رامتین موثق

یکی از کلیدی‌ترین شعارهای دولت سیزدهم تأمین مسکن محرومان بود. وزارت راه و شهرسازی نیز مسکن‌سازی و بهبود بازار مسکن را جزو دستاوردهای خود برمی‌شمارد. وزیر راه و همفکران او در دولت سیزدهم به عباس آخوندی و وزارت راه و شهرسازی دولت دوازدهم خرده می‌گیرند که با کوتاهی در این امر، بازار مسکن را به آشوب کشاندند. اما آمارها و واقعیات اقتصادی حاکی از مسائل دیگری است.

نایب‌رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک با اعلام اینکه جمعیت مستاجران افزایش یافته است، تصریح کرد: اغلب کسانی که در سال‌های گذشته امیدی به خانه‌دار شدن داشتند؛ امروز این امید را از دست داده‌اند و در تلاش هستند تا مبالغ رهن منازل خود را تامین کنند. داود بیگی‌نژاد با اشاره به اینکه خرداد ماه امسال سه‌هزار و ۸۰۰ قرارداد خرید مسکن در تهران به ثبت رسید که نشان‌دهنده رکود شدید در این بخش است، افزود: تعداد قرارداد‌های خرید و فروش در مناطق کمتر برخوردار و ضعیف از نظر مالی پایتخت نیز کاهش یافته است که می‌تواند در آینده نزدیک مستاجران آن مناطق را با زحمت بیشتری مواجه کند و فایل‌های کمتری در اختیارشان باشد.

هرچند که دولت سیزدهم به کار خود پایان داده است، اما میراث هر دولتی برای دولت آینده باقی می‌ماند. یکی از سیاست‌های دولت سیزدهم که به دولت بعد ارث رسیده، ساخت مسکن دولتی و به ویژه به کمک چینی‌ها در این زمینه است. 

حضور چینی‌ها و اساسا سازنده برای بخش مسکن مسئله‌ای مهم نیست؛ مهم این است که آیا مسکنی که ساخته می‌شود توانایی این را دارد که بازار را به حالت قبل برگرداند و بازار دوباره احیا شود یا نه؟در شرایط رکود تورمی فعلی، مشکل فقط ساخت و ساز نیست، کاهش قدرت خرید مردم است

بساز بندازها برنده بازار مسکن هستند

دستیار ویژه وزیر راه و شهرسازی با اشاره به ضرورت حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در بازار مسکن و ساختمان‌سازی، گفت: در حال حاضر بساز بندازها برنده بازار مسکن هستند و شرکت‌های شایسته از رقبا جا مانده‌اند.

روح‌الله اکبری در نشست تخصصی کنسرسیوم‌های فناور و دانش‌بنیا‌ن‌های صنعتی‌سازی مسکن، اظهار داشت: باید با نیازهای نوظهور محصول جدید هم تولید کرد و صنعتی‌سازی هم ابعاد مختلفی دارد و بدون به‌کارگیری علم و فناوری و استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان امکان صنعتی‌سازی فراهم نمی‌شود.

او با بیان اینکه در حال حاضر بالای ٧٠ درصد DGP کشورهای در حال توسعه از اقتصاد خدمات و شرکت‌های دانش‌بنیان است، تاکید کرد: سرعت ساخت در تولید نوظهور بسیار بالاست و باید تامین مالی هم سریع باشد و ساخت نمی‌تواند معطل تامین مالی باشد.

ورود رسمی چینی‌ها به صنعتی‌سازی مسکن ایران

معاون وزیر راه و شهرسازی از همکاری رسمی با شرکت‌های چینی برای ورود تکنولوژی جدید ساختمان سازی خبر داد.

سعید غفوری در نشست تخصصی کنسرسیوم‌های فناور و دانش‌بنیان صنعتی‌سازی مسکن، با بیان اینکه احداث ١٠٠٠ واحد از مساکن نهضت ملی و مشارکتی با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان را به اجرا می‌رسانیم، گفت: حمایت ما از شرکت‌های دانش‌بنیان تنها مالی و تسهیلاتی نیست بلکه  در حمایت‌ها به دنبال ایجاد پلتفرم‌هایی هستیم که ساختار بروکراسی تغییر دهیم و به ساختار شبکه‌ای برسیم که بتوانیم از ظرفیت دانش‌بنیان‌ها استفاده کنیم.

محمود اولاد در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: ۶ میلیون خانوار برای خرید مسکن‌های نهضت ملی ثبت‌نام کردند اما در سه سال گذشته از این ۶ میلیون خانوار، ۱۰ درصد هم نتوانسته‌اند آورده‌ای برای این خرید بیاورند که متناسب با این آورده، با وام و ... واحد‌های متناسبی دریافت کنند

او درباره ورود چینی‌ها افزود: هر چند در بحث ساخت مسکن هیچ نیازی به ورود شرکت‌های خارجی از جمله شرکت‌های چینی نداریم اما موضوع مهم استفاده از تکنولوژی‌های جدید در دنیا است. به دنبال این هستیم که با همکاری شرکت‌های چینی، تکنولوژی جدید ساختمان‌سازی را وارد کشور کنیم و چند شرکت چینی از پروژه‌های ساختمان کشور از جمله پرند و پردیس بازدید کردند و در مذاکره با چینی‌ها پتانسیل خوبی در این شرکت‌ها برای تکنولوژی‌سازی در کشورمان دیدیم.

هرچند که همواره حول چنین طرح‌هایی تبلیغات بسیار شده و درزمینه توان تولید داخل اغراق می‌شود. غفوری در همین نشست مدعی شد که چینی‌ها از قدرت مسکن‌سازی ایرانی متعجب شدند؛ اما فارغ از این ادعاها باید دید اگر این طرح‌ها موثر نیستند و بازار مسکن هنوز آشفته است، پس دلیل ادامه آنها چیست؟

بی‌ثباتی اقتصاد کلان 

سیاست‌های مسکنی را بی‌تاثیر می‌کند

یک کارشناس اقتصاد شهری در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، دلیل افزایش جمعیت مستاجران را کاهش قدرت خرید مردم دانست.

محمود اولاد درباره تاثیر سیاست‌های حوزه مسکن تصریح کرد: سیاست‌های حوزه مسکن کمکی به بازار مسکن در طول ۵ تا ۶ گذشته نکرده و نمی‌تواند بکند.

او با تاکید بر اینکه چالش‌های بخش مسکن از چارچوب خود مسکن خارج شده است، یادآور شد: تا قبل از 6 سال گذشته، شرایط بازار مسکن به صورتی بود که یک ساختار پرتلاطم اما نسبتا قابل پیش‌بینی داشت و به کار خود ادامه می‌داد. در این حالت، سیاست‌های بخش مسکن هم تا حدودی کارا بود و می‌توانست بر عرضه و تقاضا 

تاثیر بگذارد.

این تحلیلگر اقتصادی افزود: از ۶ سال گذشته به بعد، به قدری تغییرات عوامل کلان اقتصادی شدید و اقتصاد از ثبات خارج شده که اقتصاد برای عوامل تولید قابل پیش‌بینی و چشم‌اندازسازی نیست. از این زمان به بعد، فرایند تولید مسکن و خرید و فروش آن متوقف و رکود شدیدی بر بازار حاکم شد.

اولاد به تورم اشاره کرد و گفت: با وجود رکود و تورم، شرایط دیگر به سمت رکود تورمی رفت و از شرایط متعادل خارج شد. در این شرایط، سیاست‌های متداول و بخشی اثرگذار نیستند و به همین دلیل در این مدت هرکاری هم که انجام شد شرایط را بدتر کرد و نتوانست بهبود حاصل کند.

یک کارشناس اقتصاد شهری: نهایت امتیاز ورود چینی‌ها به حوزه ساخت مسکن کشور این است که پول نفتی که در شرایط تحریمی به آنها فروختیم و نتوانستیم آن را برگردانیم، از طریق مسکن‌سازی برگردانده می‌شود. وقتی شرایط آورده مردم به این صورت است، تولیدکننده بعد از ساخت به چه کسی می‌خواهد واحدها را واگذار کند؟ به کسی که آورده‌ای ندارد و حتی نمی‌تواند بعدا وام را تسویه کند؟!

مردم نه آورده‌ای دارند و نه می‌توانند وام‌ها را تسویه کنند

او درباره‌ی حضور چینی‌ها در مسکن‌سازی اظهار کرد: اینکه چه کسی مسکن بسازد برای بخش مسکن مسئله‌ای مهم نیست؛ مهم این است که آیا مسکنی که ساخته می‌شود توانایی این را دارد که بازار را به حالت قبل برگرداند و بازار دوباره احیا شود یا نه؟

این کارشناس مسائل اقتصادی تاکید کرد: شرایط اقتصادی به صورتی شده که بازار هویت خود را از دست داده و عملا عوامل عرضه و تقاضا کار نمی‌کنند، در شرایط رکود تورمی سازنده‌ای هم بیاید، تاثیری نمی‌گذارد زیرا  مشکل فقط ساخت و ساز نیست.

اولاد با اشاره به اینکه ۶ میلیون خانوار برای خرید مسکن‌های نهضت ملی ثبت‌نام کردند اما در سه سال گذشته از این ۶ میلیون خانوار، ۱۰ درصد هم نتوانسته‌اند آورده‌ای برای این خرید بیاورند که متناسب با این آورده، با وام و ... واحد‌های متناسبی دریافت کنند، خاطرنشان کرد: وقتی شرایط آورده مردم به این صورت است، تولیدکننده بعد از ساخت به چه کسی می‌خواهد واحدها را واگذار کند؟ به کسی که آورده‌ای ندارد و حتی نمی‌تواند بعدا وام را تسویه کند؟!

مسکن چینی فقط به درد بازگشت 

پول نفت می‌خورد

این تحلیلگر اقتصاد مسکن با تاکید مجدد بر اینکه در شرایط فعلی مسکن‌هایی که ساخته می‌شود روی دست دولت می‌ماند، تصریح کرد: بعدا اعلام می‌شود که چند میلیون مسکن خالی داریم.

اولاد با یادآوری اینکه چقدر مسکن مهر هنوز روی دست دولت باقی مانده و متقاضی ندارد، ادامه داد: نهایت امتیاز ورود چینی‌ها برای ساخت مسکن این است که پول نفتی که در شرایط تحریمی به آنها فروختیم و نتوانستیم آن را برگردانیم، از طریق مسکن‌سازی برگردانده می‌شود.

او با تصریح بر اینکه ورود چینی‌ها به حوزه مسکن کشور، فقط به درد بازگشت پول نفت می‌خورد، تاکید کرد: برای دولت مهم نیست که این خانه‌ها به درد هیچکس نمی‌خورد و فقط برایش اهمیت دارد که پول نفت تبدیل به مسکن شود که دریافت پول نفت را جزو دستاوردهای خود بشمارد.

بازار مسکن به نفع هیچکس نیست

این کارشناس اقتصاد شهری عنوان کرد که در وضعیت کنونی بازار مسکن به نفع هیچکس نیست.

اولاد اضافه کرد: بازار نه به نفع فاقدین مسکن است که امیدوار باشند مسکن‌دار خواهند شد و نه به نفع مالکین مسکن و نه به نفع تولیدکنندگان مسکن که سرمایه آنها در بازار قفل شده است.

او در پایان خاطرنشان کرد که بازار حتی به نفع دلالان نیست یعنی شرایط به صورتی نیست که سفته‌بازان منتفع شوند.