سعید طالبی چابک 

لید: پایان یورو 2024  با همان هپی‌اندینگ از نیمه‌های راه قابل حدس رقم خورد تا فوتبال روی عدالت‌خواه خود را نشان دهد و عصاره درخشان لالیگا با رهبری دلوفئونته، بر بام اروپا بنشیند. 

اسپانیا با ارائه عملکردی تهاجمی و قابل تحسین برای چهارمین بار قهرمان جام ملت‌های اروپا شد تا حسرت ۵۸ ساله تیم ملی انگلیس برای فتح یک جام معتبر حداقل دو سال دیگر تمدید شود. شاگردان لوئیس دلافوئنته به محض آغاز نیمه دوم به گل نخست دست یافتند. برتری لاروخا در دقیقه ۷۳ و با شلیک راه دور پالمر از بین رفت اما در نهایت میکل اویارسابال، تعویض طلایی دلافوئنته با قطع توپ استادانه خود در دقیقه ۸۶ قهرمان جام را تعیین کرد و به امیدهای ساوت‌گیت برای قهرمانی اروپا بعد از هشت سال رنج و زحمت بی وقفه پایان داد.

دلافوئنته به خاص‌ترین شکل ممکن سه‌گانه اروپایی خود را به همراه لاروخا تکمیل کرد. او در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۹ با همان نسلی که یکشنبه‌شب طلای یورو را به گردن آویخت، قهرمانی جام ملت‌های زیر ۱۹ سال و زیر ۲۱ سال اروپا را جشن گرفت

امید تنها سرمایه انگلیس برای مسابقه نهایی یورو ۲۰۲۴ بود. اسپانیا کاملا جریان بازی را تحت سلطه خود گرفت و در اوج شایستگی جام آنری دلونی را تصاحب کرد تا دست انگلیس برای دومین دوره متوالی در آستانه قهرمانی و در مسابقه نهایی از جام خالی بماند. سه‌شیرها به آمار عجیب حضور در ۴۵ مسابقه جام ملت‌های اروپا بدون حتی یک قهرمانی دست یافتند و حالا باید برای قهرمانی خانگی در دوره بعدی این رقابت‌ها نقشه بکشند؛ یورو ۲۰۲۸ با میزبانی مشترک جمهوری ایرلند و انگلیس برگزار می‌شود. اسپانیای ۲۰۲۴ در بیشتر بازی‌ها تمایل چندانی به حفظ مالکیت توپ نداشت و به ایجاد حملات پرسرعت تکیه می‌کرد اما عملکرد ضعیف انگلیس باعث شد ماتادورها در ۱۵ دقیقه ابتدایی ۷۵ درصد مالکیت توپ را در اختیار داشته باشند.

انگلیس تنها تا پایان نیمه اول و به لطف رویکرد محتاطانه حریف و به آب و آتش نزدن جوانان لاروخا در بازی دوام آورد. انگلیس ۴۵ دقیقه نخست را با یک شوت در چارچوب در وقت‌های تلف‌شده توسط فیل فودن و تنها ۱۶ پاس در یک‌سوم دفاعی حریف به پایان برد اما تیم ملی اسپانیا آمار ۷۳ پاس در محدوده دفاعی رقیب را به ثبت رساند. شاگردان ساوت‌گیت با تنها صد پاس سالم در ۴۵ دقیقه به رختکن برگشتند؛ کمتر از نیمه اول هر مسابقه دیگر این تیم در هر جام معتبر برگزار شده بعد از یورو ۲۰۰۰. آخرین بار در مصاف با آلمان و در نخستین جام معتبر هزاره جدید، انگلیس نیمه اول را با ۹۶ پاس سالم به انتها رساند. بخش بزرگی از سلطه اسپانیا بر جریان توپ حاصل تلاش‌های رودری بود. هافبک دفاعی منچسترسیتی در ابتدای نیمه دوم جای خود را به مارتین زوبیمندی داد اما در نهایت بهترین بازیکن یورو ۲۰۲۴ نام گرفت.

فینال یورو 2024 به وضوح می‌تواند آخرین حضور گرت ساوت‌گیت روی نیمکت تیم ملی انگلیس باشد و در این صورت دوران سرمربیگری او با تیمی پرامید و پرستاره که همواره در یک قدمی خط پایان پرچم تسلیم بلند می‌کرد، به خاطر آورده خواهد شد

وقتی نیکو ویلیامز در ثانیه ۶۹ نیمه دوم اسپانیا را پیش انداخت، شاگردان ساوت‌گیت تنها یک پاس سالم دیگر به آمار خود اضافه کرده بودند. پاس منجر به این گل زیبا را لامینه یامال به نام خود ثبت کرد تا به آمار درخشان چهار پاس گل در این جام برسد. حداقل از یورو ۸۰ به بعد، هیچ بازیکن دیگری از مرز چهار پاس گل در یک دوره خاص جام ملت‌های اروپا عبور نکرده است. هر دو بال کناری تیم ملی اسپانیا جام فوق‌العاده‌ای را پشت سر گذاشتند و نیکو ویلیامز تنها دو روز بعد از جشن تولد ۲۲ سالگی به دومین بازیکن جوان گلزن در فینال ادوار جام ملت‌های اروپا تبدیل شد؛ ستاره اتلتیک بیلبائو تنها پیترو آناستازی را در این آمار بالای سر خود می‌بیند. بازیکن تیم ملی ایتالیا در دیدار نهایی یورو ۶۸ با ۲۰ سال و ۶۴ روز سن به میدان رفته بود.

حملات و موقعیت‌های اسپانیا که یامال در قلب آنها حضور داشت، با درخشش پیکفورد از بین رفت و ساوت‌گیت مانند مسابقه نیمه‌نهایی با تعویض‌های خود حال و هوا و ضرباهنگ بازی را تغییر داد. کول پالمر در دقیقه ۷۰ به زمین آمد و تنها به دو دقیقه و ۲۲ ثانیه زمان برای به ثمر رساندن گل تساوی‌بخش احتیاج داشت. گلی که با توجه به جریان مسابقه هیچ‌‌کس انتظار آن را نمی‌کشید، با بغل‌پای پرقدرت بهترین بازیکن چلسی در فصل گذشته از پشت محوطه جریمه به ثمر رسید. انگلیس به جای ادامه حملات و استفاده از آشفتگی روانی حریف به دفاع لاک‌پشتی روی آورد. ساوت‌گیت همیشه به دلیل ترس و دفاع بعد از رسیدن به گل مورد انتقاد قرار داشت و این موضوع حداقل در فینال یورو 2024 کاملا محرز جلوه کرد. اسپانیا بار دیگر نبض بازی را در اختیار گرفت و فرصت‌طلبی میکل اویارسابال روی پاس مارک کوکوریا به گل پیروزی‌بخش ماتادورها انجامید. جان استونز در صحنه گل 

آفساید را پر کرد.

این مسابقه به وضوح می‌تواند آخرین حضور گرت ساوت‌گیت روی نیمکت تیم ملی انگلیس باشد و در این صورت دوران سرمربیگری او با تیمی پرامید و پرستاره که همواره در یک قدمی خط پایان پرچم تسلیم بلند می‌کرد، به خاطر آورده خواهد شد. او طی هشت سال گذشته به کمک ستاره‌های نسل جدید سه شیرها حال ‌و هوای تیم را متحول کرد و علاوه بر صعود به مرحله نیمه‌نهایی جام جهانی ۲۰۱۸، دو بار هم به دیدار نهایی جام ملت‌های اروپا راه یافت اما انگلیس مثل همیشه بدون جام باقی ماند. وعده دیدار رسانه‌های ورزشی انگلیس برای بازگرداندن فوتبال به خانه به جام جهانی ۲۰۲۶ به میزبانی آمریکای شمالی موکول شد؛ انگلیس در شصتمین سالگرد قهرمانی جام جهانی ۶۶ پا به خاک ایالات متحده می‌گذارد. در طرف دیگر زمین اما اسپانیا به چهارمین قهرمانی تاریخ خود در جام ملت‌های اروپا (در سال‌های ۱۹۶۴، ۲۰۰۸، ۲۰۱۲ و ۲۰۲۴) رسید و با عبور از آلمان (۳) به پرافتخارترین تیم یورو تبدیل شد. دلافوئنته به خاص‌ترین شکل ممکن سه‌گانه اروپایی خود را به همراه لاروخا تکمیل کرد. او در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۹ با همان نسلی که یکشنبه‌شب طلای یورو را به گردن آویخت، قهرمانی جام ملت‌های زیر ۱۹ سال و زیر ۲۱ سال اروپا را جشن گرفت. 

اسپانیا هر هفت مسابقه خود در یورو ۲۰۲۴ را با پیروزی به پایان رساند و هیچ تیم دیگری در هیچ دوره دیگری حتی به ۶ پیروزی هم نرسیده است. در تاریخ جام‌های معتبر جهان فوتبال هم تنها تیم ملی برزیل در جام جهانی ۲۰۰۲ در هر هفت مسابقه به پیروزی دست یافت. لاروخا همچنین به رکورد اعجاب‌آور ۱۵ گل زده در یک دوره خاص از یورو دست یافت که در تاریخ این رقابت‌ها بی‌سابقه است.

انگلیس نخستین بازنده در دو فینال متوالی یورو نام گرفت. همچنین گرت ساوت‌گیت هم اولین مربی بازنده دو فینال یورو شد‌. کول پالمر رکورد سریع‌ترین گل بازیکنان تعویضی تیم ملی انگلیس در تاریخ جام ملت‌های اروپا را از آن خود کرد. در میان سریع‌ترین گل‌های یاران تعویضی در دیدار نهایی ادوار یورو هم تنها خوان ماتا (یک دقیقه و ۴۰ ثانیه بعد از ورود به زمین در فینال یورو ۲۰۱۲) آمار بهتری دارد. انگلیس در هشت مورد از ۱۲ مسابقه اخیر خود در تمام رقابت‌ها گل اول را از حریفان دریافت کرده. دریافت گل نخست در پنج مسابقه متوالی اتفاقی است که از می و ژوئن ۱۹۸۵ به بعد در ۳۹ سال پیش هرگز رخ نداده بود. طلسم جام نگرفتن هری کین با پنجمین ناکامی برترین گلزن تاریخ تیم ملی انگلیس در فینال‌های ملی و باشگاهی ادامه پیدا کرد. او در ۱۸۰ دقیقه بازی خود در دو فینال اخیر جام ملت‌های اروپا تنها ۵۸ لمس توپ، یک لمس توپ در محوطه جریمه حریف و یک شوت به ثبت رسانده. شاید برای او هم جام جهانی پیش‌ رو آخرین تورنمنت باشد.