ستاره‌سوز!

فوتبالیست‌ شدن رویای مشترک بسیاری از نوجوان‌ها در ایران است. رویایی که هر سال بچه‌های کم‌ سن‌وسال را به مدارس فوتبال و برنامه‌های استعدادیابی در شهرهای مختلف می‌کشاند. از آن‌ جایی که بسیاری از این مدارس «استاندارد» نیستند و از آن‌ جایی که باشگاه‌های بزرگ در فوتبال ایران تمایل چندانی به داشتن «آکادمی» حرفه‌ای از خود نشان نمی‌دهند، تلویزیون فرصت را مغتنم شمرده و یک برنامه استعدادیابی برای فوتبالیست‌های نوجوان ترتیب داده است. چنین ایده‌ای در نگاه اول جذاب و مفید به نظر می‌رسد، اما به شرطی که در انتخاب مربیان نیز دقت لازم به خرج داده شود!

آریا طاری

از اولین روزهای شروع سال جدید، برنامه «ستاره ساز» به کنداکتور شبکه سوم اضافه شده است. برنامه‌ای که ابتدا با یک طرح استعدادیابی در نقاط مختلف ایران کلید خورد و سپس به یک استودیوی بزرگ و یک دکور خاص با امکانات نسبتا خوب رسید. مشابه چنین برنامه‌ای پیش‌تر در کشورهای دیگر نیز اجرا شده است. کره جنوبی چند سال قبل برنامه مشابهی تولید کرد و این برنامه در نهایت منجر به کشف یک استعداد ویژه شد. استعدادی که به محض درخشیدن در این شوی تلویزیونی، مورد توجه باشگاه‌های اروپایی قرار گرفت و در نهایت به یکی از پیشنهادها از اسپانیا پاسخ مثبت داد تا مسیر زندگی‌اش برای همیشه عوض شود. بدون تردید نوجوانانی که در برنامه ستاره‌ساز نیز حاضر هستند، در صورت رسیدن به مراحل پایانی مورد توجه باشگاه‌های لیگ برتری قرار می‌گیرند و این فرصت را به دست می‌آورند تا قراردادهایی برای «آینده» امضا کنند. این بازیکنان نوجوان همین حالا نیز در شهرهای محل سکونت‌شان به شهرت رسیده‌اند و حمایت تمام شهر را برای موفقیت در ستاره‌ساز پشت سر خودشان حس می‌کنند. تا اینجا همه چیز خوب و ایده‌آل به نظر می‌رسد اما آیا در انتخاب مربیان برای کار کردن با این فوتبالیست‌ها، دقت کافی صورت گرفته است؟ در بیست و هفتمین قسمت از این برنامه تلویزیونی، خداداد در اعتراض به یک صحنه خاص، عملا با برنامه «قهر» کرد و حرف‌های عجیب و غریبی را نیز به زبان آورد. او در ادامه برنامه به جای توجه نشان دادن به عملکرد بازیکن‌ها، سرگرم کار با تلفن همراهش بود و در نهایت با فیروز کریمی نیز درگیری لفظی پیدا کرد. به نظر می‌رسید سازندگان برنامه باید از پخش چنین تصاویری خودداری می‌کردند اما آنها برای جذاب‌تر و خبرسازتر شدن برنامه، همه چیز را با جزئیات روی آنتن بردند. در چنین شرایطی، عملکرد بچه‌ها به طور کامل تحت تاثیر قرار گرفت و آنها نتوانستند در میدان مسابقه، مثل همیشه ظاهر شوند. «اعتراض» عادت همیشگی خداداد عزیزی در همه این سال‌ها بوده است اما بد نیست از او بپرسیم که اساسا هدف چنین برنامه‌ای چیست؟ پرورش استعدادهای نوجوان یا برنده‌ شدن یک بازیکن و سربلند شدن یک مربی خاص؟

به نظر می‌رسد در انتخاب داورها برای این برنامه تلویزیونی با موضوع استعدادیابی، تنها جذابیت‌های رسانه‌ای آنها در نظر گرفته شده است. فیروز کریمی با شوخی‌هایش شناخته می‌شود، خداداد عزیزی همیشه مصاحبه‌های جالبی انجام داده، مجتبی جباری محبوبیت بسیار زیادی در بین هواداران استقلال دارد و ادموند بزیک با سابقه بازی در پرسپولیس، در بین هواداران این باشگاه محبوب به شمار می‌رود. با این وجود آنها چقدر می‌توانند روی مسائل اخلاقی بازیکنان زیر نظرشان کار کنند و الگوی خوبی برای آنها باشند؟ فیروز کریمی همان مردی است که در پایان یکی از مسابقه‌های لیگ برتر ایران، حاضر به دست دادن با بازیکن خارجی حریف نشد و یک عبارت زشت نژادپرستانه را برای او به کار برد. همین اتفاق به تنهایی، می‌تواند یک مربی فوتبال در قاره اروپا را با محرومیتی بسیار شدید و طولانی مواجه کند اما در ایران برخورد خاصی با فیروز کریمی صورت نگرفت. خداداد عزیزی در دوران بازی، حواشی متعددی داشت و چندین بار با مربیانش درگیر شد. 

خداداد به عنوان مربی نیز ماجراهایی عجیب شبیه بیرون کشیدن یک بازیکن برای 10 نفره کردن تیم خودی و البته کتک کاری با خبرنگارها را داشته است. درست همان‌طور که مجتبی جباری نیز با وجود کیفیت فوق‌العاده فنی‌اش در زمین فوتبال، رفتارهایی چندان حرفه‌ای را از خودش به نمایش نگذاشت

آیا نوجوانان فوتبالیست باید از چهره‌ای تبعیت کنند که خودش به عنوان فوتبالیست، از مربیانش حساب نبرده است؟ خداداد به عنوان مربی نیز ماجراهایی عجیب شبیه بیرون کشیدن یک بازیکن برای 10 نفره کردن تیم خودی و البته کتک کاری با خبرنگارها را داشته است. درست همان‌طور که مجتبی جباری نیز با وجود کیفیت فوق‌العاده فنی‌اش در زمین فوتبال، رفتارهایی چندان حرفه‌ای را از خودش به نمایش نگذاشت. مجتبی در همه جلسه‌های تمرینی بدنسازی پیش‌فصل تیم‌هایش غایب بود و بارها با مربیانش به اختلاف نظر رسید. مرد شماره هشت سابق استقلال چند ماه پس از امضای قرارداد با سپاهان، ناگهان این تیم را به حال خودش رها کرد و مشغول پرداختن به رستورانش در تهران شد! آیا او با این میزان از «انگیزه» مربی خوبی برای فوتبالیست‌های کم سن‌وسال خواهد بود؟

البته که هدفِ ساخت برنامه‌ای مثل ستاره‌ساز، در درجه اول تولید یک محصول جذاب و حتی جنجالی رسانه‌ای است و معرفی استعدادهای فوتبال، در درجه دوم اولویت‌های برنامه قرار دارد اما با این وجود بد نیست سازندگان این برنامه حداقل برای فصل‌های بعدی، حساسیت بیشتری روی انتخاب داورها نشان بدهند و از چهره‌های خوش‌نام‌تر و خوش‌اخلاق‌تری بهره ببرند. استعدادهایی که از شهرهای مختلف ایران کنار هم جمع شده‌اند، سزاوار آموزش دیدن در شرایط  بهتری هستند. نه کار کردن زیر درست مربیانی که به جز خودشان، به چیز دیگری فکر نمی‌کنند!