کارلوس و منتقدانش

سرمربی پرتغالی تیم ملی، همیشه شخصیت پیچیده‌ای داشته و همواره در هر شرایطی حدس‌زدن حرکت بعدی او برای هوادارها و منتقدانش، ساده نبوده است. نزدیک‌ شدن به جام ملت‌های آسیا، کارلوس را در موقعیتی پیچیده‌تر از همیشه قرار داده و حالا جملات این مربی کنایه‌آمیزتر از همیشه به نظر می‌رسند. شاید او در جمع شاگردانش مشغول روحیه‌ دادن به آنها باشد اما شخصیتی که این روزها از کی‌روش روبه‌روی دوربین‌ها و خبرنگاران بروز پیدا می‌کند، چیزی شبیه یک سیاستمدار پیر، خسته و عصبانی است که اعتقاد دارد همه برای ضربه زدن به او با هم متحد شده‌اند. او به جای صحبت‌های روحیه‌بخش در مورد جام ملت‌ها، تلاش می‌کند تا سطح انتظارها را از خودش و تیمش پایین بیاورد و فشار را از محدوده تیم ملی دور کند. کارلوس در مواجهه با درخواست «شفاف» هواداران تیم برای قهرمانی در آسیا، به شکلی طعنه‌آلود به دوره‌های گذشته اشاره می‌کند و دست روی این نکته می‌گذارد که ایران برای چندین دهه در حسرت لمس جام قهرمانی فوتبال آسیا بوده است. شاید بعضی‌ها ترجیح می‌دهند باور کنند که مترجم مربی پرتغالی در انتخاب کلمه‌ها دچار اشتباه شده اما واقعیت این است که کی‌روش عملا دست به تمسخر عملکرد ایران در دوره‌های گذشته جام ملت‌ها زده و با جدیتی طنز‌آمیز از جمله «از آن‌جایی که هر دوره قهرمان شده‌اید، این بار هم قهرمان می‌شوید!» استفاده کرده است. او سال 2011 در حالی سرمربی تیم ملی شد که واکنشش به حذف این تیم از جام ملت‌ها و اشک‌های بازیکنان در زمین فوتبال «همدردی» بود. حالا بعد از همه این سال‌ها آقای مربی از همان اشک‌ها برای زیر سوال بردن تاریخ فوتبال ایران استفاده می‌کند. او به تدریج اطلاعاتش را درباره تیم ملی کامل کرده، نقاط ضعف و حسرت‌های بزرگ را نیز به خوبی شناخته تا در روز مبادا، تصویر تکراری «نیمه‌نهایی آسیا» را نقاشی کند و آن را به عنوان یک منظره باشکوه و افتخارآمیز به هواداران فوتبال در ایران بفروشد. رسیدن به نیمه‌نهایی جام ملت‌ها اما بیشتر از آن‌که یک قاب رویایی باشد، یادآور شکست‌های بزرگ، تلخ و در مواردی ناجوانمردانه تیم ملی است. قبل از دوره پیشین جام ملت‌ها، 39 سال از انتظار ایران برای فتح جام آسیایی سپری شده بود. انتظار می‌رفت این حسرت با مرد پرتغالی به پایان برسد اما او و تیمش در یک‌چهارم نهایی از تورنمنت کنار رفتند. کارلوس تا همین امروز چهار سال به این حسرت اضافه کرده و سهم خاص خودش را در ناکامی درازمدت ایران در جام ملت‌ها داشته است. درست به همان نسبت که کارلوس کی‌روش با اغراق قابل توجهی از سطح جام ملت‌ها صحبت می‌کند و تاریخچه تیم ملی را برای مبرا شدن از هرگونه انتقاد وسط می‌کشد، بخشی از منتقدان این مربی نیز سرگرم کوچک‌ شمردن دستاورد قهرمانی در جام ملت‌ها هستند. آنها باور دارند که یمن و ویتنام تنها «زنگ تفریح» خواهند بود و ایران به سادگی هرچه تمام‌تر عراق را شکست خواهد داد تا بدون هیچ مشکلی به عنوان صدرنشین راهی مرحله بعد شود و با دو بازی «ساده» دیگر خودش را به نیمه‌نهایی برساند و سرانجام جام قهرمانی را با خودش به تهران بیاورد. برخلاف آن‌چه از سوی تعدادی از مخالفان مرد پرتغالی مطرح می‌شود، رسیدن به قهرمانی جام ملت‌ها به هیچ قیمتی آسان نخواهد بود. حتی تیم‌هایی مثل یمن و ویتنام دیگر دست و پا بسته نیستند و با هدف ضربه زدن به رقبای بزرگ، به تورنمنت قدم می‌گذارند.