لیگ کم‌حوصله!

فاصله عشق ورزیدن به جان توشاک و نفرت عمومی از این مربی در تبریز، باریک‌تر از تار مو بود. مرد ولزی که در میان استقبال چشمگیر هوادارها به تبریز رسیده بود، در تنهایی راهی فرودگاه شد تا این شهر را برای همیشه ترک کند. سرمربی اسبق کهکشانی‌های اسپانیا، در پروژه ساخت کهکشانی‌های تبریز شکست خورد اما از دست دادن این مربی پرتجربه در کوتاه‌ترین زمان ممکن، برای فوتبال ایران نیز شبیه به یک شکست به نظر می‌رسد.

آریا رهنورد

همان‌طور که در روزهای گذشته انتظار می‌رفت، داستان تراکتورسازی و توشاک با فشار هواداران باشگاه برای همیشه به پایان رسید. تنها چند ماه قبل، مذاکرات این مربی با باشگاه تبریزی، یک اتفاق هیجان‌انگیز برای فوتبال ایران بود اما در هیاهوی تراکتورسازی، توشاک فرصتی برای پیاده کردن ایده‌هایش به دست نیاورد. سیمای تیم او از زمان اضافه شدن مسعود شجاعی و اشکان دژاگه تغییر کرد و برای خو گرفتن به این تغییر، باید زمان بیشتری سپری می‌شد. به نظر می‌رسید این دو هافبک کهنه‌کار، به سرمربی تراکتورسازی تحمیل شده‌اند و فشارهایی از سوی مدیران باشگاه برای فیکس‌ بودن آنها وجود دارد. اصرار تبریزی‌ها به رونمایی از بمب‌های مداوم در بازار نقل و انتقالات، ثبات و آرامش را از تراکتورسازی گرفته بود. آنها فصل را خوب شروع نکردند و با شکست سنگین برابر استقلال، به بحران نزدیک شدند اما نقشه‌های سرمربی اهل ولز برای عبور از بحران موثر به نظر می‌رسید. قرمزها در سه هفته گذشته لیگ از سایپا، سپاهان و ماشین سازی هفت امتیاز گرفتند و به آرامش رسیدند اما شکست زجرآور در جدال با نفت آبادان در جام حذفی، همه چیز را به هم ریخت. تراکتورسازی در آخرین دقایق بازی، برتری‌اش را از دست داد و سرانجام در ضربات پنالتی، نتیجه را به حریف واگذار کرد. اعتراض شدید اشکان دژاگه به تعویض توشاک و خشم مسعود شجاعی از سرمربی تیم، نشان داد فوتبالیست‌هایی که در یک دهه گذشته همواره با برچسب «حرفه‌ای» معرفی شده‌اند نیز در فوتبال ایران رفتار کاملا متفاوتی پیدا می‌کنند. آنها دیگر علاقه‌ای به ادامه همکاری با سرمربی باشگاه نداشتند و این احساس به تدریج به هواداران تراکتورسازی نیز منتقل شد. حالا تبریزی‌ها در انتظار معرفی سرمربی جدیدشان هستند اما تغییرات مداوم به جای ثبات، درست همان چیزی است که این باشگاه را به استیل‌آذین شبیه خواهد کرد.

دوران جان توشاک در فوتبال ایران، تنها بعد از هفت مسابقه به پایان رسید. این مربی تنها یک بار در وقت قانونی طعم شکست را چشیده بود و تیمش تنها ۶ امتیاز با صدر جدول رده‌بندی لیگ برتر فاصله داشت. تراکتوری‌ها یک جام را از دست دادند اما برای ناامیدشدن از سرمربی‌شان بیش از حد عجله کردند. ماجرایی که شاید برای لیگ کم‌حوصله و همیشه خشمگین فوتبال ایران، غیرمنتظره نبود. در تبریز، همه می‌خواستند توشاک را زیر گیوتین ببرند. حتی مالکان باشگاه نیز به همین دسته تعلق داشتند. آنها در جست‌وجوی یک موفقیت زودهنگام بودند و به محض آن‌که از جانب توشاک احساس خطر کردند، حکم به برکناری او دادند. حالا تراکتور باید بدون بهره‌مند شدن از خدمات سرمربی ولزی، همه هزینه‌های مربوط به قرارداد این مربی را پرداخت کند. این حجم از نتیجه‌گیری زودهنگام و خشونت در تصمیم‌گیری، برای فوتبال ایران نگران‌کننده به نظر می‌رسد. کار جدی جان توشاک در تبریز، هنوز آغاز نشده بود اما برخورد ستاره‌های تیم و طرفداران باشگاه با این مربی، موجب شد او بدون فرصت کافی برای ارائه قابلیت‌های فنی، تراکتور را ترک کند. بدون تردید او یک نام بزرگ برای لیگ برتر ایران به شمار می‌رفت. مردی که با سابقه هدایت رئال مادرید، سوسیه‌داد، سن‌اتین و تیم ملی ولز، تجربه‌های بسیار زیادی برای منتقل کردن به فوتبالیست‌های ایرانی داشت. رفتار او در کنفرانس‌های مطبوعاتی کاملا حرفه‌ای و متفاوت از مربیان ایرانی به نظر می‌رسید اما در جمع‌بندی عاری از منطق و «توهین‌های موزون» برخی‌ از مخالفان او، به این تفاوت‌ها هیچ توجهی نشد.

برای رسیدن تراکتورسازی به کورس قهرمانی لیگ برتر، هنوز دیر نشده است. بازیکنان این تیم اما حالا باید به یک سرمربی جدید عادت کنند و شاید زمانی که برای این تغییر از دست می‌رود، باشگاه را از صف مدعیان خارج کند. انتخاب توشاک، یک انتخاب جذاب از سوی مالک تراکتورسازی بود اما او برای دیدن نتیجه این تصمیم به اندازه کافی تحمل نداشت. اگر با هر ناکامی قرار به تغییر کادر فنی یک باشگاه باشد، هیچ تیمی در فوتبال ایران در درازمدت به موفقیت دست پیدا نخواهد کرد. پرسپولیس با برانکو، موفق‌ترین تیم سه فصل گذشته فوتبال ایران است اما اگر مدیران باشگاه بعد از نتایج ناامیدکننده در شروع لیگ پانزدهم، سرمربی کروات را برکنار کرده بودند، باشگاه امروز در چه شرایطی قرار داشت؟ اگر کارلوس کی‌روش بعد از شکست خانگی برابر ازبکستان در مرحله مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۴ از نیمکت تیم ملی اخراج شده بود، آیا ایران به دو حضور متوالی در جام جهانی می‌رسید؟ اگر آبی‌ها به توصیه مخالفان شفر خیلی زود نسخه این مربی را می‌پیچیدند، آیا باشگاه قهرمانی جام حذفی را تصاحب می‌کرد؟ تن دادن به موج تغییرات، راز رستگاری هیچ تیمی در دنیای فوتبال نیست. این حوصله و ثبات است که بهترین تیم‌ها را به وجود می‌آورد. تیم‌هایی که با وزش اولین نسیم، فرو نمی‌ریزند.