وقتی قانون باعث پرگل شدن بازی‌ها شد
مثل آب برای شکلات
سعید طالبی چابک
درست است که در فوتبال دنیا تاریخ فصل‌های کمی را به خودش دیده که دو تیم یا بیشتر در انتهای فصل در امتیاز و تفاضل گل برابر شوند و در رقابت قهرمانی آیتم‌های دیگری ملاک قرار گیرد، اما قوانین برای جلوگیری از هرج و مرج‌ها و سوبرداشت‌ها وضع می‌شوند. برای اینکه اگر ممکن نباشد عدالت به شکل مطلق برقرار شود، تیم‌ها و هواداران‌شان حداقل در جریان قواعد بازی باشند. به عبارتی می‌توان گفت فوتبال مثل هر اتفاق دیگری که در جوامع انسانی در جریان است، به قانون شفاف احتیاج دارد.
در لیگ خودمان، در گذشته ملاک تعیین قهرمان پس از هم‌امتیاز شدن دو تیم، تفاضل گل تیم‌ها در طول فصل بود و در تاریخ لیگ برتر تنها دو بار برای تعیین قهرمان در انتهای فصل کار به شمارش تفاضل گل کشیده شده است. در لیگ هشتم، استقلال و ذوب آهن در امتیاز 66 مساوی شدند و استقلال با تفاضل گل بیشتر قهرمان شد. در لیگ پانزدهم هم استقلال خوزستان و پرسپولیس در امتیاز 57 مساوی شدند، اما استقلال خوزستان به لطف تفاضل گل بیشتر توانست به قهرمانی دست یابد.
چرا عجله؟
شاید احتمال هم‌امتیاز شدن استقلال و پرسپولیس در پایان فصل جاری لیگ برتر بسیار کم باشد. اما مشکل اصلی این است که اصلا چرا باید در اواخر فصل در مورد تغییر این قانون یا هر قانون دیگری صحبت شود؟ در سال‌های اخیر در مقاطعی از نیم‌فصل دوم که امتیاز تیم‌ها در بالای جدول به هم نزدیک بوده و احتمال هم‌امتیاز شدن صدرنشین‌ها وجود داشته، بارها اتفاق افتاده که درباره تغییر این قانون و تعیین قهرمان با در نظر گرفتن نتایج بازی‌های رودررو صحبت شده است. حالا بار دیگر درست چند هفته مانده به اتمام فصل، گفته می‌شود که ملاک قهرمانی در صورت تساوی امتیاز و عدم برتری در بازی مستقیم، تفاضل گل است. اگر در همین مقطع از فصل اختلاف تفاضل استقلال و پرسپولیس، اختلاف معنادار و غیرقابل‌جبرانی بود، آیا به همین سادگی چنین مسائلی قابلیت مطرح شدن داشت؟
شاید احتمال هم‌امتیاز شدن استقلال و پرسپولیس در پایان فصل جاری لیگ برتر بسیار کم باشد. اما مشکل اصلی این است که اصلا چرا باید در اواخر فصل در مورد تغییر این قانون یا هر قانون دیگری صحبت شود؟ در سال‌های اخیر در مقاطعی از نیم‌فصل دوم که امتیاز تیم‌ها در بالای جدول به هم نزدیک بوده، بارها اتفاق افتاده که درباره تغییر این قانون و تعیین قهرمان با در نظر گرفتن نتایج بازی‌های رودررو صحبت شده است
توفیق اجباری
به هر روی تصمیمات گرفته شده در شرایط فعلی با توجه به لازم‌الاجرا بودن و تاثیر مستقیمی که در نهایت ممکن است در تعیین قهرمان لیگ داشته باشد، ناخواسته تاثیراتی بر روند بازی تیم‌های بالای جدول گذاشته است. پس از برد 3 بر صفر پرسپولیس مقابل صنعت نفت در آبادان، استقلال هم توانست در یک بازی هجومی و متفاوت از اکثر مقاطع فصل جاری، با 3گل از مهمان تازه‌وارد خود جلو افتاد. هرچند که در پایان بازی اختلاف به یک گل رسید و آبی‌های پایتخت فقط توانستند به لطف پیروزی خانگی، جایگاه خود را در صدر جدول حفظ کنند. اما رویکرد هجومی و متفاوت استقلال پس از به ثمر رساندن گل اول و به خصوص در ابتدای نیمه دوم بی‌ارتباط به افزایش ناگهانی اهمیت تفاضل گل در این مقطع از فصل نیست. تیمی که ابزارهای هجومی لازم برای ارائه بازی رو به جلو را دارد ولی با توجه به استراتژی نکونام در بازی‌های زیادی ترجیح داده با اتکا به ساختار دفاعی شکل‌یافته تیمش یک گل بزند و ادامه بازی را مدیریت کند. در بازی مقابل تیم دوست‌داشتنی سعید دقیقی، استقلال به زدن گل‌های بیشتر فکر می‌کرد و برای رسیدن به هدفش طرح و برنامه داشت. اما زنگ خطر برای تیم نکونام که به یک سبک بازی عادت کرده، با دو گل دقایق پایانی شمس‌آذر به صدا در آمد. استقلالی‌ها باید بیشتر حواس‌شان باشد که در زمانی که به فکر بهبود تفاضل گل‌شان هستند، غافلگیر نشوند. یک گل دیگر از شمس‌آذری‌ها در دقایق پایانی که روحیه و انگیزه لازم برای باز کردن دروازه استقلال را پیدا کرده بودند، می‌توانست به قیمت از دست دادن صدر تمام شود. سازمان لیگ با اقدام متاخر دیرهنگامش در اعلام وضعیت موثر آیتم‌های تعیین قهرمانی، ناخواسته بازی‌های باقی‌مانده لیگ را حداقل در بالای جدول به سمت هجومی‌تر شدن و احتمالا پرگل‌تر شدن خواهد برد. هرچند بعید به نظر می‌رسد بعد از همه این‌ها، در پایان فصل برای تعیین قهرمان به شمارش تفاضل گل احتیاجی باشد. کاش سازمان لیگ برای فصل بعد از ابتدا قوانین را کامل و شفاف و به نفع فوتبال ایران وضع و اعلام کند. باور کنید ما دیگر توان غافلگیر شدن نداریم.
دیدگاه تان را بنویسید