناخته و خبر داد که آماده آغاز روند رسمی انتقال قدرت است.

ترامپ هم در رشته توئیتی با تایید این مطلب گفت که دستور داده تا مقدمات مرسوم و تشریفات لازم آغاز شود! این نخستین گام در دولت آمریکا برای شروع روند انتقال قدرت است که طی دو هفته گذشته جنجال‌آفرین شده بود؛ چراکه دولت ترامپ با وجود گذشت دو هفته از مشخص شدن پیروزی جو بایدن در رای‌گیری سوم نوامبر، از ارسال چنین نامه‌ای از سوی اداره کل خدمات جلوگیری کرده بود.

 بلینکن نامزد پست وزارت خارجه بایدن، یک یهودی‌الاصل است. در دانشگاه هاروارد حقوق خوانده و چند سالی هم در حرفه وکالت مشغول به کار بوده است. او طرفدار چندجانبه گرایی است و به همین دلیل عده‌ای معتقدند که با آمدن او شاهد چرخش آمریکا در سیاست خارجی خواهیم بود

 این اختلاف به آنجا رسید که روز دوشنبه، ۲۳ نوامبر، مجلس نمایندگان کنگره آمریکا در هشداری به رئیس این اداره، از او خواستند از اتلاف وقت اجتناب کرده و برای ارایه دلایل خود فوراً برابر نمایندگان کنگره حاضر شود. از سوی دیگر در بیانیه‌ای که چندی پیش به امضای بیش از ۱۰۰ شخصیت جمهوری‌خواه رسیده بود، آمده است که امتناع دونالد ترامپ و عدم اجازه او برای انتقال ریاست جمهوری خطراتی را برای امنیت ملی ما به همراه دارد؛ آن هم در زمانی که آمریکا با یک پاندمی جهانی و تهدیداتی جدی از جانب دشمنان جهانی، گروه‌های تروریستی و دیگر نیروها مواجه است.

 زمانی که دامنه این انتقادها به سمت حزبی شدن پیش رفت، ترامپ علناً به این نتیجه رسید که نباید بیش از این مقاومت کند و بر این اساس، رسانه‌های آمریکا از این موضوع به عنوان نخستین نشانه رسمی قبول شکست از سوی ترامپ یاد کردند. هرچند برخلاف رسم معمول در آمریکا، دونالد ترامپ تاکنون به جو بایدن تبریک نگفته و شکست خود را در انتخابات به‌صورت رسمی بر زبان نیاورده است، اما به هر ترتیب او با این اقدام خود صریحا به تمام طرفداران و حتی مخالفان خود اعلام کرده که آرام آرام در حال برچیدن بساط خود از کاخ‌سفید است اما او حتی در توئیت اخیرش برای تسهیل در فرآیند انتقال قدرت، باز هم به این موضوع اشاره کرد که در انتخابات پیروز شده است!

این نشان می‌دهد که رئیس‌جمهوری آمریکا هنوز در شوکِ باخت خود قرار دارد. با این حال او از حالا برای انتخابات ریاست جمهوری 2024 آمده می‌شود و امید دارد که بتواند چهار سال دیگر، مجدداً زمام امور کاخ‌سفید را به دست بگیرد. بر این اساس معتقدم که پرونده ترامپ در داخل آمریکا با این مساله بسته شده است، مگر آنکه اتفاق خاصی در این رهگذر به وقوع بپیوندد. اما آنچه در این میان باید مورد نظر قرار بگیرد این است که منتخب حزب دموکرات به سرعت در حال تشکیل دادن کابینه خود و تنظیم برنامه‌های آینده تیمش است.

تیم بایدن - اوباما!

روزنامه نیویورک تایمز سه روز پیش در گزارشی نوشت که جو بایدن، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا به دنبال آن است که رکورد معرفی کابینه توسط اوباما و ترامپ را بشکند.

این روزنامه به نقل از «رون کلین» رئیس کارکنان کاخ سفید بایدن اعلام کرد که رئیس‌جمهور منتخب آمریکا اولین انتصابات خود در کابینه را به زودی اعلام خواهد کرد. او گفت که بایدن می‌تواند رکورد سرعت انتصابات تعیین شده توسط هر دو دولت انتقالی اوباما و ترامپ را بشکند. کلین همچنین گفت که مراسم تحلیف رئیس‌جمهور جدید به دلیل شیوع ویروس کرونا متفاوت برگزار خواهد شد و ممکن است به صورت مجازی برگزار شود.

با گذشت دو روز از انتشار این گزارش، روز گذشته (سه‌شنبه)، پس از فراز و فرودهای بسیار زیاد و با پشت سر گذاشتنِ سیلی از گمانه‌زنی‌ها؛ بالاخره جو بایدن بخش مهمی از کابینه خود که مهره‌های اصلی و تاثیرگذار به حساب می‌آیند را معرفی کرد. بنابر فهرستی که تیم بایدن منتشر کرد، «آنتونی بلینکن» به عنوان وزیر خارجه معرفی شده است. بلینکن 58 ساله از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ میلادی، زمانی که بایدن به عنوان معاون باراک اوباما مشغول فعالیت بود، مشاور امنیت ملی بایدن بود. وی همچنین از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ معاون مشاور امنیت ملی اوباما رئیس‌جمهوری وقت ایالات متحده و از ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ معاون وزیر خارجه (جان کری) بود. او یک یهودی‌الاصل است.

بسیاری معتقد بودند که ترامپ در فرآیند انتقال قدرت سنگ‌اندازی خواهد کرد، اما تمام این تحلیل‌ها به یکباره فرو ریخت و رئیس اداره کل خدمات عمومی آمریکا (جی‌اس‌ای)، در نامه‌ای، رسماً جو بایدن را به عنوان پیروز انتخابات شناخته و خبر داد که آماده آغاز روند رسمی انتقال قدرت است

 در دانشگاه هاروارد حقوق‌ خوانده و چند سالی هم در حرفه وکالت مشغول به کار بوده است. بلینکن طرفدار چندجانبه ‌رایی است؛ ازاین‌رو در حالی که دونالد ترامپ با شعار «اول آمریکا» به‌شدت از چندجانبه‌گرایی انتقاد می‌کند، معرفی وی به عنوان جانشین «مایک پمپئو» وزیر خارجه فعلی آمریکا نشان‌دهنده یک چرخش در سیاست خارجی ایالات متحده به شمار می‌رود. البته یهودی بودن او برای بسیاری از تحلیلگران داخلی کشورمان نگران‌کننده شده و آن را همانند یک سنگ در جلو پای برجام و ایران می‌دانند؛ اما توجه داشته باشید که او نخست آمریکایی است و منافع واشنگتن برایش مهم خواهد بود. چهره مهم دیگر در این فهرست «جان کری»، وزیر خارجه دوران اوباما است.

او اکنون مسئول ویژه برنامه‌های جو بایدن در مقابله با پدیده گرمایش زمین شده است. علاوه بر این، بایدن، «جیک سالیوان» را به عنوان مشاور امنیت ملی خود معرفی کرده و همین موضوع باعث شده تا قرار گرفتن وی در کنار بلینکن این فضا را به وجود بیاورد که تیم جدید آمریکا، یک تیم امنیت پایه خواهد بود. توجه داشته باشید که سالیوان و جان کری نیز در مذاکرات هسته‌ای با ایران نقشی اساسی داشتند. «الخاندرو مایورکاس» به عنوان وزیر امنیت داخلی معرفی شده است. وبسایت رئیس‌جمهوری منتخب در توضیح سابقه کایورکاس نوشته است که در صورت کسب رای اعتماد از سنا، اونخستین لاتین‌تبار از خانواده‌ای مهاجر خواهد بود که به عنوان وزیر امنیت داخلی آمریکا برگزیده می‌شود.

«لیندا توماس گرینفیلد»، سفیر آتی آمریکا در سازمان ملل متحد خواهد بود که یک آفریقایی‌تبار است. یکی دیگر از اعضای کابینه، «آوریل هینس» است که در صورت تایید، نخستین زن تاریخ آمریکا خواهد بود که به مقام مدیریت سازمان اطلاعات ملی می‌رسد.

از سوی دیگر بایدن، «جنت یلن» رئیس سابق فدرال رزرو را به عنوان نامزد وزارت خزانه‌داری معرفی می‌کند. او نخستین زنی است که این مقام کلیدی در کابینه آمریکا را عهده‌دار می‌شود. با این تفاسیر باید گفت که بایدن به وعده خود منوط بر تشکیل متنوع‌ترین کابینه تاریخ آمریکا عمل کرد، ولی آرایش این تیم نشان از آن دارد که بایدن به دنبال «دیپلماسی امنیت پایه» خواهد رفت؛ همان اقدامی که اوباما در دولتش پیاده کرد.