مهند و مهندها!

 آریا رهنورد

هنوز زمان زیادی از روزهایی که «مهند علی» در رادار باشگاه استقلال قرار داشت سپری نشده است. آبی‌ها به جای خیز برداشتن برای خرید بازیکنی که استعدادش از چند فرسخی قابل کشف بود، برای ترمیم خط حمله به سراغ الحاجی گرو رفتند و با یک گل‌نزن تمام‌عیار قرارداد امضا کردند. مهند که از محصولات معروف آکادمی «عمو بابا» در کشور عراق است، در 18 سالگی اولین حضورش در جام ملت‌های آسیا را تجربه کرد و آنقدر آماده نشان داد که حالا باشگاه‌های اروپایی برای خریدش صف کشیده‌اند. دورتموند اولین تیمی بود که برای جذب علی پیش‎قدم شد و سپس نوبت به یووه رسید که برای گرفتن مالکیت مشترک این ستاره در کنار باشگاه کالیاری، اقدام کند و این بازیکن را به طرف سری آ بکشد. حالا دیگر خرید او برای باشگاهی مثل استقلال، کاملا غیرممکن خواهد بود. اگر استقلال زودتر به سراغ مهند می‌رفت، حالا صاحب یک ستاره درخشان شده بود و می‌توانست از راه فروش او به یک باشگاه بزرگ خارجی، درآمدزایی قابل توجهی داشته باشد. آبی‌ها در خرید این ستاره تعلل به خرج دادند تا زمزمه‌های انتقال او به یووه را با حسرت زیادی دنبال کنند. مشابه این اتفاق در مورد صفا هادی نیز رخ داده است. این هافبک 20 ساله بااستعداد همین حالا در رادار استقلال قرار دارد اما آبی‌ها مذاکره برای خرید او به شروع فصل آینده موکول کرده‌اند. آن هم در شرایطی که اصلا معلوم نیست صفا تا شروع فصل بعد در فوتبال قطر ماندگار شود.

شاید قطری‌ها و اماراتی‌ها حقوق‌هایی سرسام‌آور به بازیکنان فوتبال پرداخت کنند اما در کشورهایی مثل عراق و سوریه و یا حتی تایلند و ویتنام، فوتبالیست‌هایی دیده می‌شوند که خریدشان با رقم نه‌چندان نجومی نیز ممکن خواهد بود

خرید نفرات خارجی در فوتبال ایران به جای آن‌که از فیلتر «استعدادیابی» عبور کند، تنها از فیلتر «دلالی» رد می‌شود. همه باشگاه‌های بزرگ دنیا، افرادی را به نام استعدادیاب دارند که مدام به نقاط مختلف سفر می‌کنند و بازی فوتبالیست‌های جوان را زیر نظر می‌گیرند و آنها را به باشگاه خودی پیشنهاد می‌دهند. در ایران اما مدیران باشگاهی به این باور عمومی رسیده‌اند که یک بازیکن بااستعداد و جوان خارجی، هرگز به لیگ برتر نخواهد آمد و فوتبالش را در کشورهای معتبرتری دنبال خواهد کرد. البته که اروپایی‌ها در جوانی حاضر به سفر به ایران برای بازی در یک باشگاه وطنی نیستند اما آیا نمی‌توان مهره‌های جوان شاغل در فوتبال آسیا را پس از درخشش در لیگ‌های‌شان، جذب کرد؟ شاید قطری‌ها و اماراتی‌ها حقوق‌هایی سرسام‌آور به بازیکنان فوتبال پرداخت کنند اما در کشورهایی مثل عراق و سوریه و یا حتی تایلند و ویتنام، فوتبالیست‌هایی دیده می‌شوند که خریدشان با رقم نه‌چندان نجومی نیز ممکن خواهد بود. ستاره‌هایی که می‌توانند در فوتبال ایران فرصت خوبی برای نمایش استعدادهای‌شان به دست بیاورند و در صورت انتقال به اروپا، باشگاه‌های ایرانی را پولدار کنند. جام ملت‌های امارات به همه نشان داد که فوتبال آسیا، مهره‌های جوان درخشانی دارد که هر روز در حال پیشرفت هستند. نفراتی که باید توسط باشگاه‌های ایرانی جدی گرفته شوند تا به جای مهاجمان بنجل آفریقایی، پای ستاره‌های آینده‌دار آسیایی به لیگ برتر ایران باز شود و جنس خریدهای خارجی در باشگاه‌های بزرگ داخلی، برای همیشه تغییر کند.

مهند علی، دیگر از دست رفته اما فوتبال عراق، هنوز مهندهای زیادی در اختیار دارد. نفراتی که می‌توانند پدیده‌های بزرگی برای آینده فوتبال آسیا باشند. سرخابی‌ها در سال‌های گذشته از خرید فوتبالیست‌های عراقی متضرر نشده‌اند. بشار رسن در پرسپولیس فوق‌العاده نشان داده و حالا یک مهره کاملا محبوب در بین هواداران این باشگاه به شمار می‌رود. طارق همام نیز در استقلال خوش درخشیده و نقشی کلیدی در تیم شفر به دست آورده است. این دو بازیکن برخلاف ستاره‌های نسل‌های قبلی فوتبال عراق، بی‎نظم و بدخلق نیستند و پس از پایان تعطیلات نیز کاملا به موقع به ایران برمی‌گردند. برای چندین سال این تصور در مورد فوتبالیست‌های عراقی وجود داشت که آنها هیچ علاقه‌ای به بازی برای باشگاه‌های ایرانی ندارند و تنها برای دریافت پول به این باشگاه‌ها ملحق می‌شوند. رفتار چهره‌هایی مثل کرار و هوار ملا محمد، همواره ناامیدکننده بود اما نسل جدید فوتبال عراق، تفاوت‌های بسیار زیادی با ستاره‌های قدیمی فوتبال در این کشور دارند. جست‌وجو برای یافتن استعدادهای ناب از دل لیگ فوتبال عراق، کار چندان دشواری برای تیم‌های ایرانی نخواهد بود. به ویژه حالا که بر اساس آخرین تحقیق ای.اف.سی، ثابت شده است که عراق در کنار ایران، کره‌جنوبی و ژاپن، یکی از چهار کشور استعدادخیز در فوتبال آسیا به شمار می‌رود.