سرور اروپا، سکوت ریاض

فرشاد گلزاری

اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برای ترامپ مانند عمل کردنِ یک بمب هسته‌ای به حساب آمد. او که از ظهر روز شنبه در تفریحگاه خود مشغولِ بازی گلف بود، یکباره صدای هزاران نفر را که برای پیروزی بایدن به خیابان‌ها آمده بودند با گوشِ خود شنید. صداهایی که سقوطِ «عقابِ سیاه» از کاخ‌سفید را فریاد می‌زدند و ترامپ کمی آنطرف‌تر و زیرچشمی همه‌چیز را نظاره‌گر بود. برای شخصی مانند او که تمام هم و غم خود را بر پیروزی گذاشته بود و طی این سال‌ها با مانورهای رسانه‌ای و اظهارات تند و تیز خود، بسیاری از دولتمردان و سیاستمداران در داخل و خارج از ایالات متحده را مورد عطاب و خطاب قرار داده بود، حالا شنیدن خبر شکست بسیار سنگین است.

هیچکس در دنیا طاقت شنیدن این خبر را ندارد که اطرافیانش تنها کمی قبل از مخابرة مغلوب شدن، یک به یک راهشان را جدا کنند و حتی یک تماس هم برای همدردی نگیرند. ترامپ با رفتاری که طی چهار سال اخیر از خود بروز داد، موجب شد تا این روند علیه وی در دقیقه 90 شکل بگیرد تا جایی که با توجه به عدم اعلام شکست از سوی ترامپ، شبکه خبری سی‌ان‌ان به نقل از دو منبع گزارش داده، «جرد کوشنر»، داماد و مشاور رئیس‌جمهوری فعلی آمریکا از او خواسته تا به شکست در انتخابات سوم نوامبر اذعان کند.

این روزها، سعودی‌ها بسیار عصبانی و ناراحت هستند؛ به خصوص آنکه ولیعهد عربستان هم مهمترین حامی خود را در عرصه جهانی از دست داده است و به سختی می‌تواند خود را برای بیعت با بایدن آماده کند

 از سوی دیگر اوضاع در کاخ‌سفید و همچنین در کمپین انتخاباتی ترامپ به شدت ملتهب است. تا جایی که دیلی‌میل گزارش داده که تیم انتخاباتی دونالد ترامپ یکدیگر را به عنوان عامل شکست او در رقابت تنگاتنگ سوم نوامبر مقصر می‌دانند و ترکش اول هم به کوشنر اصابت کرده که به عنوان مشاور ارشد در کاخ‌سفید حضور دارد. اینکه چه کسی مقصر است، موضوعی خواهد بود که نیاز به بررسی دارد؛ اما مساله اصلی این است که تیمِ ترامپ به هر نحوی که شده در حال پیگیری‌های حقوقی و شکایات قضایی در مورد نتیجه انتخابات است که همین مساله ممکن است موجب ایجاد بحران در ایالات متحده شود. تا جایی که بسیاری از تحلیلگران نسبت به درگیری‌های داخلی طی روزهای آتی در ایالات مختلف آمریکا هشدار جدی داده‌اند و این در حالی است که ساعاتی پس از اعلام پیروزی  بایدن، طرفداران مسلحِ ترامپ در دو ایالت آریزونا و جورجیا به خیابان آمدند. فارغ از این مسائل آنچه که در صدر اخبار رسانه‌های دنیا در حال مخابره و دست به دست شدن است، واکنش‌های بین‌المللی نسبت به پیروزی نامزد دموکرات‌ها در این انتخابات بود. لندن به عنوان متحدِ سنتی آمریکا پیام تبریک خود را به صورت دیگری مخابره کرد.

دومینیک راب، وزیر امور خارجه انگلیس روز گذشته (یکشنبه) اعلام کرد که «جو بایدن» نامزد حزب دموکرات و پیروز انتخابات آمریکا، دوستی قابل اعتمادتر از انگلیس نخواهد داشت. او اعلام کرد که اطمینان دارم از تغییرات اقلیمی گرفته تا همکاری در زمینه مبارزه با ویروس کرونا و تروریسم، سنگ بنای عظیمی از منافع و ارزش‌ها وجود دارند که ما را به یکدیگر بسیار نزدیک می‌کنند.

بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا هم پس از ساعت‌ها سکوت پیروزی جو بایدن را تبریک گفت. «تدروس ادهانوم»، رئیس سازمان جهانی بهداشت هم پیروزی «جو بایدن» و معاونش «کامالا هریس» را در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تبریک گفت و ابراز امیدواری کرد که واشنگتن با این سازمان در زمینه مبارزه با پاندمی کرونا همکاری کند.

دومینیک راب، وزیر خارجه انگلیس، پیام تبریک لندن به عنوان متحدِ سنتی آمریکا را به این صورت مخابره کرد که «جو بایدن» نامزد حزب دموکرات و پیروز انتخابات آمریکا دوستی قابل‌اعتمادتر از انگلیس نخواهد داشت

عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان و همچنین اشرف‌ غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان هم پیروزی بایدن را تبریک گفتند. نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلا، ینس استولنتبرگ، دبیرکل ناتو، یوشیهیده سوگا نخست‌وزیر ژاپن، گابی اشکنازی، وزیر خارجه اسرائیل، نارندا مودی، نخست‌وزیر هند، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه ، نیکولا استورجن، وزیر اول اسکاتلند و بسیاری از مقاماتِ غیرعربی هم این پیروزی را به رئیس‌جمهوری منتخب تبریک گفتند.

اعراب تبریک گفتند اما عربستان، نه!

در این راستا  سران کشورهای عربی و فلسطین همراه با رهبران اروپا پیروزی‌ بایدن را در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا تبریک گفتند. اولین مقامِ عربی که این پیروزی را تبریک گفت، عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهوری مصر بود. سلطان هیثم بن طارق، پادشاه عمان نیز به جو بایدن پیام تبریکی را ارسال کرد و در این پیام، به خاطر اعتماد مردم آمریکا به بایدن و انتخاب وی به عنوان رئیس‌جمهور آینده صمیمانه تبریک گفت.

شیخ تمیم بن حمد آل ثانی ، امیر قطر و میشل عون، رئیس‌جمهوری لبنان هم نفرات بعدی بودند که پیروزی بایدن را تبریک گفتند. در اردن نیز رسانه‌های رسمی گزارش دادند که ملک عبدالله دوم، پادشاه این کشور که رابطه شخصی با نامزد دموکرات  دارد، پیروزی جو بایدن را در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تبریک گفته است.

شیخ محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد ابوظبی و همچنین شیخ نواف آل احمد الجابر الصباح، امیر کویت نیز پیام‌های تبریک خود را به صورت جداگانه به رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده آمریکا ارسال کردند. مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق هم این پیروزی را تبریک گفت و چندی بعد «مسعود بارزانی»، رئیس حزب دموکرات کردستان عراق هم به جمع سران کشورهایی پیوست که پیروزی بایدن را در اننخابات 2020تبریک گفتند. گروه‌های فلسطینی هم از جمله جریان‌هایی بودند که پیروزی بایدن را تبریک گفتند.

در همین راستا، حنان عشراوی، عضو کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) گفت که واشنگتن پس از خلاص شدن از شر «دونالد ترامپ» برای بازیابی تعادل اخلاقی خود نیاز به درمان «ترامپیسم» دارد. نبیل شعث، مشاور رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین با اشاره به پیروزی بایدن گفت هیچ چیز بدتر از دوران ترامپ نبوده است و نجات از ترامپ یک دستاورد است!

اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس و همچنین محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین هم پیروزی بایدن را تبریک گفت و در نامه‌ای به رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا از آمادگی خود برای ازسرگیری مذاکرات با اسرائیل به میانجیگری واشنگتن خبر داد.

سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که چرا عربستان سعودی هنوز هیچ پیام تبریکی به واشنگتن مخابره نکرده است؟ حتی عبدالله حمدوک، نخست وزیر سودان که مواجبش را از ریاض دریافت می‌کند هم پیروزی بایدن و هریس را تبریک گفت اما سعودی‌ها هنوز در شوکِ از دست دادنِ مهمترین شریک خود در عالم، یعنی ترامپ هستند.

درست است که رئیس‌جمهوری مکزیک هم، پیروزی بایدن را تبریک نگفته و منتظر اعلام نتایج نهایی انتخابات آمریکا است، اما توجه داشته باشید که مکزیک با عربستان فرسنگ‌ها فاصله دارد و از سوی دیگر جایگاه هیچکدام از آنها در راهبردهای واشنگتن با یکدیگر قابل قیاس نیست.

به همین دلیل باید گفت که این روزها، سعودی‌ها بسیار عصبانی و ناراحت هستند؛ به خصوص آنکه ولیعهد عربستان هم مهمترین حامی خود را در عرصه جهانی از دست داده و به سختی می‌تواند خود را برای بیعت با بایدن آماده کند.