انتخابات جدید اتاق اصناف توهین به آرای هیات نمایندگان است

رامتین موثق

دوشنبه 28 آبان رئیس جدید اتاق اصناف انتخاب شد. هنوز دوره چهارم ریاست مجتبی صفایی بر اتاق اصناف ایران به پایان نرسیده بود که به درخواست اکثریت اعضا انتخابات مجدد برگزار شد. ۱۵ مرداد ۱۴۰۳ ، صفایی برای چهارمین مرتبه به عنوان رئیس اتاق اصناف ایران انتخاب شد. اما کمتر از 5 ماه از دور جدید ریاستش به درخواست اکثریت اعضا انتخابات جدیدی برگزار شد و نوده فراهانی رئیس اتاق اصناف ایران شد. در همین راستا یک منبع آگاه به «اکوایران» گفت: به درخواست 4 نفر از اعضا انتخابات جدید برگزار شد و  رئیس اتاق تغییر کرد. گفتنی است نوده فراهانی در دوره ریاست صفایی، نایب رئیس اتاق اصناف و نماینده وزارت صنعت، معدن و تجارت در این اتاق بود.

اعضای هیات رئیسه در روز انتخابات 

به حد نصاب نرسیده بود

اما این انتخابات با جنجال‌هایی همراه شد. 29 آبان تسنیم در خبری به نقل از اعضای هیات نمایندگان اتاق اصناف مدعی شد که انتخابات اتاق اصناف غیرقانونی بوده است. هادی طالبی، یکی از اعضای هیات رئیسه اتاق اصناف ایران، در گفتگو با این خبرگزاری، با تایید این که خودش و کریم محمدیان، عضو دیگر هیات رئیسه اتاق، در جلسه انتخاب رئیس جدید حضور نداشتند، گفت: در جلسه هفتگی هیات رئیسه حضور داشتیم، ولی بعد از اینکه به همراه آقای محمدیان جلسه را ترک کردیم، باخبر شدیم که در غیاب ما رئیس جدید را انتخاب کرده‌اند.

یکی از دلایلی که درباره غیرقانونی بودن این انتخابات ذکر شد، نبود حد نصاب هیات رئیسه در روز انتخابات است. باید حداقل 5 نفر از 7 نفر عضو هیات رئیسه حضور داشته باشند. 30 آبان، غلامعلی مهدوی، دبیر هیات عالی نظارت بر سازمان‌های صنفی کشور، در گفت‌وگو با تسنیم، با تایید ترک ۳ عضو هیات رئیسه اتاق اصناف قبل از رای‌گیری و انتخاب رئیس جدید اتاق اصناف با حضور ۴ نفر گفت: همه اعضای هیات رئیسه اتاق اصناف ایران از این انتخابات اطلاع داشتند. او در پاسخ به اینکه وزارت صمت نیز این انتخابات را تایید می‌کند؟ گفت: با توجه به اینکه خودشان سمت‌ها را  تعیین کرده‌اند، از نظر ما نیز تایید است.

شاهد کودتای نرم 

علیه اصناف هستیم

یکی دیگر از شبهات این انتخابات، دخالت وزارت صمت در انتخاب رئیس جدید است. این رفتار یادآور انتخابات سال گذشته اتاق بازرگانی است. حسین سلاح‌ورزی در انتخابات ریاست اتاق بازرگانی با رای هیات نمایندگان انتخاب شده بود اما به دلیل موضع‌گیری‌هایش در اعتراضات سال 1401، صلاحیتش توسط نهادهای امنیتی تایید نشد و مقامات دولت سیزدهم، از جمله وزرای صمت و اقتصاد، علیه انتخاب او موضع گرفتند و در نهایت ریاست اتاق بازرگانی تغییر کرد.

سلاح‌ورزی در مورد شائبه دخالت وزارت صمت در انتخابات اتاق اصناف گفت: «این اقدام در صورت صحت و واقعیت، نه ‌تنها یک دخالت آشکار در امور داخلی نهاد‌های مدنی است، بلکه تهدیدی جدی برای ساختار دموکراتیک و استقلال بخش خصوصی محسوب می‌شود. وقتی دولت مستقیماً در انتخاباتی که به‌طور قانونی برگزار شده دخالت می‌کند و با صحنه آرایی و اعمال فشار به اعضا نماینده منتخب اعضای یک نهاد را کنار می‌زند، عملاً پیامی خطرناک به جامعه ارسال می‌کند: رأی شما و استقلال شما اهمیتی ندارد.»

او درباره تبعات این اقدام نیز اظهار کرد: «تبعات این اتفاق چند وجه دارد. اول از همه، اعتماد عمومی به نهاد‌های مدنی و فرآیند‌های انتخاباتی به شدت تضعیف می‌شود. مردم احساس می‌کنند که تصمیماتشان هیچ تأثیری ندارد و در نتیجه، مشارکتشان کاهش می‌یابد. دوم، بخش خصوصی، که معمولاً به‌عنوان موتور محرکه اقتصاد شناخته می‌شود، با چنین رفتار‌هایی از ایفای نقش واقعی خود بازمی‌ماند. به جای تمرکز بر مسائل اقتصادی، باید انرژی خود را صرف مقابله با مداخلات دولتی کند.»

سلاح‌ورزی این رفتار را متناقض با شعارهای پیشین پزشکیان دانست و تصریح کرد: «متأسفانه این اقدام حتی از دخالت‌های دولت قبلی نیز فراتر رفته است. اگر دولت قبلی به دلایل سیاسی رئیس یک نهاد را کنار می‌گذاشت، اینجا شاهد کودتای نرم و جایگزینی نماینده دولت با استدلال‌های غیرمنطقی هستیم. این روند، خطر تبدیل نهاد‌های مدنی به ابزار‌هایی در دست دولت را 

افزایش می‌دهد.»

این عضو اتاق بازرگانی هشدار داد: «اگر این رفتار به یک الگو تبدیل شود، استقلال نهاد‌های مدنی به‌طور کامل از بین خواهد رفت. دیگر هیچ تشکلی نمی‌تواند با اطمینان از عدم مداخله دولت یا نهاد‌های حاکمیتی، فعالیت کند. این مسأله نه‌تنها باعث بی‌ثباتی در این نهاد‌ها می‌شود، بلکه به مرور زمان، پایه‌های توسعه پایدار اقتصادی را نیز تخریب می‌کند.»

او تاکید کرد: «مهم‌ترین اقدام، اتحاد و همبستگی میان نهاد‌های مدنی و صنفی است. آنها باید به‌شکل قاطع به این دخالت اعتراض کنند و بر استقلال خود پافشاری نمایند. از سوی دیگر، جامعه نیز باید با آگاهی بیشتر، فشار لازم را برای اصلاح این روند به دولت وارد کند. همچنین، انتظار می‌رود مجلس و قوه قضاییه به‌عنوان نهاد‌های نظارتی، به این موضوع ورود کرده و از تکرار چنین رفتار‌هایی جلوگیری کنند.»

ایوب جمشیدی: انتخابات سابقا طبق ماده ۴۲ قانون نظام صنفی، تشکیل شده بود و نمایندگان هم رای داده بودند و به همراه آقای صفایی، هیات رئیسه هم تشکیل شده بود. اگر عضو جدیدی به هیات رئیسه اضافه شود می‌توانند انتخابات داخلی را مجدد انجام دهند اما عضو جدیدی به هیات رئیسه اضافه نشده است

عضوی به هیات رئیسه اضافه نشده تا   انتخابات مجدد برگزار شود

یک عضو هیات نمایندگان اتاق اصناف ایران در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» درباره غیرقانونی بودن انتخابات جدید اتاق اصناف توضیح داد: انتخابات سابقا طبق ماده ۴۲ قانون نظام صنفی، تشکیل شده بود و نمایندگان هم رای داده بودند و به همراه آقای صفایی، هیات رئیسه هم تشکیل شده بود.

ایوب جمشیدی تصریح کرد: اگر عضو جدیدی به هیات رئیسه اضافه شود می‌توانند انتخابات داخلی را مجدد انجام دهند اما عضو جدیدی به هیات رئیسه اضافه نشده است. او با اشاره به اینکه برای انتخابات هم باید ۵ نفر از ۷ نفر عضو هیات رئیسه حضور داشته باشند اما تنها با ۴ نفر جلسه تشکیل داده بودند، افزود: ما آقای فراهانی را دوست داریم و حکم پدری گردن ما دارد؛ اما آقای صفایی یک نیروی جوان، کارآمد، انقلابی و واقعا تلاشگر بود که در یک شب برای او جایگزین انتخاب شده است.

توهین به رای  161   نماینده

این عضو اتاق اصناف درباره دخالت وزارت صمت در انتخابات اتاق اصناف اظهار کرد: شایعه شده بود که چرا آقای صفایی در دور اول انتخابات به آقای پزشکیان رای نداده و به قالیباف رای داده است. من خودم در دور اول انتخابات، عضو ستاد مرکزی آقای قالیباف بودم اما هرکس اجازه دارد در نظام جمهوری اسلامی برای نامزدهای قانونی تبلیغات کند.

جمشیدی ادامه داد: آقای صفایی با توجه به جوان بودنش به هیات نمایندگان درباره حضور حداکثری پای صندوق‌های رای توصیه کرده بود ولی او اسم شخص خاصی را نیاورده بود و فقط تاکید بر حضور حداکثری کسبه در انتخابات داشت.

او با تاکید بر اینکه اگر کسی عضو ستاد آقای جلیلی بوده نباید حق اظهار نظر داشته باشد؟ بیان کرد: این قضیه تاحدودی در انتخابات جدید اتاق تاثیرگذار بوده. بنا نیست اگر کسی عکسی با آقای پزشکیان داشته باشد و در فضای مجازی منتشر کند، دلیل شایستگی‌اش باشد که یک شبه جایگزین رئیس یک نهاد شود.

این عضو هیات نمایندگان اتاق خاطرنشان کرد: آقای فراهانی را دوست داریم اما او نماینده وزیر است و با رای مستقیم وزیر صمت، عضو اتاق اصناف ایران شده در صورتی که مابقی دوستان با رای نمایندگان انتخاب شدند. این انتخابات، توهین به ۱۶۱ نماینده‌ای است که رای داده‌اند اما یک شبه کسی که حق قانونی داشته، عزل شده است.

عضو هیات نمایندگان اتاق اصناف در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: نوده فراهانی نماینده وزیر صمت است و با رای مستقیم وزیر، عضو اتاق اصناف ایران شده در صورتی که مابقی دوستان با رای نمایندگان انتخاب شدند. انتخابات جدید، توهین به ۱۶۱ نماینده‌ای است که رای داده‌اند اما یک شبه کسی که حق قانونی داشته، عزل شده است

هرکس در جای خود محترم است

جمشیدی پیگیری قانونی انتخابات جدید وظیفه وزارت صمت دانست و  ادامه داد: دولت باید برای امور خود در اتاق‌های اصناف نماینده داشته باشد که آقای فراهانی بوده است؛ وزارتخانه با این دخالت موضوع انتخابات و دموکراسی را لوث کرد و دولت اگر هم دخالت کرده است کار بسیار ناپسند و ناپخته‌ای است.

این عضو اتاق اصناف تصریح کرد: ما آقای فراهانی را دوست داریم اما هرکسی باید در جای خودش باشد. فراهانی در جایگاه خودش به عنوان نماینده وزیر احترام را دارد و در بین تمام اصناف هم محبوب است.

در قانون اشاره شده است که نماینده دولت نمی‌تواند رئیس اتاق اصناف باشد. صفایی با ۱۶۱ رای انتخاب شده بود اما نماینده وزارتخانه با ۱ رای جای او را گرفت؛ اتاق‌های اصناف رای مستقیم دادند و ۶ نفر نماینده انتخاب کرده بودند اما از بین این ۶ نفر، یک نفر که با رای وزیر آمد یک شبه همه کاره شد

جمشیدی با اشاره به اینکه در قانون اشاره شده است که نماینده دولت نمی‌تواند رئیس اتاق اصناف باشد، افزود: اگر همین وضعیت برعکس بود و آقای صفایی نماینده وزیر بود و  جای فراهانی می‌آمد، باز هم مخالفت می‌کردیم.

او در نهایت تاکید کرد: صفایی با ۱۶۱ رای انتخاب شده بود اما نماینده وزارتخانه با ۱ رای جای او را گرفت؛ اتاق‌های اصناف رای مستقیم دادند و ۶ نفر نماینده انتخاب کرده بودند اما از بین این ۶ نفر یک نفر که با رای وزیر آمد یک شبه همه کاره شد.