نظامیان، اهرم «بی بی» در معادله قدرت

فرشاد گلزاری

 اسرائیل این روزها (بعد از کرونا) به تیتر یک اغلب رسانه‌های دنیا تبدیل شده است. هستة این برجسته‌سازی، طرح الحاق کرانه باختری رود اردن است، اما این تمام ماجرا نیست و مسائل دیگری در این میان وجود دارد که باعث می‌شود رژیم صهیونیستی به سرخط اخبار تبدیل شود. به عنوان مثال شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل گزارش داده که هزاران نفر از شهروندان اسرائیلی با تظاهرات مقابل منزل بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل استعفای وی را از این سمت خواستار شدند. بر اساس گزارش این شبکه، تظاهرات مذکور سه‌شنبه شب در قدس اشغالی و تل‌آویو برگزار شده و شرکت‌کنندگان در آن با اشاره به فسادهای اخیر نتانیاهو، فریاد استعفا، استعفا سر داده‌‌اند. منابع امنیتی پلیس اسرائیل هم گزارش داده‌اند که شرکت‌کنندگان تلاش کردند تا از موانع ایجاد شده توسط پلیس عبور کنند که به درگیری با پلیس منجر شد و برخی تظاهرکنندگان با پرتاب تخم مرغ به سمت پلیس اعتراضاشان را نشان دادند. همزمان تظاهرات مشابهی در تل‌آویو با حضور صدها تن در پارک «شارلز کلر» به مناسبت گذشت ۱۰ سال از جنبش‌های اجتماعی در اراضی اشغالی که هدفش کاهش قیمت‌ها و بهبود سطح معیشتی بود برگزار شد. یکی از طراحان این تحرک در سال ۲۰۱۱ در سخنرانی خود اعلام کرده که ما در بحران بزرگی هستیم و رهبری قدرتمند نداریم که بتواند بحران اقتصاد و معیشت را حل کند. از سوی دیگر در میدان رابین در تل‌آویو نیز عده‌ای با سر دادن شعار کاهش بودجه، جنبش‌های جوانان را محکوم کردند. در همین راستا رهبران جنبش «پرچم‌های سیاه» اعلام کردند که نخست‌وزیر متهم، وقتی برای حل بحران اقتصادی ندارد. زمانی که به این اخبار نگاه می‌کنیم چند موضوع برای ما روشن می‌شود. نخست اینکه ما شاهد یک دوقطبیِ نسبتاً شدید در سرزمین‌های اشغالی هستیم؛ به گونه‌ای که لایه‌های اجتماعی با ساختار سیاسی وارد یک تضاد مشخص و خطرناک شده‌اند که درون مایة آن فقط مسائل اقتصادی و معیشتی نیست، بلکه مطالبه‌های سیاسی هم در آن وجود دارد. یکی از این مطالبات همانگونه که پیش‌تر به آن اشاره شد، مسائل مربوط به فسادِ نتانیاهو به عنوان نخست وزیر و نوکِ هرمِ اسرائیل است. اعداد و ارقام این فساد قابل توجه نیست اما شهروندان اسرائیل معتقدند که اصرارِ نتانیاهو برای ماندن در قدرت موجب شده تا علاوه بر فساد، او نتواند دغدغه‌های مردم را رفع کند و به همین دلیل او را ناکارآمد می‌دانند. موضوع دوم که به نظر بسیار با اهمیت‌تر از سایر مسائل است، پرونده الحاق کرانه باختری رود اردن به سرزمین‌های اشغالی است. توجه داشته باشید که الحاق کرانه باختری به سرزمین‌های اشغالی یکی از مفادِ طرح معامله قرن است ولی به دلیل انحرافِ افکار عمومی از سوی رسانه‌های اسرائیل و متحدان منطقه‌ای و غربی آن، این موضوع در نمای اول، یک طرح جداگانه دیده می‌شود. اینکه چرا نتانیاهو از ناحیه مردم و سیاست‌مداران اسرائلی و حتی هم‌حزبی‌های خود مورد انتقاد قرار گرفته، جنس یا ماهیتِ طرح مذکور نیست، بلکه آنچه باعث نگرانی اسرائیلی‌ها شده، تبعات این طرح است که می تواند امنیت عمومی‌شان را به خطر بیاندازد. تمامِ ساختار سیاسی و امنیتی اسرائیل به این جمع‌بندی رسیده‌اند که اگر الحاق کرانه باختری اجرایی شود، بدون تردید واکنش‌های سیاسی و در رأس آن، واکنش‌های امنیتیِ بسیار عمیقی از سوی مقاومت فلسطین رخ خواهد داد. در این راستا روز گذشته (چهارشنبه) احمد الطیبی، عضو عربِ کنست (پارلمان اسرائیل) اعلام کرده که اشغال کرانه باختری بدون تردید تبعات جبران‌ناپذیری به بار خواهد آورد. در این میان یاریو لوین، رئیس کنست و نزدیک به نتانیاهو هم اعلام کرده که در حال حاضر واشنگتن توجه خاصی به طرح الحاق ۳۰ درصد از اراضی کرانه باختری به اراضی اشغالی ندارد و به همین دلیل طرح الحاق موقتاً به حالت تعلیق درخواهد آمد؛ چراکه بنیامین نتانیاهو هیچ گامی را بدون هماهنگی با دولت دونالد ترامپ برنمی‌دارد! این اظهارات به خوبی نشان می‌دهد که از رئیس قوه مقننه تا اعضای آن و سایر چهره‌های سیاسی به خوبی فهمیده‌اند که الحاق کرانه باختری رود اردن نه تنها تبعات سختی دارد، بلکه فضای بین‌المللی برای اجرای آن مناسب نیست. اما سوال این است که آیا نتانیاهو هم اینگونه فکر می‌کند؟

فرماندهی نیروهای اسرائیل در شمال اراضی اشغالی در شهرک مرزی زرعیت که در مرز با لبنان قرار دارد حالت فوق‌العاده شبانه اعلام کرده است که نشان می‌دهد پیاده ‌نظام نتانیاهو آرام آرام در حال آماده شدن برای الحاق کرانه باختری است

پشتِ نتانیاهو به ارتش گرم است!

بسیاری از تحلیلگران و صاحب‌نظران بر این عقیده هستند که توجه دولت آمریکا بر جای اینکه بر طرح الحاق متمرکز باشد، بر جای دیگر متمرکز شده است و زمانی که اسرائیل درباره طرح الحاق صحبت می‌کند، هیچکدام از چهره‌های مهم آمریکا به درخواست تل‌آویو گوش نمی‌دهد. این تحلیل تا حد زیادی درست است؛ چراکه ترامپ علناً درگیری منازعه و جنگ تحریمی با چین است و از سوی دیگر هم اوضاع و شرایط داخلی در آمریکا بهم ریخته است.

او و تیمش تمام تمرکز خود را بر روی انتخابات ریاست جمهوری 2020 آمریکا قرار داده‌اند. از سوی دیگر 11 تن از وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا در نامه‌ای به جوزف بورل، رئیس سیاست خارجی این اتحادیه خواستار جلوگیری از اجرای طرح گسترش حاکمیت و الحاق اراضی اشغالی در کرانه باختری توسط اسرائیل شده‌اند. در نامه‌ای که توسط وزیران امور خارجه ایتالیا، فرانسه، بلژیک، ایرلند، مالت، پرتغال، سوئد، دانمارک، لوکزامبورگ، هلند و فنلاند به امضا رسیده، دیپلمات‌های ارشد کشورهای اروپایی معتقدند که ارائه یک لیست بالقوه از پیامدهای قانونیِ اجرایی شدن طرح احتمالی الحاق و حاکمیت بر اراضی اشغالی و تأثیرات آن بر روابط اسرائیل با اتحادیه اروپا می‌تواند به آن‌ها در تلاش برای جلوگیری از اجرایی شدن طرح الحاق کمک کند. این بدان معنی است که اروپایی‌ها هم به تبعات این طرح با دید تهدید نگاه می‌کنند و حتی برخی از کشورهای اتحادیه اروپا از جمله بلژیک، اسپانیا، ایرلند و لوکزامبورگ پیشنهاد کرده‌اند که اتحادیه اروپا باید کشور فلسطین را علناً به رسمیت بشناسد. این در حالیست که ژنرال آویو کوخاوی، رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل اعلام کرده است که آمادگی برای اجرای طرح الحاق در صدر اولویت‌های این روزهای ارتش قرار دارد.

لایه‌های اجتماعی اسرائیل با ساختار سیاسی آن وارد یک تضاد مشخص و خطرناک شده‌اند که درون‌مایة آن فقط مسائل اقتصادی و معیشتی نیست، بلکه مطالبات سیاسی هم در آن وجود دارد

این ژنرال اسرائیلی با تایید سناریوی نتانیاهو برای الحاق 30 درصد از کرانه باختری گفت است که هرگونه تنش در جبهه مرکزی و داخل کرانه باختری می‌تواند به تنش در دیگر جبهه‌ها دامن بزند ولی ما خود را برای وقوع احتمالی عملیات نظامی به مرزهای کرانه باختری آماده کرده‌ایم! این اظهارات در حالی مطرح شده که برخی از کارشناسان معتقدند نتانیاهو به هر دری می‌زند تا الحاق صورت بگیرد. حتی گروهی از نویسندگان اسرائیلی دو روز پیش (سه‌شنبه) در مقاله‌ای که در تایمز اسرائیل منتشر شده بود اعلام کرده‌اند نتانیاهو اگر به این نتیجه برسد که آبی از ترامپ گرم نمی‌َود، بدون تردید آمریکا را در این پرونده دور می‌زند و با ارتباط‌هایی که میان خود و اعراب برقرار کرده دست به الحاق کرانه باختری خواهد زد. این نشانه‌ها در حالی نمایان شده است که فرماندهی نیروهای رژیم صهیونیستی در شمال اراضی اشغالی در شهرک مرزی زرعیت که در مرز با لبنان قرار دار حالت فوق‌العاده شبانه اعلام کرده است. امری که نشان می‌دهد پیاده ‌نظام نتانیاهو آرام آرام در حال آماده شدن برای الحاق کرانه باختری است.