پیرمردها نمی‌برند

آریا رهنورد

شروع تیم ملی برابر قزاقستان در یک‌چهارم نهایی جام جهانی فوتسال فوق‌العاده به نظر می‌رسید. ایران در 15 دقیقه اول مسابقه به تیمی دو گل زد که در چهار مسابقه قبلی‌اش مجموعا فقط دو گل خورده بود. با این حال همان اتفاق تکراری دوباره برای این تیم رخ داد و کیفیت بازی تیم ملی در نیمه دوم به شدت افت کرد. چنین اتفاقی اساسا تصادفی به نظر نمی‌رسد. نمی‌توان منکر کیفیت بالای قزاقستان و بازیکنان برزیلی‌اش شد اما روند تیم ملی در این تورنمنت، کاملا انتقادبرانگیز به نظر می‌رسد.

رسیدن به جمع هشت تیم برتر دنیا به طور کلی دستاورد قابل قبولی به نظر می‌رسد اما اگر به یاد بیاوریم که همین تیم در دوره قبلی رقابت‌ها به نیمه نهایی رسیده بود، دیگر نمی‌توانیم ادعا کنیم که چیزی از ارزش‌های فوتسال ایران در لیتوانی کم نشده است. ایران نسبت به دوره قبلی، یک گام بلند رو به عقب برداشت. درست همان‌طور که کشوری مثل قزاقستان به لطف سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی و جذب نفرات خارجی در لیگ، پیشرفت قابل توجهی را تجربه کرد. در حقیقت مسیر درست در دنیای فوتسال، همان مسیری است که تیمی مثل قزاقستان طی می‌کند. تیمی که ابتدا به جام جهانی صعود کرد و در دور گروهی حذف شد، سپس در دوره قبلی تا یک‌هشتم نهایی پیش رفت و حالا توانسته خودش را به جمع چهار تیم برتر نهایی جام جهانی برساند. نمی‌توان این شکست را تنها به مهره‌های برزیلی قزاق‌ها ربط داد. البته که آنها تیم بسیار باکیفیتی نشان دادند اما نباید فراموش کرد که همین تیم در نیمه اول کاملا اسیر بازی تیم ملی ایران شده بود. با این حال تفاوت نیمکت‌ها در نیمه دوم خودش را نشان داد تا تیم ملی با شکست به خانه برگردد. حقیقت آن است که نمایش تیم ملی ایران در سراسر مسابقات جام جهانی، اصلا مقتدرانه به نظر نمی‌رسید. این تیم صربستان را به سختی شکست داد، روبه‌روی آمریکا که یکی از ضعیف‌ترین تیم‌های جام به شمار می‌رفت هم چندان درخشان بازی نکرد. تیم ناظم‌الشریعه با شکست در سومین مسابقه، فرصت سرگروهی را از دست داد اما خوشحال بود که در مسیر ساده‌تری قرار گرفته است. شاید همین روحیه در نهایت به حذف تیم ملی منجر شد. ایران در اولین مسابقه حذفی روبه‌روی ازبکستانی که حتی یک بار هم قهرمان آسیا نشد، بارها لغزید و سرانجام در آخرین ثانیه‌ها صعود کرد. مقابل قزاقستان هم، نمایش نیمه دوم ایران اصلا امیدوارکننده به نظر نمی‌رسید و با توجه به موقعیت‌های دو تیم، پیروزی حریف عادلانه‌تر بود.

ایران در جام جهانی فوتسال، یک مشکل کلیدی داشت. اول از همه «میانگین سنی» تیم بود که به شدت بالا به نظر می‌رسید. جوان‌ترین بازیکن تیم ملی فوتسال در جام جهانی 26 سال سن داشت. غیبت چند مهره جوان در اردو، موجب شد که تیم ملی همیشه در نیمه‌های دوم با مشکل تنفسی روبه‌رو باشد. کیفیت بازی نیمه‌های اول و دوم تیم ملی اصلا قابل مقایسه به نظر نمی‌رسید. این تیم همواره عالی شروع می‌کرد اما نمی‌توانست عالی ادامه بدهد. بدون تردید اگر در لیتوانی تیمی جوان‌تر و دونده‌تر داشتیم، صعود به نیمه نهایی کاملا در دسترس بود. آن هم از مسیری که هیچ‌کدام از غول‌های دنیای فوتسال حداقل در دور حذفی‌اش حضور نداشتند. مشکل کلیدی دوم تیم، نداشتن «سوپراستار»‌های تعیین‌کننده بود. نفراتی که بتوانند سرنوشت مسابقات را در حساس‌ترین لحظات به سود تیم ملی ایران تغییر بدهند. مصدومیت شدید حسین طیبی قبل از شروع مسابقات، تیر خلاص به پیکر فوتسال ایران بود. طیبی بدون شک در ترکیب اصلی قرار می‌گرفت و می‌توانست گل‌های مهمی برای ایران در لیتوانی به ثمر برساند. این تیم با یک مشکل انکارنشدنی دیگر هم روبه‌رو بود. کادر فنی «ایرانی» نمی‌توانست در لحظات حساس، گرهی از کار تیم باز کند. از واکنش‌های ناظم‌الشریعه در کنار زمین و توصیه‌های فنی بسیار ساده او، این‌طور برمی‌آمد که او اصلا شناخت دقیقی از رقبا به دست نیاورده و برای هر لحظه از مسابقه برنامه ندارد. در دقایق ابتدایی نیمه دوم مسابقه با قزاقستان، تیم ملی به شدت تحت فشار قرار داشت و سرمربی می‌توانست با گرفتن تایم اوت، فشار را از روی تیمش بردارد اما ناظم‌الشریعه تنها در نقش «تماشاگر» قرار گرفت و در نهایت گل اول حریف به ثمر رسید تا آنها به مسابقه برگردند. اتفاقی که نشان می‌داد ناظم‌الشریعه برای چنین سطحی از فوتسال آماده نیست.

آن‌چه در لیتوانی اتفاق افتاد، یک تلنگر جدی برای  فوتسال ایران بود. برای تیمی که مشخصا باید پوست بیندازد و کاملا جوان شود. این آخرین جام جهانی بسیاری از نفرات تیم ملی بوده است. تیمی که به خون تازه، هوای تازه و از آن مهم‌تر، ایده‌های تازه نیاز دارد تا در دوره بعدی جام جهانی، به مراتب مقتدرتر از این نشان بدهد. شاید آن روز دیگر برای فرار از قرعه‌های سخت، در مسابقات شکست نخوریم. تصمیمی که نتیجه‌اش، باختن روبه‌روی رقبای نسبتا ساده بوده است. این تیم، خیلی زود باید یک تغییر جدی را تجربه کند.