پرسش از عملکرد «نهادهای خاص» پیگرد قانونی دارد!

هانیه عسگری

یک اقتصاددان معتقد است که طرح سئوال نه فقط درباره مالیات که درباره هر موضوعی که مرتبط با وظایف و مسئولیت‌های دولتی است به هیچ وجه جرم محسوب نمی‌شود.

 مهدی پازوکی، در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» با تاکید بر اینکه وظیفه شهروندان، به‌ویژه خبرنگاران طرح سئوال است و مسئولیت مقامات پاسخ‌دهی است، گفت: مگر می‌شود به کسی که سئوال طرح کرده است، بگوییم چرا این سئوال را پرسیدی؟

 وی با تاکید بر اینکه طرح سئوال در جهان امروز نه تنها در حوزه کاری خبرنگاران که در حیطه اختیار همه شهروندان است، گفت: هر شهروندی حق دارد درباره هر موضوعی سئوال بپرسد و مبنای شفافیت نیز همین است.

ماجرا چیست؟

داوود منظور، رئیس سازمان امور مالیاتی که دانش‌آموخته دانشگاه امام صادق است، روز یکشنبه در حالی به خبرنگار ایلنا که درباره بدهی مالیاتی یکی از مجموعه‌های بزرگ اقتصادی سئوال کرده بود تاخت که بر اساس اعلام صورت گرفته از طرف وی و وزیر امور اقتصادی و دارایی و دیگر مسئولان، سیاست دولت سیزدهم اتکای بیشتر به درآمدهای مالیاتی است.

 نمونه این اتکا حذف گام به گام مالیاتی‌های علی‌الراس و محاسبه مالیات بر اساس عملکرد اقتصادی است که سال گذشته بسیاری از اصناف و واحدهای صنفی خرد و کلان را با مشکل روبرو کرد و سبب شد اعتراضاتی از سوی این گروه از فعالان اقتصادی صورت گیرد.

اعلام دریافت مالیات از کارتخوان‌ها سبب شد بسیاری از واحدهای صنفی برای کارت کشیدن نیز دچار تردید شوند تا جایی که اواخر خرداد ماه حمیدرضا رستگار، مشاور مالیاتی اتاق اصناف ایران با اشاره به جلسات اتاق اصناف برای اصلاح مالیات تراکنش‌ کارتخوان‌ها، اظهار داشت: اصولا تراکنش‌هایی که با کارت‌خوان‌ها انجام می‌شود، نمی‌تواند به عنوان سندی برای مالیات اصناف درنظر گرفته شود، به بیان دیگر در همه موارد این تراکنش‌ها منشا درآمدی ندارند و اعتراض ما در این رابطه نیز بر همین مبنا است.

رئیس اتاق اصناف تهران نیز همان زمان گفت: موضوعی که در جلسه با وزیر اقتصاد مطرح شد اخذ مالیات از تراکنش‌های دستگاه‌های کارتخوان در واحد‌های صنفی است، زیرا هیچ آموزش و اطلاع‌رسانی درباره چگونگی اخذ مالیات به اصناف داده نشده است اما مقامات اعلام کردند این سیاست جدید مالیات‌ستانی و تکیه بر درآمدهای مالیاتی است. مسئولان وزارت اقتصاد همچنین شناسایی فراریان مالیاتی را اعلام کردند. برنامه‌هایی که همگی گواه این مدعاست. با این حال وقتی خبرنگار ایلنا در نشست خبری از داوود منظور، رئیس سازمان امور مالیاتی درباره وضعیت بدهی مالیاتی قرارگاه خانم‌الانبیا سئوال کرد با تهدید وی روبرو شد که باید سند ارائه دهد و در غیر این صورت حتما به دادستانی معرفی خواهد شد.

 مبنای سئوال چه بود؟

قرارگاه سازندگی خاتم‌النبیا یکی از مجموعه‌های بزرگ اقتصادی ایران است. طبق اعلام صورت گرفته از سوی فرمانده این قرارگاه، 14 سکوی نفتی،62 سد و 7400 کیلومتر خط اصلی انتقال آب از سوی قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا ساخته شده و ساخت 6700 کیلومتر خطوط انتقال نفت و گاز  و تولید 22 میلیون لیتر گازوییل و سایر فرآورده‌ها و تولید 168 میلیون متر مکعب گاز و تولید 45 میلیون لیتر روزانه تولید بنزین توسط قرارگاه انجام شده ‌است.

مهدی پازوکی، اقتصاددان، در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» با تاکید بر اینکه وظیفه شهروندان، به‌ویژه خبرنگاران طرح سئوال است و مسئولیت مقامات پاسخ‌دهی است، گفت: مگر می‌شود به کسی که سئوال طرح کرده است، بگوییم چرا این سئوال را پرسیدی؟

 سردار هوشی‌السادات با اشاره به سهم قرارگاه در توسعه زیرساخت‌های کشور در 8 هلدینگ تخصصی قرارگاه خاتم الانبیا اظهار داشته است: قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا با تمام دولت‌ها برای ساخت و توسعه زیرساخت‌های کشور همکاری داشته و در حال حاضر  38 درصد آزادراه‌های کشور به طول 900 کیلومتر توسط مجموعه قرارگاه ساخته شده و همچنین ساخت 4000 کیلومتر راه آهن معادل 30 درصد خطوط راه آهن کشور به دست قرارگاه انجام شده است. در ساخت بزرگراه‌ها و توسعه شبکه راهی کشور هم در ساخت 3200 کیلومتر مشارکت داشتیم.

وی هجدهم دی ماه سال جاری با اشاره به میزان پرداخت مالیات این مجموعه و بدهی مالیاتی آن گفت: قرارگاه خاتم‌ الانبیا تا سال 96 تمام مالیات وضع شده و محاسبه شده را تسویه کرده‌ است. براساس قانون بودجه این امکان وجود دارد که قرارگاه بخشی از مطالبات خود را با بدهی مالیاتی تهاتر کند که عدد نسبتا بزرگی از آن باقی مانده و اگر سازمان امور مالیاتی مطالبات با بدهی مالیاتی را با هم تسویه کند، بخشی از این مالیات تسویه می‌شود.

هوشی‌السادات افزود: هر چند اعداد باقیمانده بسیار بزرگ است اما بخشی از تهاتر محاسبه شده بیش از 600 میلیارد تومان است که با تهاتر همین عدد تقریبا مالیات قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا تا سال 98 تسویه می‌شود. سه نوع مالیات بر عملکرد، مالیات بر ارزش افزوده و مالیات تکلیفی باید پرداخت شود که اگر این تهاتر صورت بگیرد بخشی از مالیات قرارگاه یعنی بخش مالیات بر عملکرد کلا تسویه خواهد شد.

سئوال جرم است؟

آنچه در این میان تعجب‌برانگیز است اینکه سئوال درباره ماجرای بدهی مالیاتی قرارگاه خاتم، درست زمانی که برنامه دولت افزایش تکیه بر مالیات‌ستانی و دور شدن از درآمدهای نفتی است، جرم محسوب می‌شود؟

خبرنگار ایلنا در این نشست پرسیده است: سازمان امور مالیاتی چطور از قرارگاه خاتم الانبیا که از سال 96 تا به امروز مالیات نپرداخته هنوز مالیات دریافت نکرده است؟ که رئیس سازمان امور مالیاتی این سوال را با تهدید پاسخ داد و گفت: «مستندات این سوال باید ارائه شود و پس از پایان نشست خبرنگار باید بابت این سوال به نماینده دادستانی مستقر در سازمان پاسخ دهد و در صورت عدم ارائه مستندات دادستان درباره شما اعلام جرم می‌کند.»   

نکته مهم اینجاست که سازمان امور مالیاتی آمار مربوط به جزئیات درآمدهای مالیاتی کشور در هشت‌ماهه نخست را منتشر کرده است. طبق این گزارش، بدون در نظر گرفتن درآمد مالیات بر واردات که مسئول اخذ آن گمرک است، از رقم نزدیک به ۴۵۳ هزار میلیارد تومانی درآمد مالیاتی دولت در کل سال ۱۴۰۱؛ به‌طور میانگین حدود ۳۰۲ هزار میلیارد تومان آن باید در هشت‌ماهه محقق می‌شد. طبق گزارش سازمان امور مالیاتی، طی هشت‌ماهه امسال درآمد مالیاتی کشور نزدیک به ۳۱۱ هزار میلیارد تومان است. این به معنی تحقق ۱۰۳ درصدی درآمد مالیاتی هشت‌ماهه است.

میزان مالیات پیش‌بینی شده در بودجه سال آینده نیز افزایشی 50 درصدی دارد. این رشد قابل توجه مالیات‌ها در صورتی اتفاق می‌افتد که اقتصاد ایران درگیر رکود است. بسیاری از کارشناسان نسبت به این موضوع هشدار می‌دهند و معتقدند افزایش فشار مالیاتی در دوره رکود و تورم توامان می‌تواند بحران اقتصادی ایران را تشدید کند .

 هر چه هست به نظر می‌رسد سیاست جدید دولت نه پاسخگویی و شفافیت که پیشگیری از طرح سئوال درباره مباحثی است که پاسخگویی در خصوص آن را دوست ندارد.