۱۲ ماه، ۱۲ اتفاق!

بیشتر مردم ایران، تصویر ذهنی خوبی از سال 98 ندارند. سالی که با بلایای طبیعی شروع شد و با شیوع گسترده یک ویروس به روزهای آخر رسید. مثل بسیاری از حوزه‌های دیگر، 98 سال خوبی برای فوتبال ایران نبود. سال خروج اضطراری مربیان خارجی، بومی‌تر شدن فوتبال، تغییرات متعدد در باشگاه‌ها و دو شکست دردناک در مسیر صعود به جام جهانی 2022 قطر. هیچ‌کس نمی‌داند در سال جدید، چه چیزی در انتظار فوتبال ایران است اما همه امیدوارند سال نو که در خلوت و قرنطینه آغاز شده، به مراتب بهتر از سال گذشته باشد و برای فوتبال ایران نیز، اتفاق‌های به مراتب بهتری را رقم بزند.

دو جنجال با یک اسم

بدون شک اگر در همه روزهای سپری شدن از سال 98 جست‌وجو کنیم، هیچ نبردی را جنجالی‌تر از برخورد دو تیم پرسپولیس و سپاهان پیدا نخواهیم کرد. در همین یک سال، دو بازی این تیم به جنجال‌های بسیار بزرگی برای فوتبال ایران تبدیل شدند. قرمزهای پایتخت و زردهای اصفهان در دیدار برگشت لیگ هجدهم، اردیبهشت‌ماه در آزادی به مصاف هم رفتند و این نبرد، با تساوی بدون گل به پایان رسید. نبردی عجیب که در آن، تقسیم اشتباه سکوها و درگیری بین هوادارها موجب آسیب‌دیدگی بیش از 300 تماشاگر شد. این مشکل‌سازترین جدال فوتبال ایران در سال 98 بود. اگر در این بازی راننده‌های آمبولانس پرکارتر از گلرها بودند، در دیدار برگشت دو تیم در لیگ نوزدهم، راننده‌های اتوبوس بیشتر از همه بازیکنان دو تیم فعالیت کردند. چراکه این مسابقه هرگز برگزار نشد. در پی شیوع بیماری کرونا، سازمان لیگ اعلام کرد که مسابقه باید بدون حضور تماشاگر انجام شود. سپاهانی‌ها که به عنوان تیم میزبان به ان تصمیم اعتراض داشتند، دیر به استادیوم رسیدند و پرسپولیسی‌ها پس از یک ساعت، ورزشگاه را ترک کردند. در نهایت کمیته انضباطی حکم به برتری سه بر صفر پرسپولیس در این جدال داد. جالب اینکه تابش و انصاری‌فرد که دو طرف این نبرد جنجالی بودند، چند هفته بعد سکان مدیریت دو باشگاه را ترک کردند.

تراکتورگیت

اواخر لیگ برتر هجدهم بود که تراکتورسازی با قدرت به طرف قهرمانی لیگ حرکت می‌کرد. آنها شانس خوبی برای بردن جام داشتند اما همه چیز از بازی هفته بیست و پنجم در زمین سپیدرود تغییر کرد. جایی که محسن فروزان با چند اشتباه وحشتناک، موجب باز شدن دروازه تیمش شد. بلافاصله سیل اتهام‌ها در مورد فروزان و شرط‌بندی جاری شد و کار حتی به دستگیری این بازیکن هم کشید. محسن تا پایان سال 98 از میادین دور ماند اما اتهام‌ها علیه او هرگز به اثبات نرسیدند و رای نهایی در پرونده او، سرانجام حکم به تبرئه این گلر داد. پس از این اتفاق‌ها، تراکتور در معرض یک بحران بزرگ قرار گرفت و با وجود همه هزینه‌هایی که انجام داده بود، حتی نتوانست سهمیه آسیا را به دست بیاورد.

پایان لیگ با ماریو

پرسپولیس برای رسیدن به سومین قهرمانی متوالی‌اش در لیگ برتر، باید از جدال هفته آخر با پارس جنوبی جم حداقل یک امتیاز به دست می‌آورد. شاگردان برانکو این بازی را با پاس گل مهدی ترابی و گل ماریو بودیمیر، بردند و باز هم قهرمان لیگ شدند. آنها پس از سپاهان دومین تیمی بودند که در سه فصل متوالی از لیگ روی سکوی اول قرار می‌گیرند. این دوازدهمین قهرمانی پرسپولیس در رقابت‌های باشگاهی فوتبال ایران بود که فاصله این تیم را با رقبا بیشتر و بیشتر کرد.

فاجعه در فولاد آره‌نا

برگزاری فینال جام حذفی در استادیوم مدرن و تازه‌ساز باشگاه فولاد، به یک دردسر بسیار بزرگ برای فوتبال ایران تبدیل شد. با برنامه‌ریزی حیرت‌انگیز سازمان لیگ، تماشاگران داماش راهی به طرف سکوها پیدا نکردند و پشت درهای ورزشگاه باقی ماندند. باشگاه رشتی نیز اعلام کرد که تا زمان ورود تماشاگرها روی سکوها، بازی را برگزار نمی‌کند. این مسابقه ساعت‌ها به طول انجامید و سرانجام با تک‌گل علی علیپور، به سود پرسپولیس به پایان رسید. کمیته انضباطی، بهاروند را به عنوان رییس سازمان لیگ، مسئول فاجعه بزرگ فینال حذفی معرفی و او را پنج سال از همه فعالیت‌های فوتبالی محروم کرد. این مدیر اما فقط چند ماه بعد، مرد همه کاره فدراسیون فوتبال ایران شد!

تراژدی عماد

پیش از شروع فصل، مدیران فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ با یک مانور بی‌سرانجام، مانع از آغاز رقابت‌های لیگ در زمان ایده‌آل شدند. تاج و همکارها اعلام کردند که بازی‌ها تنها با استانداردسازی سکوها انجام خواهد شد اما لیگ برتر در حالی با تاخیر بسیار زیاد کلید خورد که سکوها هنوز استاندارد نبودند، گیت‌ها مناسب به نظر نمی‌رسیدند، خبری از دوربین‌های متعدد در استادیوم‌ها نبود و بلیت‌فروشی اینترنتی نیز به یک معضل بزرگ برای فوتبال ایران تبدیل شده بود. تنها چند هفته پس از شروع این فصل استاندارد از نگاه تاج و رفقا، یک پسربچه هشت ساله جانش را در اثر برق گرفتگی در استادیوم آزادی از دست داد. هنوز هم که هنوز است هیچ فرد و نهادی مسئولیت این تراژدی تمام‌عیار را نپذیرفته است.

فراز و نشیب با بیرو

در سال 98، یک ستاره ایرانی می‌توانست پس از سال‌ها جایزه بهترین بازیکن مرد سال قاره آسیا را به فوتبال ایران بیاورد اما بیرو در حالی رقابت را به اکرم عفیف واگذار کرد که ستاره قطری حتی در سالن برگزاری مراسم حضور نداشت. در ایران همه از قبل می‌دانستند که بیرانوند برنده نخواهد شد. چراکه مسئولان وزارت ورزش در یک اقدام حیرت‌انگیز، این موضوع را رسانه‌ای کرده بودند. بیرویی که از مراسم بهترین‌های سال آسیا برگشت، دیگر آن گلر همیشگی نبود. او حتی اواخر سال به نیمکت پرسپولیس نیز منتقل شد. این دروازه‌بان البته بالاخره به خواسته‌اش برای انتقال به فوتبال اروپا رسید. او فصل آینده را در لیگ فوتبال بلژیک پشت سر خواهد گذاشت. لیگی که در این سال‌ها پر از فوتبالیست‌های ایرانی شده است.

مهمانان آزادی

شاید هیچ اتفاقی در سال 98، به اندازه ورود بانوان به استادیوم آزادی برای تماشای دیدار ایران و کامبوج دلچسب نبود. مسابقه‌ای که به یکی از بهترین پیروزی‌های تاریخ تیم ملی ایران تبدیل شد. بخش کوچکی از سکوها در جریان آن مسابقه، به بانوان سپرده شد و آنها در اوج نظم و اشتیاق، نشان دادند که در همه این سال‌ها چقدر جای‌شان روی این سکوها خالی بوده است. این روند قرار است در دیدارهای خانگی بعدی تیم ملی نیز ادامه داشته باشد. هرچند که این نبردها فعلا به تعویق افتاده‌اند و معلوم نیست که دقیقا در چه زمانی برگزار خواهند شد.

خوب، بد و زشت با تیم ملی

سال 98 سال بسیار عجیبی برای تیم ملی بود. سالی که با بلاتکلیفی آغاز شد، امیدوارانه ادامه پیدا کرد اما در اوج ناامیدی به پایان رسید. فدراسیون فوتبال بالاخره جانشین کارلوس کی‌روش را انتخاب کرد. مارک ویلموتس شروع خوبی در تیم ملی داشت اما «فوتبال هجومی» مدنظر او با دو شکست تلخ روبه‌روی بحرین و عراق به بن‌بست رسید. او که قرار بود ناجی تیم ملی باشد، به دردسر تازه فوتبال ایران تبدیل شد و خیلی زود دست به شکایت زد تا باقی مانده قرارداد هشت میلیون یورویی‌اش را از فدراسیون فوتبال ایران بگیرد. تیم ملی پس از این مربی باز هم دوره بلاتکلیفی را سپری کرد و در حالی که صحبت از انتخاب یک مربی ایرانی بود، دراگان اسکوچیچ در نهایت هدایت این تیم را بر عهده گرفت. این انتخاب با انتقادهای زیادی همراه شد اما فدراسیون این تصمیم را پس نگرفت تا در پایان سال، سرمربی پیشین نفت آبادان همچنان نفر اول نیمکت تیم ملی باشد.

سال کوچ

جدایی غیرمنتظره مربیان خارجی، چالش بزرگ فوتبال ایران در سال 98 بود. دنیزلی که تراکتور را به روزهای خوب نزدیک کرده بود، پس از چند شکست تصمیم به ترک ایران گرفت. شوک بزرگ‌تر اما با استراماچونی از راه رسید. مرد ایتالیایی با فوتبال مدرن و جذابش، استقلال را به بالاترین نقطه جدول لیگ برتر رساند اما در واکنش به بدقولی‌های باشگاه، ایران را ترک کرد. جدایی پس از صدرنشینی، شامل حال گابریل کالدرون نیز شد. او با بلیت یک طرفه‌ای که خودش تهیه کرده بود به بوینس آیرس رفت و باشگاه دیگر برای او بلیت بازگشت به تهران نگرفت تا یحیی در پرسپولیس، جانشین این مربی شود و فرهاد نیز در استقلال، جای استراما را بگیرد.

تاج رفت

دوران ریاست مهدی تاج در فدراسیون فوتبال، سرانجام در سال 98 به پایان رسید. او نه به دلیل مشکلات فنی و تصمیم‌های اشتباه، بلکه به دلیل مشکلات قلبی از فدراسیون فوتبال جدا شد. تاج البته هنوز هیچ توضیحی نداده که چرا چنین قرارداد سنگینی با ویلموتس بسته و چرا هیچ قدمی در راستای اصلاح اساسنامه فدراسیون برنداشته است. هنوز سوال‌های زیادی وجود دارد که رییس پیشین فدراسیون فوتبال باید به آنها پاسخ بدهد.

چالش زمین بی‌طرف

یکی از بزرگ‌ترین دردسرهای فوتبال ایران در سال 98، مساله از دست دادن میزبانی دیدارهای آسیایی بود. این مساله البته مانعی در مسیر صعود استقلال و شهرخودرو به مرحله گروهی لیگ قهرمانان به وجود نیاورد اما هر دو باشگاه را در معرض خستگی شدید و مصدومیت‌های مفرط قرار داد. ای.اف.سی هنوز هم رسما اعلام نکرده که ادامه رقابت‌های لیگ قهرمانان، چطور و در چه زمانی برگزار خواهد شد.

فوتبال و کرونا

انتشار گسترده ویروس کرونا، آخرین ضربه به پیکر نحیف فوتبال ایران در سال 98 بود. این ویروس حالا همه رقابت‌های فوتبال در دنیا را به تعطیلی کشانده اما در فوتبال ایران، این تعطیلی کمی زودتر رقم خورد. سازمان لیگ که ظاهرا عجله زیادی برای تمام کردن بازی‌ها داشت، تقویم جدید رقابت‌ها را از 14 فروردین منتشر کرد اما با اعلام ستاد مقابله با کرونا، تا پایان فروردین خبری از برگزاری رقابت‌های ورزشی در ایران نخواهد بود.