پلیس بریتانیا با استفاده از دوربینهای مداربسته موفق به کشف معمای سالزبری شد
شناسایی دو مامور ویژه سرویس اطلاعاتی روسیه
مقامات رسمی روسیه با لحنی تند و قاطعانه اتهام دست داشتن دو مأمور خود در قضیه سالزبری را رد کردند و گفتند: نباید فراموش کنیم که همتایان آمریکایی و بریتانیایی ما طبق طرحی از پیش تعیین شده عمل میکنند تصاویر به دست آمده از دوربینهای شهری نشان میدهد که دو مامور روس برای حمل سم خطرناک نوویچوک، از یک شیشه عطر استفاده کردند و با این سم شهر آرام سالزبری را برای ماهها به مرکز توجه رسانهها تبدیل کردند
کارآگاهان بریتانیایی برای بررسی حادثه مسمومیت سرگی اسکریپال، جاسوس سابق روسیه و دخترش شواهد چندانی نداشتند و باید تنها بر کوهی از فیلم دوربینهای مداربسته تکیه میکردند. بنابراین آنها از ماه مارس به مانیتورها خیره شدند تا کار سخت و طاقتفرسای شناسایی قاتلین روس را پیگیری کرده و آنها را بیابند.
بریتانیاییها یکی از «تحتنظرترین» ملتهای جهان هستند و بنا به آمار به ازای هر 11 نفر یک دوربین مداربسته وجود دارد. آنها از تکنولوژی بسیار پیشرفتهای برای تعیین هویت مجرمان استفاده میکنند و نرمافراز آنها میتواند با استفاده از عکس یک خالکوبی یا دکمه سردست، کل یک فرودگاه را زیر رو کند. در نهایت مجموعهای از متخصصین تشخیص چهره وارد کار شده و از توانایی ژنتیک خود در این راستا استفاده میکنند.
روز چهارشنبه مقامات انگلیسی اعلام کردند که تلاشهای آنها نتیجه داده است: دو مامور اطلاعاتی روس به جرم اقدام به قتل متهم شدند، این اولین اقدام قضایی پروندهای است که روابط دو کشور روسیه و انگلستان را به شدت تیره کرده است.
بازجویان با شرح شواهد بدست آمده، تصاویر دوربینهای امنیتی که فرآیند ورود دو مامور به بریتانیا، سفر به سالزبری و بازگشت به مسکو را نشان میدهد، منتشر کردند. علاوه بر این تصاویر بدست آمده نشان میدهد که دو مامور برای حمل سم خطرناک نوویچوک، از یک شیشه عطر استفاده کردند و با این سم شهر آرام سالزبری را برای ماهها به مرکز توجه رسانهها تبدیل کردند.
این دو مرد روس در روزهای منتهی به حمله مخفیانه در چهارم مارس، به کرات در دوربینهای امنیتی مشاهده شدند.
جان بیلیس که سال 2010 از ستاد ارتباطات دولت، آژانس اطلاعاتی الکترونیک بریتانیا، بازنشسته شده است در مورد سیطره امنیتی دولت بر کشور میگوید: «پنهان شدن در انگلستان تقریبا غیرممکن است و دولت با استفاده از نرمافزار جدید میتواند از نحوه راه رفتن افراد یا حلقهای و ساعتی که بر دست دارند، آنها را شناسایی کند، بنابراین پنهان شدن در اینجا هر روز سختتر میشود»
تحقیقات بر روی مسمومیت اسکریپال به عملیات ودانا معروف شده است و حالا به نمونهای از کارایی تکنیک تحقیقاتی تبدیل شده که بریتانیاییها در آن سرآمد هستند و مرزهای آن را جابهجا میکنند: انبار کوهی از اطلاعات تصویری و غربال کردن آن.
نیل باسو، مقام ارشد پلیس ضدتروریسم بریتانیا پس از ماهها سکوت، بالاخره روز چهارشنبه خبرنگاران را در اسکاتلندیارد جمع کرد تا کنفرانسی خبری برگزار کند. البته آنها تا پیش از صدور حکم دستگیری الکساندر پتروف و روسلان بشیروف، از درز اطلاعات انتشار اطلاعات جلوگیری کردند. دو ساعت پس از برگزاری کنفرانس خبری، نخستوزیر بریتانیا، ترزا می اعلام کرد که سرویسهای اطلاعاتی این کشور توانستند با موفقیت دو مامور ویژه سرویس اطلاعاتی روسیه که در قضیه سالزبری دست داشتند را شناسایی کنند.
مقامات رسمی روسیه با لحنی تند واکنش نشان داده و وزارت امور خارجه این کشور طی بیانیهای اعلام کرد: «ما قاطعانه این اتهامات را رد میکنیم؛ نباید فراموش کنیم که همتایان آمریکایی و بریتانیایی ما طبق طرحی از پیش تعیین شده عمل میکنند: بدون اخذ شواهد قانعکننده، لیستی از «ماموران روس» را تهیه کرده تا تعقیب ارواح را توجیه کنند»
بیلیس معتقد است که بازرسان بریتانیایی از ابتدا میدانستند که ماموران روس در هر صورت در روسیه مورد حفاظت و مراقبت دولت هستند و با وجود اخذ دستور بازداشت آنها از اینترپل و پلیس اروپا تلاشی برای بازداشت آنها نکردند: «افراد بسیاری علاقهای به دنبال کردن چنین پروندهای ندارند زیرا از خود میپرسند که فایده آن چیست؟ آنها روس هستند و ما نمیتوانیم آنها را برگردانیم. اما نکته اصلی آن است که با ممارست ما آنها دیگر نمیتوانند از روسیه خارج شوند»
بیلیس در ادامه گفت: «دستیابی به حقیقت راضیکننده است و ما امروز میتوانیم به غرب ثابت کنیم که روسها این حمله را تدارک دیده بودند»
عصر روز حمله، اسکریپال و دخترش یولیا، بیهوش بر روی نیمکتی که در حاشیه رودخانه آوون قرار داشت، افتاده بودند. هر دو آنها نجات یافتند اما ماهها بعد دو شهروند بریتانیایی، داون استورگس و چارلی راولی به علت مسمویت از همین نوع سم راهی بیمارستان شدند. خانم استورگس در پی مسمومیت درگذشت.
تنها چند روز پس از حمله به اسکریپال ماموران بریتانیایی دست به کار شدند و با جمعآوری 11.000 ساعت ویدیو از بندرگاهها، ایستگاههای قطار، مغازهها، داشبورد ماشینها و جادههای حول خانه اسکریپال تحقیقات خود را شروع کردند. آنها برای یافتن سوزن، ابتدا باید انبار کاه خود را میساختند.
اسکاتلندیارد برای حل این پرونده از یکی از پیشرفتهترین گروههای خود، گروه تشخیص چهره استفاده کرد. مامورین این واحد براساس توانایی ژنتیک تشخیص چهره انتخاب شدهاند این توانایی در نقطه مقابل بیماری Prosopagnosia (عدم توانایی تشخیص چهره) قرار دارد.
موسس این واحد عملیاتی در مورد نحوه کار مامورین آن میگوید: «آنها به جزئیات واضح توجهی ندارند: رنگ مو یا عینک و سیبیل کمکی نمیکند. آنها به چشمها، گوشها و دهان توجه میکنند، جزئیاتی که غیرقابل تغییر هستند. آنها میتوانند با استفاده از کوچکترین نشانه، یک چهره را تشخیص دهند»
در پروندههایی مانند مسمومیت اسکریپال که با دریایی از مظنونین احتمالی شروع میشود، مامورین واحد تشخیص میتوانند با گلچین کردن افرادی که مشکوک به نظر میرسند کار خود را شروع کنند. معمولا ماموران پلیس محلی نیز به کمک آنها میآیند تا افراد بیربط را از لیست جدا کنند، برای مثال خردهفروشان مواد مخدر هم مشکوک راه میروند اما در اینجا کسی به آنها کاری ندارد.
پس از آن اطلاعات بدست آمده با اطلاعات پاسپورتهای روسی که پس از مسمومیت معروف کشور را به مقصد روسیه ترک کردند، مقایسه میشود تا در نهایت مجموعه مظنونین محدود شده و قابل مدیریت شود. پلیس میتواند با استفاده از جانمایی تلفنهای همراه و کارتهای بانکی این لیست را کوتاهتر کند.
بیلیس در توصیف این مدل میگوید: «این مدل مانند قیف عمل میکند، در بالای قیف حجم عظیمی از اطلاعات وارد سیستم شده اما در نهایت جریان باریکی از شواهد باقی میماند که قابل کنترل و وارسی است»
البته ماموران خوششانس هم بودند زیرا بارش شدید برف در روزهای منتهی به حمله، باعث شده بود که افراد زیادی در خیابان تردد نکرده و در نتیجه کار شناسایی مضنونین راحتتر شود.
دو ماه پس از حمله ماموران پیشرفت بزرگی داشتند. پلیس به هتل City Stay در شرق لندن رسیدند، دو مامور روس دو شب قبل از حمله را در آنجا سپری کردند. مامورین پلیس از اتاق محل اقامت آنها نمونهبرداری کردند و آن را به آزمایشگاه فرستادند. دو نمونه آلوده به سم عصبی مورد استفاده در حمله بودند.
روز چهارشنبه با انتشار اخبار، همسایهها با کنجکاوی با ساختمان هتل نزدیک شدند و از آنچه بیخ گوششان گذشته بود خبردار شدند.
دیدگاه تان را بنویسید