واقعی‌سازی قیمت‌ها در داخل؛ افزایش تخفیف‌ها به چین!

با توجه به مواجهه ایران با تحریم‌های بین‌المللی، درآمدهای نفتی موردانتظار عمدتا محقق نشده است. یکی از دلایل این امر، تشدید تحریم‌ها و تخفیف‌های هنگفت نفتی است. در کنار تمامی این موارد، چین در برخی از مواقع، پول نفت فروخته‌شده را پرداخت نکرده است!

به گزارش تجارت‌نیوز، موضوع فروش نفت ایران در شرایط تحریمی و با وجود تخفیف‌های هنگفت نفتی، همواره مورد توجه بسیاری از مردم بوده است. به دلیل وابستگی ایران به اقتصاد نفتی، تحریم‌ها تاثیر دوچندانی بر ایران دارد. تحریم نفتی منجر به کاهش مشتریان، افزایش تخفیف‌ها و در نهایت کاهش درآمدهای نفتی شده است. این موضوع روز گذشته در اظهارات رئیس جمهوری هم به گوش رسید. مسعود پزشکیان که روز گذشته برای دفاع از عملکرد عبدالناصر همتی، وزیر سابق اقتصاد، به مجلس رفته بود بر اخلال در روند صادرات نفت و بلاتکلیفی ذخایر شناور نفت ایران تاکید کرد تا بخشی از تلاطم بازار نفت را به این ماجرا ارتباط دهد. این اظهارات نشان می‌دهد که ایران به دلیل مواجهه با کاهش مشتریان نفتی، به تنها مشتریان خود، تخفیف قابل توجهی به جهت تداوم فروش نفت پرداخت می‌کند.

چین به‌عنوان بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران، همواره نفت ایران را با تخفیف خریداری می‌کند. لازم به ذکر است که عمدتا پالایشگاه‌های کوچک چینی که از الزامات بین‌المللی مصون هستند، نفت ایران را خریداری می‌کنند. نکته مورد توجه آن است که چین به عنوان بزرگ‌ترین مشتری نفت ایران، بارها نشان داده است که به تعهدات خود پای‌بند نیست.

انتقادات رئیس دولت چهاردهم نسبت به وضعیت فروش نفت محدود به سخنانش در روز گذشته نمی‌شود. او پیش از این نیز در گفت‌وگویی که با تلویزیون دولتی داشت، از یارانه پنهان به مبلغ 150 میلیارد دلار سخن به میان آورد.

محمود اولاد، کارشناس اقتصادی، با انتشار یادداشتی متذکر شد که چین در کنار خریداری نفت ایران با تخفیف‌های هنگفت، بالغ بر 21 میلیارد دلار پول نفت خریداری‌شده را به ایران نداده است. با این حال، دولت‌مردان نگران 150 میلیارد دلار یارانه پنهان هستند. این در حالی است که این پول وجود ندارد و مسئولان فکر می‌کنند که اگر بنزین و دیگر کالاها را به جای فروش در داخل کشور، صادر کنند، می‌توانند 150 میلیارد دلار درآمد داشته باشند! او همچنین خاطرنشان کرد که با توجه به تخفیف نفتی، احتمالا همین فرآورده‌ها به جای 150 میلیارد دلار به قیمت 100 میلیارد دلار فروخته می‌شود و پول آن نیز به کشور بازگردانده نمی‌شود. در حقیقت، یارانه واقعی به چین داده می‌شود!

نکته این کارشناس اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. دولت به دنبال جهانی کردن قیمت‌هاست تا بتواند درآمد انتظاری 150 میلیارد دلاری را محقق کند. این در حالی است که وضعیت فروش نفت نشان می‌دهد که همین 150 میلیارد دلار درآمد انتظاری محقق نمی‌شوند و فرآورده‌های نفتی هم در صورت صادرات، با تخفیف به فروش می‌رسند. بهبود وضعیت صادراتی و فروش فرآورده‌های نفتی در جهان، نیازمند تعامل با جهان و بهبود ساختارهای اقتصادی است.

با این حال شاید بهتر باشد که مسئولان ابتدا به فکر کاهش تخفیف نفتی و رعایت پیش‌شرط‌ها و الزامات جهانی، از جمله ارتباط با دنیا و قدم برداشتن در راه توسعه زیرساخت‌ها باشند. چرا که درآمد ارزی از راه افزایش صادرات نفت و کاهش تخفیف‌های نفتی، امری است که با تعامل با دنیا محقق می‌شود. همچنین تحقق این مهم، بسیار راحت‌تر از تحمیل فشار معیشتی به مردم است چرا که ابعاد امنیتی و سیاسی موضوع در نظر گرفته نشده است.