پنجره‌ای که هرگز بسته نمی‌شود!

آریا طاری

هشت هفته از فصل جدید رقابت‌های لیگ برتر فوتبال ایران سپری شده اما هنوز هم هر روز، تصاویری از امضای قرارداد بازیکنان با باشگاه‌های مختلف، منتشر می‌شود. ظاهرا تیم‌های ایرانی، «خرید بازیکن» را مهم‌ترین ماموریت‌شان می‌دانند و تا زمانی که زنده هستند، دست از خرید نفرات جدید برنمی‌دارند. در روزهایی که هر تیمی به تمرکز برای نتیجه گرفتن در لیگ نیاز دارد، صحبت همیشگی از جذب مهره‌های تازه‌وارد، می‌تواند باشگاه را در مسیر ناخوشایندی قرار بدهد.

پنجره نقل و انتقالات «تابستانی» فوتبال ایران، حتی در اواسط «پاییز» هم بسته نمی‌شود. البته که زمان قانونی نقل و انتقالات در لیگ از مدتی قبل به پایان رسیده اما تیم‌ها همچنان قادر به جذب بازیکنان آزاد هستند و همین امر، موجب شده که هر روز تصاویر جدیدی از انگشت‌های جوهری بازیکنان منتشر شود. در واقع به نظر می‌رسد در فوتبال ایران بازیکنی که در پایان فصل نقل و انتقالات بدون تیم مانده، کوچک‌ترین دلیلی برای نگرانی ندارد. چراکه باشگاه‌ها تا هفته پایانی فصل، همچنان درگیر خرید نفرات جدید هستند. در شرایط عادی، یک باشگاه باید فهرست تیمش را در تابستان تکمیل کند و همه مهره‌های مدنظرش را به خدمت بگیرد. اگر مشکلی به وجود آمد و نیازی به خرید ستاره‌های جدید احساس شد، تیم باید تا نیم‌فصل و پنجره نقل و انتقالات زمستانی منتظر بماند و شرایط را برای یک امضای تازه فراهم کند. در لیگ برتر اما بخشی از انرژی هر باشگاه، صرف تکاپوی دائمی در نقل و انتقالات می‌شود. همین روزها، باشگاه ماشین‌سازی با قائم اسلامی‌خواه و ریس خسوس قرارداد امضا کرده است. سعید آهنی از پارس جنوبی جم به نفت مسجدسلیمان منتقل شده و بابک حاتمی که زمانی در پرسپولیس بازی می‌کرد، به پارس جنوبی جم پیوسته است. علیرضا حقیقی نیز در بازگشت به فوتبال ایران، پیراهن باشگاه نساجی را بر تن خواهد کرد. انتقال مهدی‌خانی به گل‌گهر سیرجان و قرارداد سوشا مکانی با نفت مسجدسلیمان، بخش دیگری از امضاهای متاخر فوتبال ایران هستند. امضاهایی که ثابت می‌کنند در این فوتبال، فصل نقل و انتقالات همواره به صورت «شناور» ادامه دارد. شاید تیم‌ها بتوانند از این راه، خودشان را تقویت کنند و ضعف‌های‌شان را نیز به حداقل برسانند اما وقتی دائما صحبت از خریدهای جدید باشد، «تمرکز» مجموعه عملا از بین خواهد رفت. در درجه اول، این بازیکن‌های تیم هستند که با چنین تفکری آسیب می‌بینند. در شرایطی که پشت سر هم، صحبت از خرید نفرات تازه به میان می‌آید، طبیعی به نظر می‌رسد که بازیکنان فعلی تیم، اعتماد به نفس‌شان را از دست می‌دهند. همین حالا در باشگاه استقلال، صحبت از خرید مهاجم خارجی است و باشگاه هر روز با یک مهاجم وارد مذاکره می‌شود. طبیعتا رسانه‌ای ‌شدن این مذاکرات، موجب می‌شود که نفراتی مثل مرتضی تبریزی و سجاد آقایی تمرکزشان را از دست بدهند. چراکه آنها می‌دانند در صورت ورود بازیکن جدید، شانس زیادی برای بازی در ترکیب اصلی تیم نخواهند داشت. مربی‌ها نیز از چنین سیاستی آسیب می‌بینند، چراکه به جای اتکا به داشته‌های فعلی‌شان، مدام به دنبال نفرات دیگری هستند و از این موضوع، به عنوان یک بهانه بزرگ برای فشار گذاشتن روی مدیریت باشگاه استفاده می‌کنند. حتی مدیران باشگاه نیز با این نقل و انتقالات، متضرر می‌شوند. چراکه خرید فوری نفرات جدید، آنها را با بدهی‌های بیشتری نسبت به گذشته روبه‌رو خواهد کرد. این روند حتی شکل هواداری طرفداران باشگاه را نیز عوض می‌کند. چراکه این هوادارها دائما به جای ثبات، به دنبال «تغییر» می‌روند و برای رسیدن به بازیکنان بهتر در بازار، مهره‌های خودی را می‌کوبند. خریدهای بین‌فصل، غالبا خریدهای خوبی از کار درنمی‌آیند، چراکه بازیکنان فوق‌العاده در شروع فصل بدون تیم نمی‌مانند. این خریدها معمولا شامل جذب بازیکنان مسن و ناآماده می‌شود. تا امروز به ندرت خرید آزادی در بین فصل صورت گرفته که درخشش یک بازیکن را به دنبال داشته باشد. بهترین خریدها معمولا در همان پنجره نقل و انتقالات رسمی رخ می‌دهند. از فصل گذشته در فوتبال انگلیس، باشگاه‌ها با یک رای‌گیری گسترده زمان نقل و انتقالات فوتبال‌شان را عوض کردند. درست برخلاف همیشه، این بار مقرر شد که از شروع اولین بازی در اولین هفته لیگ، پنجره نقل و انتقالات بسته شود تا دیگر تمرکز هیچ تیمی از جابه‌جایی مداوم بازیکن‌ها تحت تاثیر قرار نگیرد. در فوتبال ایران پنجره نقل و انتقالات چند هفته پس از شروع فصل بسته می‌شود اما خریدها همچنان با سرعت قابل توجهی ادامه دارند. فصل نقل و انتقالات برای خرید بازیکن است و فصل عادی، برای برگزاری بازی‌ها اما ظاهرا همه استانداردها در فوتبال ایران، تغییر کرده‌اند. این روند خودش به تنهایی یک تهدید بزرگ برای حرفه‌ای بودن یک لیگ فوتبال است. لیگی که در آن هر چند روز یک‌بار، جابه‌جایی تازه‌ای صورت می‌گیرد و چهره تیم‌ها با روز قبل، متفاوت می‌شود. لیگی که در آن، همه حواس‌ها به خرید بازیکنان جدید دوخته شده است. حتی در تیم‌هایی که به این خریدها، نیاز چندانی ندارند.