برانکو ایوانکوویچ؛ پرافتخارترین مربی خارجی تاریخ لیگ
مردی برای (قهرمانی) تمام فصول!
آریا رهنورد
حالا دیگر رقابتهای لیگ برتر برای پرسپولیس، به قبل و بعد از برانکو ایوانکوویچ تقسیم میشود. مردی که «برنده بودن» و «جام گرفتن» را از معجزه و حماسه، به «عادت» پرسپولیسیها تبدیل کرد. قرمزها برای اولین بار در تمام تاریخشان، قهرمان سه دوره متوالی لیگ فوتبال ایران شدند. افتخاری که با هیچ نسل و هیچ دورانی به دست نیامده بود. درست مثل رسیدن به فینال لیگ قهرمانان آسیا، که آن هم برای اولین بار در دوران پروفسور اتفاق افتاد. برانکو، حالا پرافتخارترین مربی خارجی تاریخ رقابتهای لیگ در فوتبال ایران به شمار میرود.
برانکو ایوانکوویچ در لیگ برتر چهاردهم در شرایطی سرمربی سرخپوشان شد که این تیم در طول فصل دو بار مربیاش را تغییر داده بود و در اوج حاشیه و تنش قرار داشت. واضح بود که این تیم حتی با بردن بسیاری از بازیها تا پایان فصل، شانسی برای قهرمانی و حتی رسیدن به سهمیه آسیا نخواهد داشت. مرد کروات در بازگشت به فوتبال ایران پس از 9 سال، پروژه بسیار سختی را آغاز کرده بود و به خوبی میدانست که پرسپولیس را در مقطع خوبی تحویل نگرفته است. این تیم پس از یک شروع ناامیدکننده در لیگ برتر پانزدهم، به آخرین رده جدول چسبید. آن روزها حتی صحبت از احتمال برکناری برانکو نیز به میان آمد اما مدیران باشگاه در نهایت تصمیم گرفتند به حمایتشان از این مربی ادامه بدهند. قعرنشینی پرسپولیس برای مدتی، سوژه هواداران رقیب بود اما قرمزها در کنار هم، به روزهای هولناک پشت کردند و دوباره اوج گرفتند. این تیم با وجود همه دردسرها، در نهایت روی سکوی دوم لیگ برتر پانزدهم ایستاد اما به جای جشن گرفتن و لبخند زدن، آزادی را با «اشک» ترک کرد. شاید این، تفاوت بزرگ پرسپولیس برانکو با بسیاری از تیمها باشد. آنها برای دوم شدن در هیچ جامی جشن نمیگیرند و به جز ایستادن روی سکوی اول، با هیچ چیز دیگری راضی نمیشوند. برانکو تیمی ساخته که همیشه چیز بیشتری میخواهد و همواره به دنبال انگیزه تازهای برای موفقیت میگردد. پرسپولیس در دو فصل گذشته، با اقتدار قهرمانی لیگ را به دست آورد. آنها عملا هیجان رقابتها را از بین برده بودند و از مدتها پیش از پایان لیگ، قهرمانیشان قطعی به نظر میرسید. در لیگ برتر هجدهم اما دوباره رقابت بین تیمهای مدعی زنده شد. تراکتورسازی، گرانقیمتترین تیم ممکن را بست و همه کاپیتانهای تیم ملی را به خدمت گرفت. سپاهان با بازگشت امیر قلعهنویی، مدعی شد. استقلال با شفر و خریدهای خارجی، تنها با قهرمانی راضی میشد و پدیده نیز با نمایشهای خوبش در زمین، تیم خطرناکی به نظر میرسید. شاید در این فصل، پرسپولیس در هیچ فاکتوری از رقبا برتر نبود. آنها بهترین خط حمله لیگ را در اختیار نداشتند، بهترین خط دفاعی لیگ را در اختیار نداشتند، بهترین گلزن و بهترین پاسور لیگ را در اختیار نداشتند اما از همه رقبا «تیمتر» بودند و بیشتر از هر حریف دیگری، امتیاز گرفتند.
پرسپولیس در 14 فصل بدون برانکو، تنها دو بار قهرمان رقابتهای لیگ برتر شد و در چهار فصل با این مربی، سه بار این عنوان را از آن خود کرد. در واقع دوران برانکو به تنهایی از همه سالهای دیگر پرسپولیس در لیگ برتر موفقیتآمیزتر بوده است. تیم مرد کروات در سه فصل گذشته، 90 بازی کرده و 191 امتیاز به دست آورده است. میانگین 2/12 امتیاز برای هر بازی در این سه فصل، آنها را سزاوار رسیدن به هتتریک قهرمانی نشان میدهد. پرسپولیس با پروفسور دو بار قهرمان سوپرجام شده، دو بار در نیمهنهایی و یک بار در فینال لیگ قهرمانان آسیا حاضر بوده و پنج بار نیز دربیها را برده است. این آمار، حیرتانگیز و فراموشنشدنی به نظر میرسد. از زمان شروع «جام منطقهای» در سال 1349، هیچوقت یک مربی خارجی نتوانسته قهرمان سه دوره رقابتهای لیگ شود. رایکوف دو بار با تاج و آلن راجرز با پرسپولیس دو بار جام منطقهای را فتح کردند. در جام آزادگان نیز تنها یک مربی خارجی قهرمان وجود داشت. استانکو پوکله پوویچ در سالهای 74 و 75 تیمش را قهرمان این تورنمنت کرد و یک پرسپولیس رویایی برای هوادارها ساخت. در لیگ برتر نیز ملادن فرانچیچ و زلاتکو کرانچار هر کدام یک بار قهرمان شدهاند و حالا برانکو با سه قهرمانی، بالاتر از استانکو، راجرز و رایکوف، موفقترین مربی خارجی تاریخ فوتبال ایران محسوب میشود. او اولین مردی است که در طول تاریخ توانسته پرسپولیس را به سه قهرمانی متوالی در رقابتهای لیگ برساند. در تاریخ لیگ برتر و جام آزادگان، تنها مربیان «کروات» در بین خارجیهای فوتبال ایران موفق نشان دادند و حالا برانکو در میان همه خارجیها، بهترین عملکرد را داشته است.
سختکوشی، تسلیمناپذیری و سماجت بردن جامهای قهرمانی، مهمترین ویژگیهای مرد اول این روزهای پرسپولیس هستند. آنهایی که تصور میکنند با این قهرمانی، انگیزه پرسپولیسیها برای رسیدن به موفقیتهای بعدی از بین رفته، هنوز برانکو را به خوبی نمیشناسند. البته که همه دورانهای طلایی یک روز به پایان میرسند اما تیم برانکو، هنوز میخواهد دست به کارهای بزرگتری بزند و تاریخ را بیشتر از همیشه به بازی بگیرد.
دیدگاه تان را بنویسید