انحصارگری ارز؛ مناقشه جدید چین و آمریکا

تصمیم جدید وزارت خزانه داری آمریکا برای زدن برچسب «انحصارگر ارزی» به چین می تواند باب تازه ای از مناقشات تجاری و ارزی میان دو کشور را باز کند و تاثیرات بسیار منفی نیز بر ساختار اقتصاد جهانی داشته باشد.

صندوق بین المللی پول پیشتر به دو کشور چین و آمریکا هشدار داده است که جنگ تجاری آنها می تواند هم رشد اقتصادی آنها را کاهش دهد و هم باعث شکنندگی بیشتر اقتصاد دنیا شود که هنوز از مشکلات و چالش‌های مالی و بانکی و بدهی خلاصی نیافته است. وزارت خزانه داری آمریکا در حال انتشار یک بیانیه و گزارش در این هفته است که در آن به چین برچسب انحصارگر ارزی زده شده است مبنی بر اینکه دولت مرکزی این کشور تعمدا ارزش یوان پول ملی چین را دستکاری می کند.

به دنبال تشدید درگیری های تجاری میان چین و آمریکا بخصوص از ماه مارس امسال به این طرف، ارزش یوان در برابر دلار آمریکا تضعیف شده و از 6.65 در برابر هر دلار به 6.97 رسیده است. به همین دلیل آمریکا مدعی است که چین عمدا ارزش ارز خود را تضعیف می کند تا به صادر کنندگان این کشور این امکان را بدهد که با هزینه کمتری تولیداتشان را صادر کنند و همزمان قدرت رقابتی آنها را دربرابر شرکت ها و محصولات خارجی

 افزایش دهد. دستکاری نرخ ارز یک درگیری قدیمی میان چین و آمریکا ست و از آنجا که چین می خواهد یوان بتدریج به یک ارز بین المللی تبدیل شود و در این زمینه از پشتیبانی نسبی صندوق بین المللی پول نیز برخوردار است، این موضوع همچنان به عنوان محل مناقشه میان دوکشور باقی خواهد ماند.

دولت چین می گوید که دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا و مسئولان کاخ سفید دلایل و مستنداتی ندارند که ثابت کند چین در این زمینه دست دارد، اما واشنگتن زدن این اتهامات را در دستور کار خود قرار داده است در حالی که چنین اتهاماتی اقتصاد دنیا را نیز به مخاطره می اندازد.

لیو شویه جی از مرکز تحقیقات بانک ارتباطات چین می گوید: آمریکا با نامیدن چین به عنوان کشوری که عمدا ارز ملی‌اش را دستکاری می کند و ارزش آن را تغییر می دهد، بنزین روی آتش جنگ تجاری دو کشور می ریزد. او تاکید می کند که این موضوع می تواند شعله های درگیری اقتصادی و تجاری دو کشور را بیشتر کرده و آن را به اقتصاد جهانی سرایت دهد و بازارهای مالی را نیز به هم بریزد و نهایتا برای آمریکا هم گران تمام خواهد شد.

این کارشناس چینی ادامه می دهد: آمریکا در واقع به دنبال مداخله در بازارهای ارزی دنیا است و می خواهد به بهانه رویارویی با چین، نبض ارزی دنیا را در اختیار بگیرد.

پیش از این کارشناس، مقام‌های ژاپنی نیز تایید کرده بودند که آمریکا آنها را تحت فشار قرار داده است که در توافق تجارت آزاد دو کشور باید موضوع تسعیر ارز را مطرح کنند مبنی بر اینکه توکیو حق ندارد ارز خود را دستکاری کند. برای اینکه یک کشور به عنوان انحصارگر ارزی معرفی شود سه فاکتور اساسی وجود دارد مبنی بر اینکه باید مازاد تجاری اش در برابر کشور دیگر به 20 میلیارد دلار برسد، مازاد تجاری محاسبه شده فعلی‌اش بیش از 3 درصد از رشد تولید ناخالص داخلی باشد و تعمدا به دنبال مداخله یکجانبه در بازار تبادلات ارزی خارجی باشد.

اداره تبادلات ارزی چین گزارش کرده است که چین در ارتباط با این سه شاخص فقط واجد شرط اول است اما دو مورد دیگر با ساختار اقتصادی این کشور تطابق ندارد و برای همین آمریکا به‌سختی در مسیر برچسب زدن به چین به عنوان انحصار گر ارز در اشتباه است.

یی گانگ،  رییس بانک مرکزی چین می‌گوید ما هرگز به دنبال دسته بندی های ساختگی در بازارهای مالی و ارزی نبوده ایم و عمدا نرخ ارز ملی را تغییر نداده ایم و بازار خود درباره نوسانات تصمیم می گیرد.

وی افزود که یوان یک ارز ملی قوی است که دارای ثبات خوبی است و دولت چین لزومی نمی بیند که بخواهد آن را دستکاری کند و در زمینه تسعیر ارز نیز کار غیرقانونی انجام نداده است.