چاله و چاه!

آریا رهنورد

تغییر سرمربی، شاهین بوشهر و گل‌گهر سیرجان را در لیگ برتر از مسیر شکست خارج نکرد. این هفته شاهین برابر نفت مسجدسلیمان شکست خورد و گل گهر نیز نتیجه را به سپاهان واگذار کرد. هفت هفته پس از شروع فصل جدید، تیم‌های تازه‌وارد همچنان در حسرت اولین پیروزی‌شان هستند و همچنان در آخرین رده‌های جدول دیده می‌شوند. این دو تیم تا امروز روی هم تنها چهار امتیاز به دست آورده‌اند. با این وجود بعید به نظر می‌رسد تغییر سرمربی، تحول بزرگی برای آنها به وجود بیاورد. چراکه پیش از این تیم‌های تازه‌وارد زیادی با عوض کردن ترکیب نیمکت، از چاله به چاه افتادند و در نهایت نیز سقوط کردند.

همین چند ماه قبل بود که جشن صعود شاهین بوشهر و گل‌گهر سیرجان به لیگ برتر برگزار شد. شاهینی‌ها عبدا... ویسی را قلم‌دوش کردند و سیرجانی‌ها با وینگو بگوویچ بالاخره به آرزوی دور و درازشان برای حضور در سطح اول فوتبال ایران رسیدند. وینگو و ویسی دست به کارهای بزرگی زدند و در بوشهر و سیرجان، به قهرمان‌هایی بزرگ تبدیل شدند. به نظر می‌رسید پس از محقق شدن آرزوی صعود، دو باشگاه برای حضور پرقدرت در لیگ برتر آماده شوند. گل‌گهر در بین لیگ ‌یکی‌ها، تیمی ثروتمند به شمار می‌رفت و تصور می‌شد شهرداری بوشهر نیز کمی بیشتر قدر سهمیه لیگ برتری استان را بداند و تیم را کاملا مهیای حضور در رقابت‌های لیگ برتر کند. در عمل اما اتفاق‌های کاملا متفاوتی به وقوع پیوست. نماینده سیرجان، چند چهره شناخته ‌شده را به خدمت گرفت اما میان بسیاری از این نفرات، یک ویژگی مشترک وجود داشت و آن، این بود که آنها در پایان مسیر فوتبال‌شان قرار داشتند و دوران موفقیت‌شان در لیگ را پشت سر گذاشته بودند. تیمی که بیشتر از هر چیزی به فاکتور تجربه نیاز داشت، نمی‌توانست از نفراتی مثل بهنام برزای، مهدی زبیدی و مهرداد بایرامی برای اوج گرفتن در لیگ استفاده کند. اوضاع برای شاهین به مراتب بدتر نیز بود. گلر سوم پرسپولیس و صادق بارانی، تنها خریدهای شناخته‌ شده شاهین به شمار می‌رفتند. سرمربی این تیم بارها تاکید کرد که «ابزار» کافی را برای نتیجه گرفتن در اختیار ندارد اما شاهین نیز بودجه کافی را برای خرید بازیکنان خوب در اختیار نداشت. وینگو بگوویچ و عبدا... ویسی زودتر از هر مربی دیگری در لیگ برتر، شغل‌شان را از دست دادند. جالب اینکه هر دو باشگاه پس از برکناری مربی‌های‌شان به سراغ علی دایی و علی کریمی رفتند اما دورنمای دو تیم ابدا برای این دو مربی جذاب به نظر نمی‌رسید. گل‌گهر به سراغ مجید جلالی رفت و این مربی را در اختیار گرفت اما تکلیف شاهین هنوز هم روشن نشده است. با این روند به نظر می‌رسد آنها از همین حالا کاندیداهای جدی سقوط از لیگ برتر باشند. شاید حتی قبل از پایان لیگ نوزدهم، بازگشت هر دو تیم به لیگ یک قطعی شود.

تا این فصل، تیم‌های تازه‌وارد زیادی کمی پس از صعود به لیگ برتر، سرمربی‌های‌شان را تغییر دادند و سرانجام، چیزی به جز سقوط نصیب‌شان نشد. هشت سال قبل؛ مس سرچشمه پنج هفته بعد از صعود به لیگ برتر، سرمربی‌اش را تغییر داد و احمد سنجری را برکنار کرد. مس در نهایت در پایان همان فصل دوباره به رقابت‌های لیگ یک برگشت. یک سال بعد، پیکانی‌ها که تازه به لیگ برتر برگشته بودند، عبدا... ویسی را برکنار کردند اما با فیروز کریمی نیز طعم سقوط را چشیدند. در همان فصل، این اتفاق برای گهر دورود نیز رخ داد. تیم تازه‌ لیگ‌ برتری شده، در یک فصل چهار مربی مختلف را آزمایش کرد و دست به هر کاری زد تا در لیگ ماندگار شود اما در پایان فصل در بین تیم‌های سقوط کننده قرار گرفت. در همان فصل، آلومینیوم هرمزگان نیز همین تقدیر را تجربه کرد. تیمی که در اولین فصل صعود به لیگ، پرویز مظلومی را جانشین اکبر میثاقیان کرد اما نامش در بین سقوط‌کننده‌ها دیده شد. استقلال اهواز در لیگ برتر پانزدهم و ماشین‌سازی لیگ برتر شانزدهم نیز تیم‌های دیگری بودند که سرنوشت، خواب سقوط را برای‌شان دیده بود. تیم‌هایی که لیگ برتری شدند، سرمربی‌شان را زود عوض کردند و به سرعت به لیگ یک برگشتند. در 9 فصل گذشته، 6 تیم تازه‌وارد با فرمول تغییر سرمربی، دوباره به لیگ یک برگشتند. آنها برای عوض شدن شرایط، صبر نکردند و به همین خاطر، تاوان سختی دادند.

عبور از مانعی مثل لیگ یک با آن زمین‌های ناهموار و حاشیه‌های متعدد، یک ماموریت بی‌نهایت دشوار است اما ظاهرا تیم‌هایی که این فرصت فوق‌العاده را به دست می‌آورند، هنوز متوجه نیستند که چه اتفاق بزرگی برای‌شان رخ داده است. 23 هفته، زمان زیادی برای نجات شاهین و گل‌گهر از وضعیت فعلی‌شان است اما دو تیم تا امروز نشانی از «تغییر» نداشته‌اند. بوی بهبود از اوضاع آنها شنیده نمی‌شود. مرور گذشته نیز نشان می‌دهد که فعلا همه چیز حکایت از سقوط احتمالی آنها در پایان فصل دارد. بعید است که با این روند دوران دوری این تیم‌ها از لیگ یک، چندان طولانی شود.