تلاش دوجانبه

 آریا طاری

راه هموار صعود

همان‌طور که اشاره شد، تیم ملی فوتبال ایران کار سختی برای صعود به جام جهانی پیش رو ندارد. این تیم در مسیر کسب سهمیه در گروه A مرحله سوم انتخابی این مسابقات در قاره آسیا با تیم‌های ازبکستان، قطر، امارات، کره‌شمالی و قرقیزستان همگروه است و با 13 امتیاز در صدر جدول این گروه قرار دارد. اختلاف امتیازی که ایران و ازبکستان با تیم‌های سوم و چهارم گروه یعنی قطر و امارات دارند، راه را برای‌شان هموار کرده است. چراکه از هر سه گروهی که در انتخابی قاره آسیا رقابت می‌کنند، دو تیم اول جواز حضور در جام جهانی را به دست می‌آوند و تیم‌های سوم باید در پلی‌آف، شانس حضور خود را در جام جهانی امتحان کنند.

تلاش برای سید دوم

جام جهانی 2026 نیز در 12 گروه چهار تیمی برگزار می‌شود که از هر گروه دو تیم راهی مرحله بعدی می‌شوند. سه تیم آمریکا، کانادا و مکزیک هم که میزبان این مسابقات هستند، هم جواز صعود به دور بعد را کسب کرده‌اند و هم در سید نخست قرار خواهند گرفت. به این ترتیب در صورتی که ۹ تیم نخست رنکینگ فیفا بتوانند راهی جام جهانی شوند در سید اول قرار خواهند گرفت و تیم‌های دهم تا بیست‌و‌یکم رنکینگ هم در سید دوم حضور خواهند داشت. اما از آنجا که در حال حاضر، مکزیک در رده شانزدهم و آمریکا در رده هجدهم جهان قرار دارند (و اگر تا آغاز مسابقات در همین حد فاصل دهم تا بیست و یکم باقی بمانند) تیم‌های بیست و دوم و بیست و سوم هم این فرصت را خواهند داشت که یکی از تیم‌های سید دوم در گروه‌بندی جام جهانی باشند.

تیم‌های بیست‌وچهارم تا سی‌وپنجم رنکینگ هم به سید سوم می‌روند و تیم‌های سی‌وششم تا چهل‌و‌هشتم هم در سید چهارم قرار می‌گیرند. اما با توجه به اینکه کانادا در رده سی‌وپنجم قرار دارد و به دلیل میزبانی‌اش به سید اول می‌رود، تیم چهل هشتم رنکینگ فیفا هم در سید چهارم حضور خواهد داشت. ناگفته نماند تمام این معادلات در صورتی است که تیم‌های اول تا چهل‌وهشتم به جام جهانی صعود کنند. در غیر این صورت تیم‌هایی با رنکینگ بالاتر در سیدهای متناسب با رنکینگ خود قرار خواهند گرفت. 

درنهایت تیم ملی ایران در صورتی که بتواند رده نوزدهم را برای خود حفظ کند و با این شرایط راهی جام جهانی شود، به سید دوم می‌رود و می‌تواند گروهی راحت‌تر را به دست بیاورد. موضوعی که می‌تواند زمینه‌ساز نخستین صعود تیم ملی از مرحله گروهی 

جام جهانی شود. 

دفاعی که نیاز به ترمیم دارد

تیم ملی ایران برای اینکه نخستین صعودش در جام جهانی را تجربه کند، باید از همین حالا نقاط ضعفش را به نقاط قوت تبدیل کند. درواقع بعد از نمایش ایران مقابل کره‌شمالی برخی نگرانی‌ها درباره ساختار دفاعی تیم ملی شدت گرفت. ایران پیش از شروع هفته پنجم دور سوم مقدماتی جام جهانی، در کنار ژاپن عنوان بهترین خط دفاعی رقابت‌ها را در دست داشت و انتظار می‌رفت این عنوان در دیدار با کره‌شمالی که شانس کمی برای صعود دارد هم حفظ شود. اما برخلاف تصورات، شاگردان قلعه‌نویی نمایشی دور از انتظار در فاز دفاعی داشتند و برای اولین بار دو گل در یک مسابقه از حریف آسیایی شرقی خود دریافت کردند. درواقع باید گفت تیم ملی خوش‌شانس بود که در این دیدار سه امتیاز کامل را توانست به دست بیاورد! 

قلعه‌نویی پیش از جام جهانی باید برای بازی با قرقیزستان چاره‌ای اساسی بیندیشد. او در سه بازی اخیر تیم ملی به زوج شجاع خلیل‌زاده در کنار علی نعمتی میدان داده و در پست دفاع راست‌وچپ هم بازیکنانی نظیر صالح حردانی، آریا یوسفی، میلاد محمدی و امید نورافکن را به میدان فرستاد. شاید اگر محمدحسین کنعانی‌زادگان مصدوم نمی‌شد، انتقادات به قلعه‌نویی در این حد نبود. او اما بعد از اخراج شجاع مقابل کره‌شمالی راهی زمین شد تا دفاع را مستحکم‌تر کند. به نظر می‌رسد با وجود اینکه مصدومیت مدافع پرسپولیسی تیم ملی کاملا برطرف نشده، در بازی با قرقیزستان او گزینه اصلی جانشینی شجاع باشد. 

تیم ملی ایران برای اینکه نخستین صعودش در جام جهانی را تجربه کند، باید از همین حالا نقاط ضعفش را به نقاط قوت تبدیل کند. درواقع بعد از نمایش ایران مقابل کره‌شمالی برخی نگرانی‌ها درباره ساختار دفاعی تیم ملی شدت گرفت که انتظار می‌رود در دیدار بعدی مقابل قرقیزستان برطرف شوند

البته تیم ملی دو مدافع جوان هم دارد که هنوز قلعه‌نویی به آنها اعتماد نکرده است. با توجه به عملکرد پرنوسان علی نعمتی مقابل کره‌شمالی، احتمال نیمکت‌نشینی او وجود دارد که در صورت تحقق این موضوع، حزباوی و زارع، به گزینه‌های اصلی حضور در قلب خط دفاعی تیم ملی تبدیل خواهند شد. البته بازیکنانی نظیر روزبه چشمی و محمد قربانی هم توانایی بازی در پست دفاعی میانی را دارند اما بعید به نظر می‌رسد که قلعه‌نویی بخواهد برای جدال با حریفی چون قرقیزستان به سراغ استفاده از بازیکن غیرتخصصی در پست دفاع میانی برود. 

درنهایت آریا یوسفی هم نتوانست از فرصتی که به دست آورده به خوبی استفاده کند. او که به عنوان جانشین صالح حردانی مقابل کره‌شمالی به میدان رفت، رضایت‌ها را جلب نکرد تا احتمال بازگشت صالح در دیدار مقابل قرقیزستان بیشتر از آریا باشد. حتی جایگاه میلاد محمدی هم در ترکیب تیم ملی در خطر است و گفته می‌شود امیر قلعه‌نویی چندان از نمایش او برابر کره‌شمالی راضی نیست؛ هرچند که محمدی در دقایق پایانی جای خود را در پست دفاع چپ به امید نورافکن داد و در فاز تهاجمی به میدان رفت. در هر حال احتمال نیمکت‌نشینی محمدی و حضور نورافکن در ترکیب اصلی وجود دارد که در این‌صورت هر چهار عنصر ترکیب ایران مقابل کره‌شمالی برابر قرقیزستان تغییر خواهد کرد! تمام این تصمیمات نه‌تنها برای دیدار تیم ملی مقابل قرقیزستان اهمیت دارد، بلکه کادر فنی را به ترکیب اصلی در جام جهانی هم نزدیک‌تر می‌کند. ژنرال باید حالا که تیمش در منطقه امن صعود قرار دارد، تمام آزمون و خطاهایش را انجام بدهد تا در جام جهانی، نگرانی باید بازیکنانی که به میدان می‌روند، وجود نداشته باشد.