ترجیع‌بند شعارهای مردم در اعتراضات مصر؛
برو آقای سیسی! زودتر
سیدمحمد میرزامحمدزاده
هزاران نفر از معترضان در چندین شهر مصر، به خیابان‌ها آمدند تا در اقدامی کم‌سابقه، اعتراض خود را نسبت به عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور این کشور فریاد بزنند.
شعارهای تجمع‌کنندگان در میدان التحریر قاهره اواخر روز جمعه، از جمله «تقاضای مردم، سقوط رژیم» و «سیسی برو» یادآور شعارهایی بود که هشت سال پیش در همین نقطه گوش آسمان را کر کرد و منجر به براندازی حسنی مبارک، رهبر قدیمی مصر شد.
در شهر اسکندریه، صدها نفر از معترضان به سمت ساحل حرکت کردند و شعار دادند: برخیز، نترس، سیسی باید برود. در همین حال در شهر دامیاط، معترضان پوستری بزرگ با تصویری از رئیس‌جمهور را پاره کردند؛ رئیس‌جمهوری که افسر نظامی سابق بود و با رهبری سرکوب گسترده معترضان و زندانی کردن هزاران نفر از مخالفان و نیز ممنوعیت اعتراضات در این کشور، توانست خود را به قدرت برساند.
شروع این اعتراضات با رفتن السیسی به ایالات‌متحده آمریکا به منظور شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل‌متحد همزمان شد.
خبرگزاری الجزیره با این مقدمه، گزارش جامعی در مورد اعتراضاتی که از روز جمعه در مصر آغاز شده نوشته است که در ادامه می‌خوانیم.
چه اتفاقی رخ داد؟
اعتراضات حداقل در هشت شهر به وقوع پیوست، اما بیشترین حضور افراد در تجمعات مربوط به شهرهای قاهره، اسکندریه و سوئز بود.
فیلم‌ها و عکس‌های این اعتراضات با هشتگ میدان تحریر از روز جمعه در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود.
اعتراضات بدون مجوز در مصر غیرقانونی است و پلیس به‌سرعت وارد عمل شد و با شلیک گاز اشک‌آور در میدان تحریر قاهره به سرکوب معترضان پرداخت. به گزارش کمسیون حقوق و آزادی‌های مصر، در روز اول حداقل چهار نفر در پایتخت دستگیر شدند؛ در همان روز یک روزنامه‌نگار در شهر محله الکبری بازداشت شد.
خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام امنیتی گزارش کرد که در این روز حداقل 74 نفر بازداشت شده‌اند.
هیچ کشتاری از این اعتراضات گزارش نشد، اما خبرگزاری الجزیره از انتشار اخبار از داخل مصر منع شد.
جرقه اعتراضات از کجا زده شد؟
اعتراضات در واقع لبیک به درخواست محمد علی تاجر در تبعید مصری بود. او از مصری‌ها خواست که بعد از مسابقه فوتبال بین دو باشگاه الاهلی و زمالک که در قاهره برگزار شده بود، به خیابان‌ها بیایند. تعداد زیادی برای تماشای این بازی به استادیوم رفته بودند. در مجموعه‌ای از تصاویر ویدئویی که در شبکه‌های فیس‌بوک و توئیتر منتشر شده بود، علی که مدعی بود 15 سال پیمانکار ساختمان‌سازی برای ارتش بوده است، السیسی و اطرافیانش را متهم به بر باد دادن سرمایه‌های عمومی برای پروژه‌های پوچ با وجود افزایش فقر در کشور کرد. او که اسپانیا را به عنوان مکان تبعید خودخواسته‌اش انتخاب کرده است، در این پیام ویدئویی گفت: سیسی فساد سطوح پایین را به سطوح جدیدی رسانده است. من پنج ویلا برای اطرافیان سیسی و یک کاخ برای رئیس‌جمهور در یک اردوگاه نظامی در قاهره ساختم.
السیسی هفته گذشته با افترا خواندن اتهامات، آن‌ها را تکذیب کرده بود. در جریان سخنرانی در کنفرانس جوانان، السیسی گفت که او به مصر و ارتش وفادار و صادق است.
براساس آمارهای رسمی که 2 ماه پیش منتشر شد، 33 درصد از مردم مصر در فقر زندگی می‌کنند، در حالی که در سال 2015 این رقم 28 درصد و در سال 2000، تنها 17 درصد بود. البته تخمین‌های دیگری این رقم را بیشتر عنوان کرده‌اند
محمد المصری، رئیس برنامه رسانه و ژورنالیسم در موسسه مطالعاتی تحصیلی دوحه قطر با بیان اینکه میلیون‌ها نفر این ویدئو را به‌صورت آنلاین مشاهده کرده‌اند و از هشتگ‌های ضد سیسی آن بهره برده‌اند، گفت: اکنون محمد علی احتمالاً محبوب‌ترین فرد در مصر است.
المصری گفت: این تهدید قطعاً برای دولت السیسی جدی است، اگر اینچنین نبود، السیسی در کنفرانس جوانان هفته گذشته به‌صورت مستقیم به محمد علی پاسخ نمی‌داد. اینکه السیسی اینچنین از سوی یک مصری در خاک مصر درون گارد دفاعی قرار داده شود، بی‌سابقه بوده است.
سامی حمدی، سردبیر رسانه اینترنشنال اینترست در این‌باره گفت: این حقیقت که ده‌ها نفر از مردم قادر به ورود به میدان تحریر بوده‌اند، خود به‌تنهایی دستاوردی غیرقابل باور برای مردمی است که تلاش می‌کنند علیه سیسی اعتراض کنند.
السیسی پس از یک کودتای نظامی که منجر به براندازی محمد مرسی، رئیس‌جمهور منتخب مردم در سال 2013 شد، به قدرت رسید. او سال بعد با 97 درصد آرا منتخب شد و پس از آن در انتخابات سال 2018 در مبارزه با رقیبی که خود حامی السیسی بود، باز هم انتخاب شد.
تحلیلگران بر این باورند که محبوبیت این رهبر 64 ساله در سال‌های اخیر به واسطه سیاست‌های ریاضتی و افزایش نرخ فقر کاهش یافته است.
براساس آمارهای رسمی که 2 ماه پیش منتشر شد، 33 درصد از مردم مصر در فقر زندگی می‌کنند، در حالی که در سال 2015 این رقم 28 درصد و در سال 2000، تنها 17 درصد بود. البته تخمین‌های دیگری این رقم را بیشتر عنوان کرده‌اند.
چه کسانی اعتراض می‌کنند؟
عمده جمعیت معترضان جوان بودند. دالیا فهمی، کارشناس ارشد مرکز سیاست جهانی در نیویورک گفت: کسانی که روز جمعه به خیابان آمدند با کسانی که سال 2011 با اعتراضات خود مبارک را به زیر کشیدند، متفاوت بودند. معترضان اخیر جوانانی بودند که خیری در انقلاب ندیده و از فقر و ریاضت به تنگ آمده بودند.
وی افزود: بیشتر این معترضان آسیب‌های روحی و روانی و خاطرات انقلابی که نسل قبل متحمل بوده را با خود ندارند. آن‌ها جوانانی هستند که با تقاضا‌های متفاوت و احتمالات برای آینده‌ای متفاوت به خیابان آمده‌اند.
واکنش دولت چه بود؟
هیچ بیانیه رسمی از سوی دولت مصر در مورد این اعتراضات منتشر نشد و رسانه‌های دولتی آن را پوشش ندادند.
اعتراضات در واقع لبیک به درخواست محمد علی؛ تاجر در تبعید مصری بود. او از مصری‌ها خواست که بعد از مسابقه فوتبال بین دو باشگاه الاهلی و زمالک که در قاهره برگزار شده بود، به خیابان‌ها بیایند
گزارش‌ها به نقل از شبکه‌های تلویزیونی مدافع دولت عنوان می‌کردند که اوضاع اطراف میدان تحریر آرام است.
دیده‌بان حقوق بشر از مصر خواست که بازداشت‌شدگان را آزاد کنند و به سازمان‌ملل هشدار داد که به مصر برای احترام به آزادی بیان و حق تجمع فشار بیاورد.
مایکل پیج، معاون دیده‌بان بشر خاورمیانه و شمال آفریقا در این‌باره گفت: نهادهای امنیتی السیسی بار دیگر فرصت یافتند و دوباره از خشونت وحشیانه برای سرکوب اعتراضات صلح‌آمیز استفاده کردند. مقامات مصر باید درک کنند که دنیا در حال رصد آن‌ها است و گام‌های ضروری را برای جلوگیری از تکرار قساوت‌های گذشته برمی‌دارد.
دیدگاه تان را بنویسید