آریا طاری

ایران و ازبکستان یکی از مهم‌ترین دیدارهای هفته سوم از دور سوم انتخابی جام جهانی 2026 در منطقه آسیا را برگزار کردند. دو تیمی که از مدعی‌های اصلی گروه خود در رسیدن به سهمیه جام جهانی هستند و برای صدرنشینی در گروه مقابل هم قرار گرفتند. ازبک‌ها پیش از شروع این دیدار کری‌های زیادی خواندند و همین باعث شده بود که حساسیت این تقابل دوچندان شود. درنهایت آنها در روزی که ایران می‌توانست عملکردی به مراتب بهتر داشته باشد، نتوانستند سه امتیاز کامل را به جیب بزنند و باز هم در خانه رنگ پیروزی را ندیدند. 

ازبکستان در دور دوم انتخابی هم با ایران همگروه بود و دو دیدار رفت‌ و برگشت هم با نتیجه تساوی به پایان رسید. آنها در دور سوم کره‌شمالی را با یک گل شکست دادند و در بازی دوم سه بر دو از قرقیزستان عبور کردند.اما ایران قرقیزستان و امارات را با یک گل شکست داد تا ازبک‌ها به واسطه گل زده بهتر، در صدر گروه نخست ایستادند. 

تغییرات ژنرال مقابل ازبکستان

امیر قلعه‌نویی در دیدار با ازبکستان تغییرات قابل توجهی را در ترکیب تیم ملی ایجاد کرد. او در قلب خط دفاعی علی نعمتی را به جای محمدحسین کنعانی‌زادگان به زمین فرستاد و به جای مهدی قایدی که در دیدار با امارات یکی از بهترین بازیکنان ایران بود و گل برتری تیم ملی را هم به ثمر رسانده بود، به محمد محبی فرصت بازی داد. همچنین امید نورافکن و سردار آزمون هم نیمکت‌نشین شدند. محمد دانشگر، ابوالفضل جلالی، محمدمهدی زارع و مهدی ترابی از لیست تیم ملی برای دیدار مقابل ازبکستانخط خورده بودند! 

با کری‌خوانی‌های ازبک‌ها و پاسخ سردار آزمون در نشست خبری، انتظار می‌رفت که یک نبرد پر برخورد و پرگل را در تاشکند شاهد باشیم. دو تیم اما در نیمه اول بازی نزدیک و کم‌اتفاقی را پشت سر گذاشتند و خبری از تهدید دروازه‌ها نبود. در نیمه نخست حتی یک شوت در چارچوب هم ثبت نشد تا دو تیم با نتیجه مساوی بدون گل به رختکن بروند

کم‌خطرها و پنالتی سوخته

با کری‌خوانی‌های ازبک‌ها و پاسخ سردار آزمون در نشست خبری، انتظار می‌رفت که یک نبرد پر برخورد و پرگل را در تاشکند شاهد باشیم. دو تیم اما در نیمه اول بازی نزدیک و کم‌اتفاقی را پشت سر گذاشتند و خبری از تهدید دروازه‌ها نبود. در نیمه نخست حتی یک شوت در چارچوب هم ثبت نشد تا دو تیم با نتیجه مساوی بدون گل به رختکن بروند. 

ازبک‌ها در نیمه دوم عملکرد بهتری داشتند و سعی داشتند با پاس‌کاری‌های متعدد روی دروازه ایران موقعیت ایجاد کنند. اولین اتفاق مهم این دیدار در دقیقه 56 رخ داد. جایی که صالح حردانی با تکلی بی‌محابا روی پای الدور شومورودوف رفت و در بررسی صحنه به کمک VAR با کارت قرمز داور روبه‌رو شد و تیم ملی را به چالش کشید. با اخراج صالح، ابتدا سامان قدوس و در ادامه میلاد محمدی به پست دفاع راست رفتند. در این بین سامان قدوس هم کارت زرد گرفت تا هم با دو اخطاره‌شدن، دیدار با قطر را از دست بدهد و هم بار دیگر معادلات ترکیب تیم ملی تغییر کند. به این ترتیب که مهدی طارمی برای پوشش جای قدوس به مرکز زمین آمد تا از قدرت خط حمله به نوعی کم شود. حردانی در حالی به تیم ملی دعوت شد که پیش از این رامین رضاییان در این پست به میدان می‌رفت اما با وجود اینکه روزهای درخشانی را در ترکیب استقلال سپری می‌کند، جایی در فهرست دعوت‌شدگان به تیم ملی نداشت. ایران در نیمه دوم چند موقعیت گلزنی داشت که هیچ‌کدام‌شان راهی به دروازه ازبکستان پیدا نکرد. در دقایق اضافه نیمه دوم عبدوکودیر خوسانوف مرتکب خطای هند شد که داور ابتدا نقطه پنالتی را برای ایران نشان اما بعد از بررسی صحنه به کمک VAR، از تصمیم خود برگشت تا فرصت عالی پیروزی ایران از دست برود و بازی با تساوی بدون گل دنبال شود. به این ترتیب حسرت ازبکستان برای پیروزی خانگی مقابل ایران بعد از 12 سال ادامه پیدا کرد و آنها کماکان به لطف گل زده بیشتر، با هفت امتیاز در صدر گروه نخست ماندند. تیم ملی ایران هم با پذیرش دومین تساوی بدون گل پیاپی مقابل ازبکستان، برای هفتمین بازی متوالی بعد از شکست مقابل قطر در جام ملت‌های آسیا 2023، شکست‌ناپذیر ماند و در رتبه دوم گروه موقعیت خود را حفظ کرد. 

نمره قبولی خط دفاع

با وجود اینکه ایران و ازبکستان بازی باکیفیت و جذابی را ارائه نکردند اما تیم ملی‌ چند اتفاق مثبت را هم در پایان این دیدار ثبت کرد. اول اینکه تیم ملی در سه دیداری که در دور سوم برگزار کرده‌اند هیچ گلی از قرقیزستان، امارات و ازبکستان دریافت نکرده‌اند. همچنین در روزی که کنعانی‌زادگان غیبت داشت، زوج شجاع خلیل‌زاده و علی نعمتی و جلوتر از آن ساختار خط دفاعی تیم ملی خروجی استانداردی داشت. البته ازبک‌ها هم با احتیاط زیادی بازی می‌کردند و با وجود پرس سنگین خط دفاعی ایران، حملات همه‌جانبه‌ای را ترتیب ندادند. 

علی نعمتی در حالی نمره قبولی را گرفت که دعوت‌شدنش به تیم ملی برای خیلی‌ها قابل باور نبود. نعمتی که در ابتدای بازی تحت تاثیر جو ورزشگاه بود، رفته‌رفته در بازی جا افتاد و کارش را بدون اشتباه پیش برد. او جزو معدود تغییرات امیر قلعه‌نویی بود که جواب داد و نمایش مثبتی داشت.

ضعیف در فاز تهاجمی

برخلاف خط دفاع، خط حمله تیم ملی بسیار دور از انتظار ظاهر شد. در این دیدار سردار آزمون و مهدی طارمی بار دیگر زوج خط حمله تیم ملی را تشکیل دادند اما این تغییر گلی را برای تیم ملی به همراه نداشت. احتمالا مهم‌ترین شانس خلق شده همان ضربه سر سعید عزت‌اللهی از روی یک ضربه ایستگاهی طی دقایق پایانی بود. 10 نفره شدن تیم امیر قلعه‌نویی تا حد زیادی برنامه‌های احتمالی تیم در نیمه دوم را تحت تاثیر قرار داد اما نمایش نیمه نخست نشان‌دهنده مسائل زیادی بود. در پایان این مسابقه، ایران با دو گل زده بعد از کویت و فلسطین در رده سوم ضعیف‌ترین خط حمله‌های مسابقات قرار گرفت. 

در روزی که کنعانی‌زادگان غیبت داشت، زوج شجاع خلیل‌زاده و علی نعمتی و جلوتر از آن ساختار خط دفاعی تیم ملی خروجی استانداردی داشت. البته ازبک‌ها هم با احتیاط زیادی بازی می‌کردند و با وجود پرس سنگین خط دفاعی ایران، حملات همه‌جانبه‌ای را ترتیب ندادند

محبی و جهانبخش آماده نبودند

محمد محبی و علیرضا جهانبخش دو بازیکنی بودند که انتظار بیشتری از آنها می‌رفت. محبی که در روستوف بازی می‌کند و بازیکن مورد علاقه ژنرال هم هست، با پایان دوران مصدومیتش به اردوی تیم ملی دعوت شد و خیلی زود هم راهی ترکیب اصلی شد. اما مشخص بود که این ستاره بوشهری از آمادگی دور است. علیرضا جهانبخش هم که یکی از بی‌حاشیه‌ترین فوتبالیست‌های ایران است، با وجود اینکه مدت‌هاست تیم ندارد، هنوز اعتماد کادر فنی را پشت خود می‌بیند. او البته مقابل ازبکستان عملکرد پرانتقادی داشت و تعداد پاس‌های اشتباهش از حد استاندارد فراتر رفت و بارها با اشتباهاتش، تیم را تحت فشار نگه داشت و یا نتوانست پرس ازبک‌ها را با تصمیمی درست در هم بشکند.

هت‌تریک تساوی 

ایران و ازبکستان در تقابل پنجشنبه‌شب برای سومین بازی متوالی به نتیجه تساوی رسیدند تا تیم ملی برای اولین بار در تاریخ، در تقابل با تیمی به سه تساوی متوالی دست پیدا کند. پیش از این تیم ملی بارها دو تساوی متوالی را مقابل تیم‌های مختلف تجربه کرده بود. استرالیا، اردن، آذربایجان، بحرین، تایلند، سوریه، ژاپن، عربستان، قطر، کره‌جنوبی و کویت تعدادی از تیم‌هایی هستند که دبل تساوی مقابل آنها ثبت شده است. 

البته که انتظار می‌رفت تیم ملی به روند خوبش در ازبکستان برگردد. ایران بعد از شکست در انتخابی جام جهانی 2014، یکی از بهترین آمارهایش را مقابل ازبکستان به دست آورده است اما روند بردهای ایران برابر این تیم در مرحله رفت دور قبل متوقف شد و حالا تیم ملی پس از یک روند طولانی پیروزی، به طولانی‌ترین روند تساوی تاریخ خود رسیده است. هرچند به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، تساوی در خانه ازبکستان و کسب یک امتیاز هم نتیجه خوبی به حساب می‌آید. 

کارت قرمز؛ آشنا برای ایران

شاید اگر صالح حردانی با کارت قرمزی که از داور دریافت کرد، تیم ملی را 10 نفره نمی‌کرد، تیم ملی با نتیجه مطلوب‌تری تاشکند را ترک می‌کرد. اما این کارت قرمز اتفاق غریبی برای تیم ملی نیست. تیم قلعه‌نویی طی دیدارهای اخیر بارها 10 نفره شدن را تجربه کرده و در 22 بازی گذشته خود چهار بار با کارت قرمز جریمه شده است.  

قبل از حردانی، این شجاع خلیل‌زاده بود که در نیمه‌نهایی جام ملت‌های آسیا 2023 که ایران جدالی سخت و نفس‌گیر با قطر داشت، تیم را 10 نفره کرد و شاهد صعود قطر به فینال رقابت‌ها بود. ایران در مرحله یک‌هشتم‌ نهایی جام ملت‌های آسیا هم با اخراج مهدی طارمی مقابل سوریه 10 نفره شد. تیم ملی دو بار هو مقابل ازبکستان ۱۰ نفره شده و در فینال تورنمنت کافا، محمدحسین کنعانی‌زادگان با دریافت کارت قرمز جریمه شد. 

مسابقه‌های دشوار خارج از خانه

زمانی که مشخص شد تیم ملی در دور سوم در چه گروهی قرار گرفته، ازبکستان و قطر و امارات به عنوان جدی‌ترین رقبای ایران شناخته شدند. حالا در پایان هفته سوم ایران دو مسابقه دشوار خارج از خانه‌اش را پشت سر گذاشته و درمجموع عملکرد بدی نداشته است. ایران در حالی که باید در تاریخ 24 مهرماه در خانه از قطر میزبانی می‌کرد، با چالش سلب امتیاز میزبانی روبه‌رو شد و باید در دوبی به استقبال این دیدار برود. اگر شرایط به همین منوال ادامه پیدا کند، این احتمال وجود دارد که در دور برگشت نتوانیم از امتیاز میزبانی برابر امارات و ازبکستان هم استفاده کنیم.