نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق با اشاره به عدم موضوعیت خودکفایی درصورت کنترل واردات:
تنظیم بازار برنج را باید از مزرعه تا سفره دید
رامتین موثق
یک ماهی است که بازار برنج متلاطم است و مردم را برای تهیه قوت غالبشان با مشکل مواجه کرده است. بهمن‌ماه شایعه شد برنج به نزدیکی 200 هزار تومان هم رسیده است که مقامات مختلف این خبر را شایعه واردکنندگان برای واردات بیشتر دانستند. با این حال، هنوز بازار برنج به صورت کامل آرامش به خود ندیده است و این تلاطم در برهه تلاقی ماه رمضان و عید نوروز مشکلات بیشتری ایجاد می‌کند.
در همین راستا، عصر روز یکشنبه جلسه تنظیم بازار با حضور عارف، معاون اول رئیس‌جمهور شکل گرفت و در این جلسه قیمت مصوب هر کیلوگرم برنج طارم و هاشمی 130 هزار تومان تعیین شد. دهم اسفند نیز غلامرضا نوری قزلجه، وزیر کشاورزی، در گفت‌وگو با ایلنا، تاکید کرد: ما بیشترین حمایت را از برنج تولید داخل داشتیم و برنامه‌ریزی هم کرده‌ایم که ۳ تا ۴ سال آینده در تولید برنج خودکفا شویم. نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» علل آشفتگی بازار برنج و امکانات ایران در خودکفایی این محصول را بررسی کرده است.
بازار آشفته برنج
در نتیجه تصمیمات خلق‌الساعه
نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، درباره وضعیت بازار برنج در ابتدا عنوان کرد: تنظیم بازار در حوزه مواد غذایی، و به ویژه محصولات کشاورزی به طور خاص، مستلزم این است که به صورت یکپارچه از مزرعه تا سفره دیده شود.
هامان هاشمی تصریح کرد: وقتی درمورد محصولات کشاورزی تصمیمات خلق‌الساعه می‌گیریم، آثار آن را مصرف‌کننده، در یک دوره زراعی دیگر لمس می‌کند.
او افزود: تصمیمی که در حوزه برنج گرفته شد با نگاه حمایتی از تولید داخل بود که به نظر من تصمیم منطقی و خوبی است و باید از آن حمایت کرد اما باید میزان اعتمادسازی در حوزه الگوی کشت را هم مدنظر قرار داد. یعنی اینکه کشاورزان چقدر الگوی کشت را رعایت می‌کنند که منتج به آمار درستی برای تنظیم عرضه و تقاضای بازار شود و مسأله این است که آیا در میان‌مدت یا بلندمدت، این اعتمادسازی بین ارکان تصمیم‌ساز و کشاورزان اتفاق افتاده
است یا نه؟
این کارشناس اظهار کرد: هنگامی که این اعتمادسازی در حوزه الگوی کشت به درستی اتفاق نمی‌افتد، از طرف کشاورزان شاهد رفتار هیجانی هستیم مشابه اتفاقاتی که اکنون در بازار سیب‌زمینی افتاده است. در رابطه با بازار برنج، بخشی از آشفتگی‌ها مربوط به رفتار موج‌سواران بازار است که دنبال مجوز
واردات بودند.
هاشمی تاکید کرد: این افراد با راه انداختن جو روانی به افزایش قیمت‌ها در بازار برنج دامن زدند و فکر می‌کنم بخشی از اتفاقاتی که در حوزه برنج افتاد نشات گرفته از این شیطنت‌ها بود و همیشه هم منفعت‌طلبی لحظه‌ای وجود دارد.
او درباره تصمیمات خلق‌الساعه دیگر در بازار محصولات کشاورزی مطرح کرد: متاسفانه در همین روزهایی که آشفتگی‌های بازار برنج و سیب‌زمینی رخ داده است، شاهد این هستیم که وزارتخانه یک بخشنامه برای سیب و یک بخشنامه برای خرما داده که این کار طبیعتاً هم به صادرکننده و هم به برند ایرانی در بازار خارجی آسیب می‌زند و هم تبعات این تصمیم‌سازی را چندماه دیگر در محصولات می‌بینیم.
امید به سیاست‌های تنظیم بازار
در برهه رمضان و نوروز
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی گرگان درباره سیاست‌های موثر برای بازار محصولات کشاورزی، گفت: ضمن فاصله گرفتن از تصمیمات خلق‌الساعه، در کل تاکید باید بر تولید داخل باشد و قیمت‌گذاری بر مبنای ارزش‌گذاری کار کشاورزی انجام شود؛ همچنین پرداخت سوبسید در برخی از مراحل تولید، راهکاری منطقی است.
هاشمی درباره تاثیر آشفتگی بازار رمضان و شب عید بر مردم، تصریح کرد: متاسفانه در این روزها بحث افزایش قیمت، که ناشی از اتفاقات تورمی است، باعث به هم ریختگی ذهنی همه شده است.
او ادامه داد: با تصمیماتی برای کانال‌های توزیع مستقیم، که برای بازارهای نوروزی تعریف شده، آثار روانی تاحدودی کنترل شده است. همانطور که شاهد هستیم، تنش‌ها در بازار هم ظرف مدت اخیر مقداری کمتر شده است و امیدواریم که بتوانیم این برهه زمانی حساس، یعنی تلاقی رمضان و نوروز، را با سیاست‌های تنظیم بازار جلو ببریم.
این تحلیلگر درباره سیاست‌های کلی موثر بر محصولات کشاورزی بیان کرد: در سطح کلان اما باید این تفکر کلی را پایه‌گذاری کنیم که اولا، از تولید داخل حمایت کنیم و ثانیا، الگوی کشت ما بر مبنای ظرفیت‌ها و فرصت‌های خدادادی هر منطقه طراحی و در یک نقشه کلان برای امنیت غذایی کشور پیاده‌سازی شود؛ مهمتر اینکه برای اجرای صددرصدی الگوی کشت برنامه داشته باشیم.
متاسفانه در همین روزهایی که آشفتگی‌های بازار برنج و سیب‌زمینی رخ داده است، وزارتخانه یک بخشنامه برای سیب و یک بخشنامه برای خرما صادر کرده که این کار طبیعتاً هم به صادرکننده و هم به برند ایرانی در بازار خارجی آسیب می‌زند. تبعات این تصمیم‌سازی را نیز چندماه دیگر در محصولات می‌بینیم
خلأ اصلی برای تولید داخل، اجرای الگوی کشت است
هاشمی درباره امکان خودکفا شدن ایران در تولید برنج عنوان کرد: خودکفا شدن به این برمی‌گردد که یک آمار دقیق از مصرف و ظرفیت تولید داشته باشیم.
او توضیح داد: با توجه به اینکه اساسا کشور کم‌آبی هستیم و در برخی نقاط استان‌های خاص ظرفیت تولید وجود دارد، برنامه‌ریزی برای خودکفایی مستلزم یک بررسی دقیق بین آمار مصرف و تولید است. همچنین با توجه به وجود واردات، که در همه حوزه‌ها مفهوم واردات آب مجازی پیدا می‌کند، شاید خودکفایی اصلا توجیه نداشته باشد.
به گفته نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران، بعضا ممکن است که لازم باشد با برنامه‌ریزی مقداری واردات داشته باشیم اما این نکته را باید رعایت کنیم که حتما باید کنترل شده باشد، برای آن زمان‌بندی دقیقی وجود داشته باشد و آمارسازی و آماردهی دقیقی هم بر مبنای الگوی کشت داشته باشیم.
هاشمی خلا اصلی را در حمایت از تولید داخل، در اجرای الگوی کشت دانست و تاکید کرد که یعنی آن حمیت لازم در اجرای صددرصدی الگوی کشت وجود ندارد.
او درباره اجرای ناقص الگوی کشت یادآور شد: همین روزها کشاورزان شمال کشور درگیر مطالبات سویا هستند، توتون‌کاران برای حل موضوعات اقتصادی خود مشکلات بسیاری دارند. اینها نمادهایی هستند از عملکرد ما در الگوی کشت؛ وقتی در یک بخش و برشی از الگوی کشت صلابت لازم وجود نداشته باشد، نمی‌توانیم بگوییم در نقطه دیگری از کشاورزی، کشاورزان به ما اعتماد کنند و بر مبنای دستورالعمل ما سراغ کشت شالی بروند.
همین روزها کشاورزان شمال کشور درگیر مطالبات سویا هستند، توتون‌کاران برای حل موضوعات اقتصادی خود مشکلات بسیاری دارند. اینها نمادهایی هستند از عملکرد ما در الگوی کشت؛ وقتی در بخش و برشی از الگوی کشت الگوی درست وجود نداشته باشد، نمی‌توانیم بگوییم در نقطه دیگری از کشاورزی، کشاورزان به ما اعتماد کنند و بر مبنای دستورالعمل ما سراغ کشت شالی بروند
ارتباط دولت و بخش خصوصی پویا و پیوسته نیست
هاشمی در ارزیابی خود از سیاست‌های دولت چهاردهم در بخش کشاورزی، اظهار کرد: انتظارات ما از دولت چهاردهم این بود که مشارکت بخش خصوصی مقداری بیشتر شود.
او افزود: با توجه به همراهی که اتاق بازرگانی در کنار دولت چهاردهم داشته است، این انتظار را کاملا برای فعالان به وجود آورده که اتاق بازرگانی، به عنوان پارلمان بخش خصوصی، یار مشورتی دولت باشد. بنابراین این انتظار را داشتیم که وزارت جهاد کشاورزی ارتباط قوی‌تری با کمیسیون کشاورزی اتاق ایران داشته باشد.
نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران: در بازار برنج، بخشی از آشفتگی‌ها مربوط به رفتار موج‌سواران بازار است که دنبال مجوز واردات بودند. این افراد با راه انداختن جو روانی به افزایش قیمت‌ها در بازار برنج دامن زدند و فکر می‌کنم بخشی از اتفاقاتی که در حوزه برنج افتاد نشات گرفته از این شیطنت‌ها بود و همیشه هم منفعت‌طلبی لحظه‌ای وجود دارد
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی گرگان تاکید کرد: اما این ارتباط، یک ارتباط پیوسته و پویا نیست و شاید به صورت موردی برخی مسائل با مشورت بخش خصوصی بررسی می‌شود ولی به این صورت نیست که در صندلی‌های تصمیم‌ساز جایگاه دائمی داشته باشیم و بین کمیسیون کشاورزی اتاق و وزارتخانه هم‌فکری باشد؛ ولی بهترست که این شرایط ایجاد شود.
هاشمی به دولت پیشنهاد داد تا اعتماد بیشتری به انجمن‌های تخصصی بکند و گفت: انجمن‌های تخصصی به دلیل پیوستگی ارتباط با اعضای خود، معمولا هم می‌توانند نقش‌آفرینی بهتری داشته باشند، هم در صورتی که مسئولیت درستی برایشان تعریف شود، آمار و اعدادشان به واقعیت نزدیکتر است و هم منافع صنفی و هم منافع ملی را پیگیری می‌کنند.
او تصریح کرد: باید به عنوان نقطه شروع، به نزدیکتر شدن وزارتخانه جهاد، به عنوان بازوی اجرایی بخش کشاورزی دولت چهاردهم، به کمیسیون کشاورزی اتاق کشوری کمک کرد و سپس دولت انجمن‌های تخصصی را در هر حوزه به کار بگیرد.
سهم بخش کشاورزی از اقتصاد بسیار کم است
نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران همچنین عنوان کرد: مهمترین موضوع توسعه اقتصادی کشور، بخش کشاورزی است اما متاسفانه در برنامه هفتم هم می‌بینیم که سهم بخش کشاورزی، هم در بودجه و هم در مشوقات، بسیار بسیار کم دیده شده است.
هاشمی ادامه داد: به دستگاه‌های مختلف که نگاه می‌کنیم، می‌بینیم نیروهای زحمتکش وزارت جهاد کشاورزی، در دستمزد پرداختی در ارکان مختلف دولتی، باز هم کمترین سهم را دارند.
هامان هاشمی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: برنامه‌ریزی برای خودکفایی برنج مستلزم یک بررسی دقیق بین آمار مصرف و تولید است؛ همچنین با توجه به وجود واردات، که در همه حوزه‌ها مفهوم واردات آب مجازی پیدا می‌کند، شاید خودکفایی اصلا توجیه نداشته باشد
او با بیان اینکه نگاه ما باید به بخش کشاورزی کلا تغییر کند تا زمینه‌ساز توسعه پایدار شود، در پایان خاطرنشان کرد: زمینه‌ساز توسعه پایدار در همه دنیا بخش کشاورزی است؛ کشوری را در دنیا پیدا نمی‌کنید که توسعه پیدا کرده باشد مگر اینکه کشاورزی توسعه‌یافته‌ای داشته باشد.
دیدگاه تان را بنویسید