دفاع زمانه‌ات را بشناس!

آریا رهنورد

شکست‌های تیم ملی در زمین بحرین و عراق، با دو زوج دفاعی متفاوت رقم خورد. ایران برابر بحرین، مجید حسینی و محمدحسین کنعانی‌زادگان را در قلب دفاع داشت. بازیکنانی که سبک بازی‌شان نسبتا شبیه به هم به نظر می‌رسد و طبیعتا نمی‌توانند مکمل‌های دفاعی خوبی برای هم باشند و وظایف‌شان را به خوبی با هم تقسیم کنند. مجید حسینی در جریان همان مسابقه، به حریف پنالتی داد و همان پنالتی، شروع نتایج ناامیدکننده مرد بلژیکی با تیم ملی بود. ویلموتس در مسابقه بعدی دست به کار شد و به جای مجید حسینی، مرتضی پورعلی‌گنجی را امتحان کرد. مرتضی هم اما درخشان نبود و از روزهای اوج فاصله داشت. بعید نیست سرمربی تیم ملی در بازی بعدی، دوباره به قلب دفاع دست بزند و ثبات را از این بخش از ترکیب تیم ملی بگیرد. این ثبات گمشده، یکی از دلایل مهم تزلزل در خط دفاعی تیم ویلموتس به شمار می‌رود. این اتفاق در پرسپولیس نیز کاملا به چشم می‌آید. گابریل کالدرون هنوز نتوانسته دو بازیکن ثابت و بدون تغییر را برای قلب دفاع تیمش انتخاب کند و آنها را به اوج هماهنگی برساند. این مربی، فصل را با زوج شجاع خلیل‌زاده و سیدجلال حسینی آغاز کرد. پس از چند هفته، محمدحسین کنعانی‌زادگان جای جلال حسینی را گرفت. غیبت جلالی کمی طولانی‌تر شد اما کالدرون این بار زوج کنعانی و انصاری را مورد آزمایش قرار داد و شجاع را در یک تصمیم عجیب، به سمت راست خط دفاعی فرستاد. تیمی که فصل گذشته با همین نفرات صاحب یکی از بهترین خطوط دفاعی لیگ بود و به سختی از حریف گل می‌خورد، حالا در فقدان هماهنگی میان نفرات دفاعی، به سادگی در بازی‌های بزرگ تسلیم می‌شود. قرمزها در همین نیم‌فصل از تیم‌های مدعی مثل سپاهان، شهرخودرو و تراکتور گل خورده‌اند و به استقلال نیز، پنالتی داده‌اند. ویلموتس و کالدرون برای موفقیت تیم‌های‌شان، باید هرچه زودتر نفرات اصلی خط دفاعی‌شان را مشخص کنند. این اتفاق می‌تواند در احیای شرایط هر دو تیم، به شدت موثر باشد. کارلوس کی‌روش و برانکو ایوانکوویچ در جریان موفقیت‌های‌شان در فوتبال ایران، همواره از ایجاد تغییر در ترکیب تیم ملی، پرهیز داشتند و تا زمانی که مجبور نبودند، دست به چنین کاری نمی‌زدند. برای این دو مربی محبوب و موفق، اهمیت بسیار زیادی داشت که مدافعان‌شان به اوج هماهنگی و تمرکز برسند و اعتماد به نفس‌شان نیز با اطمینان از فیکس بودن، افزایش پیدا کند. سرمربی پرتغالی سابق تیم ملی در یکی از اولین تصمیم‌های کلیدی، زوج سیدجلال و پژمان منتظری را برای خط دفاعی تیم ملی انتخاب کرد. موضوعی که قهر و در نهایت اخراج هادی عقیلی از تیم ملی را در پی داشت. او برای چند سال این زوج را حفظ کرد و در جام جهانی برزیل، امیرحسین صادقی را در کنار سیدجلال قرار داد تا پژمان را به سمت راست خط دفاعی بفرستد. در جام ملت‌ها و پس از مصدومیت پژمان، مرتضی پورعلی‌گنجی ناگهان مدافع شد و برای چندین سال در کنار سیدجلال بازی کرد. این دو نفر در کنار هم، نقش مهمی در ثبات تیم ملی و رسیدن این تیم به دومین جام جهانی متوالی داشتند. کی‌روش پس از چند سال، سیدجلال را نیز کنار گذاشت و از روزبه چشمی و پس از مصدومیت او از مجید حسینی استفاده کرد و در نهایت با همین زوج، به جام ملت‌ها نیز رفت. برانکو ایوانکوویچ نیز در چند فصل متوالی، به ترکیب برنده شجاع و سیدجلال دست نزد. او در ابتدا با جذب جلال حسینی مخالف بود اما پس از یک فصل، این بازیکن را در اختیار گرفت و پس از آن با جذب شجاع، صاحب بهترین زوج دفاعی لیگ برتر شد و دیگر به هیچ قیمتی حاضر نبود هماهنگی شکل گرفته میان این دو بازیکن را دستخوش تحول کند.

گابریل کالدرون هنوز نتوانسته دو بازیکن ثابت و بدون تغییر را برای قلب دفاع تیمش انتخاب کند و آنها را به اوج هماهنگی برساند. این مربی، فصل را با زوج شجاع خلیل‌زاده و سیدجلال حسینی آغاز کرد

بدشانسی سرمربیان فعلی پرسپولیس و تیم ملی، در درجه اول به «زمان» شروع کار آنها برمی‌گردد. اگر کارلوس کی‌روش کارش را با دیدارهایی ساده و معمولی با رقبایی بی‌دردسر شروع کرد و اگر برانکو در لیگ چهاردهم یک تیم «تمام‌ شده» را تحویل گرفت و در ماه‌های اول فشار انتظارات را احساس نکرد، ویلموتس در شروع پروژه‌اش در فوتبال ایران با مسابقه‌هایی به شدت سخت و نفس‌گیر روبه‌رو شده و کالدرون نیز از همین ابتدا با کورس قهرمانی و انتظارهای زیاد دست و پنجه نرم می‌کند. این دو مربی زمان زیادی در اختیار ندارند و باید به سرعت، خودشان را با شرایط فوتبال ایران تطبیق بدهند. هر دوی آنها با انتقادهای زیادی روبه‌رو هستند اما شاید سامان بخشیدن به خط دفاعی، اوضاع‌شان را متحول کند.