تجربه تلخ سال ۹۹ تکرار می‌شود؟

مسئولان اقتصادی و مدیران دولتی این روزها اظهارات متفاوتی را در خصوص مولدسازی از مسیر بازار سرمایه مطرح می‌کنند؛ این اظهارات همزمان با استارت رشد بازار سهام از سال گذشته آغاز شده و حالا شکل جدی‌تری به خود گرفته است؛ اکنون این نگرانی مطرح است که آیا دولت در دوره رونق بازار، دوباره اقدام به عرضه اموال و سهام شرکت‌های زیان‌ده خود خواهد کرد؟

به گزارش تجارت‌نیوز، چند ماهی است که بحث واگذاری و خصوصی‌سازی اموال دولتی مطرح شده و مسئولان بهترین راهکار برای این واگذاری و خصوصی‌سازی را بازار سرمایه می‌دانند. سال گذشته بود که بحث مولدسازی مطرح و قرار شد مجموعه‌ای از اموال دولتی واگذار یا خصوصی‌سازی شود تا اموال کم‌بازده و راکد دوباره مورد استفاده قرار بگیرد.

تامین کسری بودجه از بازار سرمایه

هابیل خاوری، کارشناس ارشد بازار سرمایه در خصوص مولدسازی از مسیر بازار سرمایه به تجارت‌نیوز گفت: باید دولت زیرساخت‌های مولدسازی از طریق بازار سرمایه را آماده و اعلام کند کدام دارایی در بورس عرضه خواهد شد؟ آیا قرار است روی سهام شرکت‌هایی بورسی که تحت مالکیت دولت است دست بگذارد یا همه اموال منقول و غیرمنقولی که دولت در حوزه‌های دیگر مثلا شهرداری‌ها یا شرکت‌های دیگر دارد هم در بازار سرمایه پذیرش شوند؟

وی ادامه داد: هنوز کم و کیف این واگذاری مشخص نیست و به نظر می‌رسد صرفا دارایی بانک‌ها، آموزش و پرروش و جهاد کشاورزی است که در طرح مولدسازی عرضه خواهد شد.

این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: مولدسازی صرفا به این معناست که ما یک دارایی راکد را به بهره‌وری برسانیم و در اصطلاح اقتصادی نیز مولدسازی یعنی هرگونه تلاش و اقدام در جهت افزایش بهره‌وری از دارایی مد نظر.

وی تاکید کرد: اما اینکه دولت صرفا شرکت‌هایی که تحت مالکیت دولتی هستند در بورس بفروشد مولدسازی نیست و صرفا تامین مالی یا تامین کسری بودجه است.

تجربه شکست خورده دولت در بورس

خاوری با اشاره به تجربه شکست خورده دولت در مورد عرضه اموال و سهام خود در بورس یگفت: صندوق پالایش یکم تجربه شکست خورده دولت است که اکنون پس از گذشت سه سال به قیمت‌های بالاتر از عرضه بازگشته است. آن زمان کسانی که این صندوق را خریدند با پدیده وارونگی افکار عمومی روبه‌رو شدند و اعتماد عمومی سرمایه‌گذاری نیز ضربه خورد.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، دولت باید مشخص کند چه نوع داریی را با چه مکانیزمی می‌فروشد و آنها را رتبه‌بندی کند. وی در این باره توضیح داد: اگر قرار است دارایی در طرح مولدسازی به فروش برسد باید مشخص شود که پربازده است یا نه؟ سهام است یا ملک؟ اگر اینها مشخص شود و سازوکار دقیقی تعیین گردد می‌تواند باعث رونق بازار سرمایه شود.

خاوری تشریح کرد: «اگر دولت می‌خواهد سهام بفروشد می‌تواند از ابتدای کار، اوراق تبعی و همزمان با آن سهام منتشر کند. بورس کالا نیز گزینه مناسبی برای دارایی‌های فیزیکی است؛ البته من بعید می‌دانم که دولت از بستر بورس کالا برای عرضه استفاده کند و احتمالا از شیوه‌های سنتی یعنی مزایده و مناقصه استفاده شود.»

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: دولت در طرح مولدسازی اگر دارایی‌های فیزیکی را از طریق بازار سرمایه به فروش نرساند، مجددا توزیع رانت انجام داده است.