شانس هر متقاضی برای خرید بلیط قطار نوروزی ۶.۵ درصد است!

در روزهای پایان سال که مردم در تلاش برای برنامه‌ریزی سفرهای نوروزی هستند، مشخص شد که بحران عجیبی در ناوگان ریلی کشور وجود دارد. آن‌طور که مدیرعامل راه‌آهن اعلام کرده، «۳۲ میلیون متقاضی برای خرید بلیط قطارهای نوروزی وجود دارد؛ این در حالی است که تنها دو میلیون و ۲۰۰ هزار نفر توانسته‌اند بلیط بخریند.». این بدان معناست که هر نفر برای خرید بلیط قطار فقط 6.8 درصد شانس دارد!

به گزارش تجارت‌نیوز، مدت‌هاست که حمل‌ونقل عمومی در ایران با مشکل ناترازی بین عرضه و تقاضا مواجه است. از کمبود اتوبوس‌های شهری و فشار بیش‌ از حد بر خطوط بی‌آرتی گرفته تا افزایش شدید تقاضا برای سفرهای بین‌شهری و نبود عرضه متناسب با آن، همه نشان از نبود تعادل در ناوگان حمل‌ونقل دارند. حالا این بحران به شبکه ریلی کشور هم رسیده است. با نزدیک شدن به تعطیلات نوروز، تقاضا برای سفرهای ریلی افزایش یافته است، اما عرضه بلیط قطار کفاف این حجم از مسافران را نمی‌دهد. بسیاری از مردم که به دنبال گزینه‌ای کم‌هزینه‌تر از هواپیما هستند، به ناوگان ریلی روی آورده‌اند، اما با کمبود شدید بلیط مواجه شده‌اند. در حالی که انتظار می‌رفت ظرفیت‌های جدیدی برای این بازه زمانی حساس در نظر گرفته شود، بسیاری از مسیرهای ریلی در مدت کوتاهی پس از باز شدن فروش بلیط، به‌طور کامل تکمیل شدند.

جبارعلی ذاکری، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه‌آهن، در نشست خبری 2 روز گذشته، در پاسخ به چرایی کمبود بلیط قطار در آستانه سفرهای نوروزی گفت: مشکل اصلی کمبود بلیط قطار نبود توازن بین عرضه و تقاضا است. ۳۲ میلیون متقاضی وجود دارد؛ این در حالی است که تنها دو میلیون و ۲۰۰ هزار نفر توانسته‌اند بلیط بگیرند. پاسخ مدیرعامل راه‌آهن مانند مواجهه دیگر مسئولان با موضوع ناترازی‌هاست؛ مردم باید تقاضای خود را با عرضه موجود متناسب کنند! گویا انگشت اتهام مسئولان اصلا توانایی نشانه گرفتن خود را ندارد و موضوع مدیریت عرضه که به خودشان مربوط است، اصلا مورد توجه آن‌ها نیست.

بحران جا ماندن مسافران نوروزی از بلیط‌های قطار، در حالی رخ داده است که افزایش تقاضای نوروزی موضوع جدیدی نیست. هر سال با نزدیک شدن به تعطیلات عید، حجم سفرها به شکل چشم‌گیری بالا می‌رود، اما به نظر می‌رسد مسئولان باز هم این موضوع را پیش‌بینی نکرده‌ یا برای آن تدبیری نیندیشیده‌اند. مدیریت ناوگان حمل‌ونقل عمومی نباید منتظر وقوع بحران بماند، بلکه باید از ماه‌ها قبل برای چنین دوره‌هایی برنامه‌ریزی کند. افزایش ظرفیت، اضافه کردن قطارهای فوق‌العاده و حتی بهینه‌سازی زمان‌بندی حرکت قطارها می‌توانست بخشی از این مشکل را کاهش دهد، اما کمبود ناوگان و بی‌برنامگی، مردم را با یک چالش بزرگ مواجه کرده است.

یکی از مهم‌ترین دلایل وضعیت بحرانی کیفیت شبکه حمل‌ونقل ریلی کشور، وقوع آسیب‌های انباشته ناشی از نبود اقدام به موقع در سال‌های گذشته است که اهمیت توجه به بحث نگهداشت و ضرورت تامین مالی به موقع را نشان می‌دهد. ارتقای وضعیت حمل‌ونقل ریلی در کشور با مشکلات اساسی همچون کمبود اعتبارات، کمبود منابع مالی به‌منظور افزایش ظرفیت خطوط ریلی، فرسودگی و افزایش خرابی زیرساخت‌ها و ناوگان ریلی به دلیل انباشت تکالیف در سال‌های گذشته، افزایش نرخ ارز و هزینه بالای تامین قطعات و ماشین‌آلات به دلیل تحریم‌ها روبه‌روست که نیازمند اقدام و توجه 

بیش از پیش است.

در نهایت باید گفت که سرمایه‌گذاری به موقع برای ارتقای سیستم حمل‌ونقل ریلی در کشور انجام نشده است و بخشی از کمبود عرضه مربوط به همین ضعف می‌شود. ضعف زیرساخت‌ها و نبود سرمایه‌گذاری متناسب در این حوزه، در کنار سوءمدیریت مسئولان در شرایط قابل پیش‌بینی مانند سفرهای نوروزی، منجر به گرفتن دلخوشی یک سفر ساده از مردم شد. مردمی که هر روز با شرایط اسفناک اقتصادی، تورم افسارگسیخته و بیکاری دست‌وپنجه نرم می‌کنند و به دنبال سفرهای ارزان و به‌صرفه و متناسب با بودجه خود هستند، باید بار دیگر به دلیل شیوه مدیریت کشور از دلخوشی‌های ساده هم محروم باشند.