آقازاده!

لا به لای خبرهای ریز و درشت این روزهای فوتبال ایران، حضور نوه علی پروین در تیم نوجوانان پرسپولیس هم در نوع خودش جالب به نظر می‌رسد. چندین سال بعد از تجربه ناموفق پسر سلطان در فوتبال، حالا نوه او «والارضا فرزین» به عضویت تیم نوجوانان باشگاه پرسپولیس درآمده و خود پروین هم این موضوع را از طریق اینستاگرام به اشتراک گذاشته است. ماجرا زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانیم والارضا حداقل به لحاظ ظاهری هیچ شباهتی به یک فوتبالیست ندارد. شاید اگر باشگاه پرسپولیس در رده پایه تیم وزنه‌برداری یا بوکس سنگین وزن داشت، این پسر می‌توانست استعدادش را شکوفا کند اما در مورد فوتبال، بعید است هرگز چنین اتفاقی رخ بدهد. ماجرا فقط در «یک نفر» خلاصه نمی‌شود. حقیقت آن است که در تیم‌های پایه باشگاه‌هایی مثل استقلال و پرسپولیس، استعداد معمولا حرف آخر را می‌زند. معمولا بچه‌هایی که پدرشان صاحب یک مسئولیت خاص در کشور است یا بچه‌هایی که پدرشان سابقه فوتبالی خاصی داشته، بدون هیچ فیلتری به تیم‌های پایه باشگاه‌ها راه پیدا می‌کنند. آن‌وقت بچه‌هایی که واقعا استعداد دارند، باید سال‌ها پشت در بمانند و هرگز دیده نشوند. این نه فقط یک خیانت به باشگاه پرسپولیس، بلکه یک خیانت بزرگ به آینده فوتبال ایران است. حقیقت تلخ‌تر اینکه این موضوع فقط به رده‌های سنی باشگاه‌ها مربوط نمی‌شود. پرسپولیس و استقلال در این سال‌ها گاهی حتی در رده بزرگسالان هم مهره‌هایی داشته‌اند که با «توصیه‌نامه» جذب شده بودند. مهره‌هایی که یا پدرشان یک معدن‌دار بزرگ بود یا خودشان با نامه نماینده مجلس به تمرین تیم رفته بودند. اگر اوضاع در تیم بزرگسالان هم این باشد، قطعا دیگر به رده‌های پایه امیدی نیست.

پرسپولیس و استقلال، همیشه در آکادمی مشکل داشته‌اند. آنها توان پرورش دادن بازیکن و برطرف کردن نیازهای ترکیب با این نفرات را ندارند و یکی از دلایل مهم این اتفاق، همین «توصیه‌پذیری» و پارتی‌بازی در سطح کلان است. باشگاهی مثل سایپا چندین سال تلاش می‌کند تا مهره‌هایی مثل ترابی و قلی‌زاده بسازد و باشگاهی مثل پرسپولیس هم عادت کرده که این مهره‌ها را بخرد اما حقیقت آن است که کشف همین استعدادها در استقلال یا پرسپولیس هم به راحتی ممکن خواهد بود. اگر به جای ژن‌های خوب، استعدادهای خوب به آکادمی‌های باشگاه راه داده شوند، هرگز چنین اتفاق‌هایی در پرسپولیس رخ نمی‌دهد. برای سال‌ها، به شنیدن چنین خبرهایی عادت کرده‌ایم. برای سال‌ها عادت کرده‌ایم که یک مشت نوجوان بی‌استعداد با کیلوها اضافه وزن به خاطر حضور در تیم‌های رده پایه سرخابی‌ها، فخر بفروشند و پز نام خانوادگی‌شان را بدهند. این روحیه اما باید از یک جایی به بعد، تغییر کند. هر باشگاهی که به دنبال پیشرفت است، باید از چنین فجایعی فاصله بگیرد و رده‌های پایه را به دست استعدادهای خالص بسپارد. باور کنید در فوتبال ایران، خیلی‌ها هستند که کوه استعدادند و می‌توانند بدون هیچ هزینه‌ای به تیم‌های بزرگسالان پرسپولیس و استقلال برسند اما یک عمر، جلوی آنها صف کشیده‌ایم تا آقازاده‌ها را به رده‌های پایه دعوت کنیم. آقازاده‌هایی که برای فوتبالیست‌ شدن، هیچ زحمتی نکشیده‌اند. به همین خاطر هم، با اولین دشواری فوتبال را رها می‌کنند و پی بیزینس‌شان می‌روند.