رویا، مجانی نیست؟

در همه این سال‌ها کارلوس کی‌روش را با روحیه جاه‌طلبانه‌اش به ذهن سپرده‌ایم. مردی که همیشه سعی دارد شاگردانش را به سطحی بالاتر از آن‌چه نشان می‌دهند، برساند و آنها را برای رسیدن به موفقیت‌های بزرگ، برانگیزد. حالا در آستانه جام ملت‌های آسیا اما او درست شبیه پیرمرد خسته‌ای حرف می‌زند که انگار آرزوهای بزرگی را پیش روی خودش نمی‌بیند. کی‌روش معتقد است رسیدن به نیمه‌نهایی جام ملت‌ها، رویای بزرگ هواداران فوتبال در ایران است. آیا او هواداران فوتبال در ایران را نمی‌شناسد؟ آیا او تاریخچه تیم ملی را نمی‌داند؟ آیا مرد پرتغالی، دیگر انگیزه تلاش برای رسیدن به یک موفقیت بزرگ و تاریخی را از دست داده است؟

آریا طاری

وقتی تیم ملی در جام جهانی 2014 با آرژانتین، نیجریه و بوسنی همگروه شد، کم‌تر کسی تصور می‌کرد این تیم یکی از شانس‌های صعود به مرحله بعدی تورنمنت باشد. سیل شوخی‌ها با نفرات تیم در فضای مجازی به راه افتاده بود و ایمان داشتن به این ستاره‌ها برای انجام یک کار بزرگ و تاریخی، هنوز دور از ذهن به نظر می‌رسد. این کارلوس کی‌روش بود که همه طرفداران تیمش را در یک جبهه قرار داد و از همه آنها خواست تا رویای بزرگ صعود را باور کنند و برای تبدیل ‌شدن آن به حقیقت، به پسران تیم اعتماد به نفس بدهند. در آن مقطع زمانی برای سرمربی تیم ملی مهم نبود که منتقدها درباره‌اش چه فکری می‌کنند. برای او مهم نبود که بالابردن سطح انتظارها در نهایت موجب انتقاد از خودش خواهد شد. او فقط و فقط به هدف رویایی تیم ملی فکر می‌کرد و تا آخرین لحظه دست از جنگیدن برای رسیدن به این هدف برنداشت. حتی در لحظه‌ای که بوسنی با زدن گل سوم عملا آرزوی بزرگ صعود را نقش بر آب کرد، باز هم مرد پرتغالی در کنار زمین با جدیت بر سر شاگردانش فریاد می‌کشید و از آنها می‌خواست که تمرکزشان را به هیچ قیمتی از دست ندهند. چهار سال و نیم پس از آن نبرد فراموش ‌نشدنی بلوهوریزنته با آرژانتین، چه بر سر کارلوس کی‌روش آمده که دیگر هیج علاقه‌ای به تهییج شاگردانش نشان نمی‌دهد؟ برای او انگار دیگر «رویا مجانی نیست» و همین که توقع زیادی از تیم وجود نداشته باشد، کافی به نظر می‌رسد. سرمربی پرتغالی شاید رمق جنگیدن را از دست داده و دیگر مشت‌هایش را به طرف نیمکت حریف نشانه نمی‌رود. تحول بزرگ تیم ملی، با گرسنگی همیشگی این مربی برای موفقیت و پیروزی رقم خورد اما حالا دیگر نشانی از این گرسنگی در رفتارهای کارلوس دیده نمی‌شود. او در اظهارنظری باورنکردنی، صعود به «نیمه نهایی» را رویای بزرگ هواداران فوتبال در ایران می‌داند. این مربی معتقد است کره جنوبی، ژاپن و استرالیا از همین حالا بخشی از مرحله نیمه‌نهایی خواهند بود و سایر تیم‌ها برای چهارمین جایگاه این مرحله مبارزه خواهند کرد. به نظر می‌رسد مرد اول نیمکت تیم ملی حتی جدول مسابقات را به نیز به خوبی مطالعه نکرده است. چراکه ژاپن و استرالیا در صورت سرگروهی در گروه‌های نسبتا ساده‌‌شان در جام ملت‌ها، باید در مرحله یک‌چهارم نهایی با هم روبه‌رو شوند و در این صورت، شانسی برای حضور همزمان در نیمه‌نهایی نخواهند داشت!

به نظر می‌رسد مرد اول نیمکت تیم ملی حتی جدول مسابقات را به نیز به خوبی مطالعه نکرده است. چراکه ژاپن و استرالیا در صورت سرگروهی در گروه‌های نسبتا ساده‌‌شان در جام ملت‌ها، باید در مرحله یک‌چهارم نهایی با هم روبه‌رو شوند

رسیدن به مرحله نیمه‌نهایی جام ملت‌های آسیا، هرگز «رویا»ی بزرگ فوتبال ایران نبوده و نخواهد بود. تیم ملی در سال 2004 با برانکو ایوانکوویچ به نیمه‌نهایی رسید و در نهایت روی سکوی سوم قرار گرفت. در ایران اما هیچ‌کس از حضور تیم ملی در جمع چهار تیم برتر جام راضی نبود و همه توقع داشتند این تیم را در فینال آسیا ببینند. تیم ملی بعد از انقلاب، پنج بار در نیمه‌نهایی جام ملت‌ها به میدان رفته و علاوه بر برانکو توانسته با سرمربیانی مثل مایلی‌کهن، حسن حبیبی، پرویز دهداری و ناصر ابراهیمی به این مرحله راه پیدا کند. اینکه ایران در سه دوره قبلی با قلعه‌نویی، قطبی و البته خود کارلوس کی‌روش توانایی عبور از یک‌چهارم نهایی جام ملت‌ها را نداشته، دلیل خوبی برای تبدیل کردن نیمه‌نهایی به یک رویای بزرگ و دور از دسترس به شمار نمی‌‌رود. با توجه به قرعه مناسب ایران در جام ملت‌های امارات، صعود به نیمه‌نهایی بدون نیاز به پرداخت دستمزدهای نجومی یک مربی و دستیارانش نیز ممکن به نظر می‌رسید. ایران کارلوس کی‌روش را استخدام کرد تا بعد از همه این سال‌ها به شناخت کافی از تیم ملی و فوتبال آسیا دست پیدا کند و دست به یک کار بزرگ بزند. این مربی اما بیشتر از همه ظاهرا مدیران فدراسیون را شناخته و حالا درست در آستانه جام ملت‌ها، به سادگی از زیر بار مسئولیت کلیدی پیش رو شانه خالی می‌کند. او باید تیم ملی را «قهرمان» کند و یا حداقل این تیم را به فینال برساند. هر نتیجه‌ای به جز این، یک «شکست» در کارنامه کاری مرد پرتغالی خواهد بود.

کارلوس کی‌روش همواره شیفته «اغراق» کردن در مورد دستاوردهایش بوده و با این روند اگر او روی نیمکت تیم بماند، احتمالا خیلی زود «صعود» به جام جهانی را نیز به عنوان یک آرزوی دور و دراز معرفی خواهد کرد. مهم نیست که چند دهه از آخرین قهرمانی تیم ملی در جام ملت‌ها سپری شده است، تیم ملی با کی‌روش به یک موفقیت بزرگ نیاز دارد. تیمی که نتوانسته طلسم مرحله گروهی جام جهانی را باطل کند، حالا باید برای باطل کردن یک طلسم بزرگ دیگر وارد کارزار شود و البته «توجیه» و بزرگنمایی را نیز کنار بگذارد.