امید غرب به ارتش سرخ

پرسپولیس برانکو، یک طلسم مهم را از مسیرش کنار زده و برای اولین بار در همه تاریخ از مرحله نیمه‌نهایی آسیا عبور کرده است. قرمزهای ایران حالا یک طلسم کلیدی دیگر در پیش دارند. از سال 2011 به بعد، هیچ تیمی از منطقه غرب آسیا روی سکوی اول لیگ قهرمانان قرار نگرفته و همواره تیم‌های شرقی، جام را به خانه برده‌اند. 

بازگرداندن جام قهرمانی به منطقه غرب، کار بسیار دشواری به نظر می‌رسد اما ستاره‌های سرخپوش به این خودباوری رسیده‌اند که بهترین تیم غرب آسیا هستند و فاصله زیادی با تبدیل شدن به بهترین تیم قاره ندارند. آیا پرسپولیس می‌تواند غرور دوباره را به غرب آسیا برگرداند؟

چشم امید

پنج سال قبل، دو تیم از منطقه شرق آسیا راهی فینال لیگ قهرمانان شدند. پس از پیروزی گوانگژو مقابل اف.سی سئول در فینال «تمام شرقی»، کنفدراسیون فوتبال آسیا شکل برگزاری رقابت‌ها را تغییر داد و با توجه به فاصله زیاد کشورهای غربی و شرقی، تصمیم گرفت نمایندگان این دو منطقه را تنها در دیدار فینال روبه‌روی هم قرار بدهد. از سال 2014، هر سال یک تیم از منطقه غرب با یک تیم از جدول گروهی شرق، فینال آسیا را برگزار می‌کنند. جالب اینجاست که در تمام این سال‌ها، تیم شرقی برنده فینال لیگ قهرمانان بوده است.

 سال 2014 الهلال عربستان در زمین وسترن سیدنی شکست خورد و پس از تساوی در دیدار برگشت، فرصت قهرمانی را از دست داد. یک سال بعد گوانگژو با کنار زدن الاهلی امارات در دو دیدار رفت و برگشت، قهرمان آسیا لقب گرفت. در سال 2016، این العین امارات بود که با وجود شکست امیدوارکننده دو بر یک در زمین چونبوک موتورز، در دیدار برگشت به نتیجه‌ای بهتر از تساوی نرسید و قهرمانی را به این تیم واگذار کرد.

 سال گذشته نیز الاهلی عربستان دوباره به فینال رسید و این بار قافیه را به اوراوا ردز ژاپن باخت. در چهار سال گذشته، همواره نمایندگان غرب در فینال به شرقی‌ها باخته‌اند و در هفت سال گذشته، هرگز تیمی از منطقه غرب، قهرمان آسیا نشده است. شاید چشم امید همه تیم‌های حاضر در منطقه غرب برای یک اعاده‌ حیثیت تاریخی، این بار به پرسپولیس دوخته شده باشد.

سد آخر

السد قطر، آخرین تیمی است که از منطقه آسیا، سابقه قهرمانی در لیگ قهرمانان را دارد. قطری‌ها سال 2011 و در شرایطی که بعد از شکست خوردن از سپاهان به علت استفاده باشگاه ایرانی از رحمان احمدی محروم، به مسیرشان در آسیا ادامه داده بودند، سرانجام به فینال رسیدند و با بدشانسی تمام، ناچار شدند این فینال را که به صورت تک‌مسابقه انجام می‌شد، در کره جنوبی روبه‌روی چونبوک برگزار کنند. مسابقه با تساوی دو بر دو به پایان رسید و در ضربات پنالتی، السد توانست بر تیم حریف غلبه کند. از آن روز به بعد، هرگز یک تیم غربی نتوانسته جام قهرمانی مهم‌ترین تورنمنت باشگاهی در آسیا را لمس کند.

غرب آرام

قبل از قهرمانی السد در لیگ قهرمانان، برای پنج دوره متوالی تیم‌های شرقی قهرمان آسیا شده بودند. در واقع از سال 2005 در 12 دوره پشت سر هم از لیگ قهرمانان آسیا، تنها یک تیم غربی قهرمان شده و در 11 دوره دیگر، همواره تیم‌هایی از کشورهای ژاپن، کره جنوبی، چین و استرالیا توانسته‌اند قهرمانی این تورنمنت را به دست بیاورند. از آن‌ جایی که تقویم لیگ قهرمانان با تقویم فصل فوتبالی کشورهایی مثل کره و ژاپن انطباق دارد، موفقیت‌های ادامه‌دار آنها در این جام چیز عجیبی به نظر نمی‌رسد. شاید بتوان این تفاوت فاحش قهرمانی در 12 دوره اخیر را به نحوه برگزاری بازی‌ها از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا نیز مرتبط دانست.

سقوط بزرگ

در اولین سال‌ها برگزاری «لیگ قهرمانان آسیا» با فرمت جدید، تیم‌های غربی حضور کاملا موفق‌تری در این جام داشتند. سال 2003 العین امارات با شکست دادن نماینده تایلند قهرمانی آسیا را تصاحب کرد. یک سال بعد الاتحاد به کمک یک بازگشت رویایی، سئونگنام را در فینال کنار زد و قهرمان شد و در سال 2005 نیز دوباره الاتحاد بود که از فینال تمام غربی با العین به عنوان تیم برنده خارج شد. 

حتی با وجود این شروع ایده‌آل، آمار غرب آسیا در این تورنمنت چندان ایده‌آل به نظر نمی‌رسد. در 15 دوره گذشته این تورنمنت، چهار قهرمانی سهم غرب آسیا و 11 قهرمانی سهم تیم‌هایی از منطقه شرق بوده است.

شرق وحشی

پس از قهرمانی پاس تهران در سال 1993، در 9 دوره بعدی برگزاری «جام باشگاه‌های آسیا» همواره تنها یک بار تیمی از غرب آسیا به مقام قهرمانی دست پیدا کرد. الهلال عربستان تنها تیم غربی بود که با شکست دادن جوبیلو ایواتا در سال 2000، روی سکوی اول آسیا ایستاد. در مجموع، شرقی‌ها عملکرد به مراتب بهتری در جام باشگاه‌ها و لیگ قهرمانان آسیا داشته‌اند. کره، ژاپن، چین، تایلند و استرالیا در مجموع 23 بار فاتح مهم‌ترین تورنمنت باشگاهی در قاره آسیا شده‌اند. این در حالی است که عربستان، ایران، قطر و امارات روی هم رفته تنها 10 قهرمانی در کارنامه دارند. در فینال‌های غربی-شرقی «جام باشگاه‌های آسیا» نیز اوضاع برای چشم‌بادامی‌ها به مراتب بهتر بوده است. سال 1986 دوو رویالز با کنار زدن الاهلی عربستان در فینال، قهرمان آسیا شد. 

در سال‌های 93 و 94 نیز فارمرز بانک تایلند حریفانی از عمان و قطر را در مسابقه فینال شکست داد. سال 95 ایلهوا چونما در مسابقه نهایی از سد النصر گذشت و در سال 99 جوبیلو ایواتا استقلال را در مسابقه نهایی از پیش رو برداشت. تنها در دو فینال از این تورنمنت، تیم غربی در مصاف با نماینده شرق برنده شد. اول، پیروزی استقلال در جدال با لیائونینگ چین در فصل 91-90 و دوم، پیروزی الهلال برابر جوبیلو در سال 2000 که یک طلسم مهم را بعد از سال‌ها شکست.