کمبود روغن در بازار ایران ناشی از مشکلاتی نظیر بلاتکلیفی در قیمت‌گذاری، نوسانات قیمت جهانی روغن خام و مشکلات تخصیص ارز است. مسئولان وزارت جهاد کشاورزی از تدابیر کوتاه‌مدت برای رفع این مشکل خبر داده‌اند، اما برای جلوگیری از بحران‌های مشابه در آینده، همکاری بیشتر دولت و بخش خصوصی و حذف قیمت‌گذاری دستوری 

ضروری است.

در همین راستا، علیرضا شریفی، دبیر انجمن صنابع روغن نباتی، درباره علت کمبود روغن در بازار در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز توضیح داد: این کمبود ناشی از مجموعه‌ای از عوامل هم‌زمان است که از جمله آن می‌توان به هم‌زمانی ماه رمضان با تعطیلات نوروز، انجام تعمیرات اساسی در کارخانه‌ها، نوسانات جهانی قیمت روغن خام، اختلال در روند ثبت سفارش و طولانی شدن فرآیند تخصیص ارز اشاره کرد. این عوامل به‌طور موقت باعث اختلال در تأمین روغن شده‌ است. انتظار می‌رود طی هفته‌های آینده با تدابیر اتخاذشده این مشکل رفع شود.

او درباره اقدامات انجام شده در راستای کنترل وضعیت بازار عنوان کرد: در سال ۱۴۰۳ همچون سال ۱۴۰۲، دو میلیون تن روغن تولید شد. شاید افزایش نرخ ارز انگیزه قاچاق را افزایش داده باشد، اما ۲۷ فروردین‌ماه بود که وزارت کشاورزی تخصیص ارز‌های کوتاژ‌‌های صادراتی را پرداخت کرد و به همین دلیل، سقف کارخانه‌ها برای خروج روغن خام از گمرک و‌ ثبت سفارشات مجدد به خارج از کشور باز شد. امید است تا ظرف هفته‌های آینده بازار به ثباتی که از قبل از بهمن‌ حاکم بود، بازگردد. دبیر انجمن صنایع روغن نباتی درباره تأثیر خروج صافولا بر وضعیت فعلی بازار روغن تصریح کرد: این شرایط به‌دلیل خروج صافولا از ایران ایجاد نشده، چراکه صافولا در ایران سهام‌دار بود و درحال حاضر فقط سهام‌دار تغییر کرده است. او  درباره مدت‌زمان دقیق بازگشت ثبات به بازار روغن تشریح کرد: پیش‌بینی در چنین شرایطی بسیار دشوار است. اما انتظار می‌رود که ظرف پنج تا شش هفته آینده بحران روغن فروکش کند.

همچنین امیر یوسفی، عضو‌ کمیسیون صنایع غذایی اتاق بازرگانی ایران، درباره علت کمبود روغن در بازار در گفت‌وگو با این پایگاه خبری بیان کرد: به‌دلیل مشکلات ایجادشده در فرآیند ثبت سفارش، ترخیص کالا از گمرکات و تخصیص ارز برای واردات روغن، کشور با کمبود این کالای اساسی مواجه شده است. واردکنندگان با چالش‌هایی نظیر ابهام در میزان ارزش افزوده و تأخیر در دریافت ارز روبه‌رو بوده‌اند. او افزود: از آنجایی که بیش از ۹۰ درصد مصرف روغن کشور از طریق واردات تأمین می‌شود، این مشکلات زنجیروار باعث اختلال در تأمین بازار شده است. اکنون بخشی از روغن وارداتی در بنادر موجود است، اما فرآیند ترخیص آن همچنان با کندی پیش می‌رود.

این مقام صنفی درباره علت ترخیص نشدن روغن عنوان کرد: نابسامانی نرخ ارز و افزایش نرخ تورم در کنار رشد هزینه‌های جاری، شرایطی را ایجاد کرده که دولت  نمی‌تواند قیمت کالاهای اساسی را ثابت نگه دارد. در ماه‌های اخیر هزینه‌هایی مانند دستمزد، انرژی، و... رشد قابل توجهی داشته و قیمت تمام‌شده تولید و واردات را بالا برده است. این در حالی است که قیمت‌گذاری دستوری همچنان برقرار است و فاصله میان قیمت مصوب و هزینه واقعی، سودآوری تولیدکنندگان و واردکنندگان را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار داده است.

یوسفی برای جلوگیری از تکرار مجدد چنین شرایطی در بازار پیشنهاد داد: بعضی کالاها نظیر روغن کالای اساسی هستند. بنابراین، دولت باید تأمین این کالاها را اولویت قرار دهند تا هم نارضایتی ایجاد نشود و هم کمبودی در فروشگاه‌ها و بازار وجود نداشته باشد.

گفتنی است، کمبود روغن خوراکی در بازار ایران به یک بحران تبدیل شده است که ریشه در مجموعه‌ای از مشکلات اقتصادی، فرآیندهای اداری پیچیده و چالش‌های واردات دارد. در کنار این مشکلات، عواملی مانند نوسانات قیمت جهانی روغن خام و اختلالات در فرآیند تخصیص ارز نیز به وضعیت موجود دامن زده‌اند.