یک ملت، یک ضربان و سه کاپیتان!

آریا طاری

غافلگیر کردن ستاره‌های تیم ملی با قرار دادن عکس کودکی‌شان در اتاق‌های محل اقامت این تیم، نشان می‌دهد کارلوس کی‌روش درست مثل همیشه استاد بی‌رقیب تهییج‌کردن مهره‌ها و برانگیختن آنها برای ارائه بهترین نمایش در زمین فوتبال است. مرد پرتغالی حتی به نفرات نیمکت‌نشین تیمش نیز انگیزه زیادی بخشیده و آنها را برای رسیدن به موفقیت «حریص» کرده است. باانگیزه‌ترین نفرات در تیم کارلوس شاید کاپیتان‌های تیم ملی باشند. مردانی که بعد از سال‌ها می‌توانند جام قهرمانی را برای فوتبال ایران به ارمغان بیاورند و با در آغوش گرفتن جام، به یک طلسم تلخ پایان ببخشند.

حفظ مهره‌های پرتجربه در فهرست نهایی تیم ملی برای جام ملت‌های آسیا، نشان می‌دهد کارلوس کی‌روش برای موفقیت در این تورنمنت، روی فاکتور تجربه حساب ویژه‌ای باز می‌کند. در جام جهانی، مسعود شجاعی کاپیتان مسابقه اول تیم ملی به شمار می‌رفت اما با انتقال این هافبک به نیمکت، بازوبند به احسان حاج‌صفی رسید. حالا شجاعی، اشکان دژاگه و احسان به عنوان سه کاپیتان اصلی تیم، در اردو حضور دارند و با تیم ملی راهی امارات خواهند شد. شانس فیکس‌ شدن مسعود و اشه چندان زیاد به نظر نمی‌رسد و شاید احسان همچنان بازوبند کاپیتانی را بر بازو داشته باشد. این سه بازیکن چندین سال در تیم ملی درخشیده‌اند و حالا به یکی از مهم‌ترین لحظه‌های بازی برای این تیم رسیده‌اند. داستان جام ملت‌ها برای مسعود شجاعی از سال 2007 آغاز شد. نام این بازیکن در فهرست امیرقلعه‌نویی برای جام ملت‌ها قرار گرفت اما در جام، او تنها یک مهره نیمکت‌نشین برای تیم ملی به شمار می‌رفت. سال 2011، مسعود و احسان با هم در ترکیب ایران به جام ملت‌های قطر رسیدند. اشکان دژاگه نیز از سوی افشین قطبی به تیم ملی دعوت شده بود اما هنوز تصمیمی برای ملحق‌ شدن به ایران نداشت و همچنان در آلمان به بازی ادامه می‌داد. ایران در حالی در مرحله یک‌چهارم نهایی جام ملت‌های 2011 به دست کره جنوبی حذف شد که حاج‌صفی و شجاعی هر دو در این مسابقه به میدان رفتند و البته نمایش ضعیفی داشتند. جام ملت‌های استرالیا، اولین جام ملت‌های مشترک سه کاپیتان امروز تیم ملی بود. جایی که احسان، مسعود و اشکان همگی در خط میانی برای تیم ملی توپ می‌زدند. در مسابقه اول جام روبه‌روی بحرین، حاج‌صفی و شجاعی گل‌های تیم ملی را به ثمر رساندند. آن تیم پرامیدتر از همیشه برای قهرمانی مبارزه می‌کرد و حتی با وجود اخراج مهرداد پولادی مقابل عراق، قصد حذف شدن نداشت اما در نهایت قربانی ضربات پنالتی شد. جام ملت‌های 2015 شاید آخرین تجربه مشترک حاج‌صفی، مسعود و دژاگه در تیم ملی باشد. این فرصتی است که آنها به هیچ قیمتی نمی‌خواهند به یک خاطره ناامیدکننده گره بخورد.

هر سه کاپیتان اول ایران در تاریخ جام ملت‌های آسیا، جام قهرمانی این رقابت‌ها را تصاحب کردند. حسن حبیبی کاپیتان تیم 68 بود. تیمی که توانست روی سکوی اول آسیا قرار بگیرد. چهار سال بعد نوبت به مصطفی عرب رسید که در مرکز جشن قهرمانی تیم ملی، جام قهرمانی را لمس کند. پرویز قلیچ‌خانی سال 1976 در تهران، به سومین کاپیتان متوالی ایران تبدیل شد که جام را بالای سر می‌برد. آن روز هیچ‌کس تصور نمی‌کرد بعد از سپری شدن چهار دهه، هیچ فوتبالیستی در تیم ملی دیگر در موقعیت قلیچ‌خانی قرار نگیرد و عکس دونفره‌ای با جام قهرمانی نداشته باشد. «ناصر حجازی» اولین کاپیتان تیم ملی در تاریخ جام ملت‌ها بود که بدون جام به خانه برگشت. چهار سال بعد محمد پنجعلی نیز این تجربه را تکرار کرد و بدون جام قهرمانی از سنگاپور به تهران رسید. سیروس قایقران، در دو دوره متوالی جام ملت‌ها کاپیتان ایران بود و با بازوبند به جام‌های 1988 قطر و 1992 ژاپن رفت اما باز هم قهرمانی در تقدیر تیم ملی قرار نگرفت. کاپیتانی تیم رویایی 1996 ایران در امارات، به مجتبی محرمی سپرده شد. این تیم هم اما در نیمه‌نهایی لغزید و مجتبی نیز از فتح جام ناامید شد. کاپیتان جایگزین محرمی، احمد عابدزاده بود که با وجود درخشش در جام، نتوانست قهرمانی را تصاحب کند. علی دایی در دوره بعدی، کاپیتان تیم ملی شد اما نه در لبنان و نه در چین، به افتخار بزرگ قهرمانی آسیا نرسید. سپس نوبت به مهدی مهدوی‌کیا شد که در سال 2007 شانسش را امتحان کند اما خوشبختی زنگ خانه این بازیکن را نیز به صدا درنیاورد. جواد نکونام در دوره قبلی جام ملت‌ها، کاپیتان تیم ملی بود و سرانجام این تیم را بدون قهرمانی آسیا ترک کرد تا طلسم بزرگ، پابرجا بماند. احسان حاج‌صفی، مسعود شجاعی و اشکان دژاگه، ستاره‌های نسلی هستند که برای اولین بار به دو حضور متوالی در جام جهانی رسید. پیش از آنها هیچ نسلی موفق به انجام چنین کاری نشده بود. با این وجود این کاپیتان‌ها برای جاودانگی باید دست به یک کار بزرگ‌تر بزنند و یک طلسم طولانی را به مرز نابودی بکشانند. احتمالا این آخرین تورنمنت ملی هر سه نفر آنها در کنار هم خواهد بود و همین موضوع، انگیزه بیشتری برای درخشش در جام به وزنه‌های سنگین تیم ملی خواهد بخشید.